DOI Artikel:
Kumorowicz, Grzegorz: Sztuka konserwacji: Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, październik 1998 - marzec 1999
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.49352#0461
447
GRZEGORZ KUMOROWICZ
Olsztyn
Sztuka konserwacji.
Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, październik 1998 - marzec 1999
Otwarta jesienią 1998 roku w Olsztyńskim
zamku wystawa Sztuka konserwacji zapre-
zentowała, jak podaje podtytuł: muzealia
przywrócone kulturze narodowej dzięki współpracy
Muzeum Warmii i Mazur z Wydziałem Sztuk Pięk-
nych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Wernisażowi towarzyszył, w pełni uzasadniony, uro-
czysty nastrój jubileuszu, gdyż długa lista nazwisk
konserwatorów łączących swoją twórczą pracą To-
ruń z Olsztynem, objęła już kilka pokoleń. Inspira-
cją dla zaprezentowania artystycznej raczej niż
technologicznej strony działalności konserwator-
skiej były idee zawarte w klasycznej już pracy Boh-
dana Marconiego O sztuce konserwacji, wskazujące
niezmiennie jak istotne jest indywidualne i twórcze
podejście do dzieła sztuki na każdym etapie działań
konserwatorskich.
Poprzednia i jedyna tego typu kompleksowa pre-
zentacja rezultatów współpracy Muzeum Warmii
i Mazur (wówczas Muzeum Mazurskiego) ze środo-
wiskiem konserwatorskim miała miejsce latem
i jesienią 1971 roku. Zorganizowana była z okazji
XXV-lecia istnienia olsztyńskiej placówki i doku-
mentowała pionierski okres muzealnictwa na tych
terenach, gdy ciągle jeszcze do celów naczelnych
należało wstępne określenie i zabezpieczenie ocala-
łych zasobów muzealiów regionalnych. Dlatego też
wydany wówczas katalog, opracowany przez Elż-
bietę Celińską i Kamilę Wróblewską, koncentrował
się na przywróceniu fundamentalnej wiedzy o kul-
turze i sztuce terenu. Rozpoznanie artystów, klasyfi-
kacja obiektów pod względem stylu i epoki, czyli
wstępna orientacja w rozmiarach spuścizny, stano-
wiły podstawową problematykę badawczą. Rola
konserwatorów była tu nie do przecenienia, ówcze-
sna wystawa ilustrowała efekty współpracy z war-
szawskimi (Muzeum Narodowe i Muzeum Wojska
Polskiego) oraz toruńskimi (Uniwersytet Mikołaja
Kopernika) pracowniami konserwatorskimi, a obej-
mowała lata 1954-1970.
Obecny przegląd gromadzi większość dzieł, po-
chodzących ze zbiorów Muzeum Warmii i Mazur,
przywróconych muzealnemu życiu wyłącznie przez
studentów i pracowników naukowych Instytutu Za-
bytkoznawstwa i Konserwatorstwa przy Wydziale
Sztuk Pięknych toruńskiej uczelni w latach 1969-
1998. Stanowiąc niejako kontynuację wątku zazna-
czonego bez mała trzydzieści lat temu, dokumentuje
jeden z ważniejszych przejawów funkcjonowania
muzeum, rozstrzygający o racji jego bytu. Zawęże-
nie problematyki do jednego tylko ośrodka, stanowi
ograniczenie tylko pozorne. Znaczący wzrost roli,
jaką od lat pełni Toruń w regionie północno-wschod-
nim, a zwłaszcza ogromy wpływ na kształtowanie
się środowisk artystycznych, wyznaczają mu szcze-
gólną pozycję. Zorganizowanie takiej wystawy jak
Sztuka konserwacji stało się więc koniecznością
i podziękowaniem złożonym pokoleniom konserwa-
torów. Finansowa kondycja muzeum olsztyńskiego
nigdy nie pozwoliłaby na przeprowadzenie tak
obszernych prac, zarówno zabezpieczających jak
i renowacyjnych, gdyby nie „bezgotówkowa”
współpraca z toruńskim Instytutem.
Autorem zarówno koncepcji jak i scenariusza
ekspozycji jest Andrzej Rzempołuch, który napisał
także znaczącą część haseł szczegółowych i zreda-
gował katalog. Zaprezentowane w nim założenia
wyraźnie dystansują się od tradycyjnej formuły
wystawy „konserwatorskiej”, kładącej nacisk na
efektowne kontrastowanie fotografii zniszczeń
z końcowym rezultatem prac renowacyjnych. Taki
bowiem sposób prezentacji warsztatu podkreśla ra-
czej techniczną stronę zagadnienia, odsuwając na
plan dalszy aspekt ostatecznego funkcjonowania
dzieła sztuki jako wyniku twórczej działalności za-
wierającej także istotny wkład konserwatora-artysty.
Dlatego też charakter wystawy, tradycyjnie „muzeal-
ny”, kieruje uwagę widza w stronę wartości este-
tycznych, czy też historycznych, pozwalając na
osobiste obcowanie ze sztuką i przeszłością.
GRZEGORZ KUMOROWICZ
Olsztyn
Sztuka konserwacji.
Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, październik 1998 - marzec 1999
Otwarta jesienią 1998 roku w Olsztyńskim
zamku wystawa Sztuka konserwacji zapre-
zentowała, jak podaje podtytuł: muzealia
przywrócone kulturze narodowej dzięki współpracy
Muzeum Warmii i Mazur z Wydziałem Sztuk Pięk-
nych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Wernisażowi towarzyszył, w pełni uzasadniony, uro-
czysty nastrój jubileuszu, gdyż długa lista nazwisk
konserwatorów łączących swoją twórczą pracą To-
ruń z Olsztynem, objęła już kilka pokoleń. Inspira-
cją dla zaprezentowania artystycznej raczej niż
technologicznej strony działalności konserwator-
skiej były idee zawarte w klasycznej już pracy Boh-
dana Marconiego O sztuce konserwacji, wskazujące
niezmiennie jak istotne jest indywidualne i twórcze
podejście do dzieła sztuki na każdym etapie działań
konserwatorskich.
Poprzednia i jedyna tego typu kompleksowa pre-
zentacja rezultatów współpracy Muzeum Warmii
i Mazur (wówczas Muzeum Mazurskiego) ze środo-
wiskiem konserwatorskim miała miejsce latem
i jesienią 1971 roku. Zorganizowana była z okazji
XXV-lecia istnienia olsztyńskiej placówki i doku-
mentowała pionierski okres muzealnictwa na tych
terenach, gdy ciągle jeszcze do celów naczelnych
należało wstępne określenie i zabezpieczenie ocala-
łych zasobów muzealiów regionalnych. Dlatego też
wydany wówczas katalog, opracowany przez Elż-
bietę Celińską i Kamilę Wróblewską, koncentrował
się na przywróceniu fundamentalnej wiedzy o kul-
turze i sztuce terenu. Rozpoznanie artystów, klasyfi-
kacja obiektów pod względem stylu i epoki, czyli
wstępna orientacja w rozmiarach spuścizny, stano-
wiły podstawową problematykę badawczą. Rola
konserwatorów była tu nie do przecenienia, ówcze-
sna wystawa ilustrowała efekty współpracy z war-
szawskimi (Muzeum Narodowe i Muzeum Wojska
Polskiego) oraz toruńskimi (Uniwersytet Mikołaja
Kopernika) pracowniami konserwatorskimi, a obej-
mowała lata 1954-1970.
Obecny przegląd gromadzi większość dzieł, po-
chodzących ze zbiorów Muzeum Warmii i Mazur,
przywróconych muzealnemu życiu wyłącznie przez
studentów i pracowników naukowych Instytutu Za-
bytkoznawstwa i Konserwatorstwa przy Wydziale
Sztuk Pięknych toruńskiej uczelni w latach 1969-
1998. Stanowiąc niejako kontynuację wątku zazna-
czonego bez mała trzydzieści lat temu, dokumentuje
jeden z ważniejszych przejawów funkcjonowania
muzeum, rozstrzygający o racji jego bytu. Zawęże-
nie problematyki do jednego tylko ośrodka, stanowi
ograniczenie tylko pozorne. Znaczący wzrost roli,
jaką od lat pełni Toruń w regionie północno-wschod-
nim, a zwłaszcza ogromy wpływ na kształtowanie
się środowisk artystycznych, wyznaczają mu szcze-
gólną pozycję. Zorganizowanie takiej wystawy jak
Sztuka konserwacji stało się więc koniecznością
i podziękowaniem złożonym pokoleniom konserwa-
torów. Finansowa kondycja muzeum olsztyńskiego
nigdy nie pozwoliłaby na przeprowadzenie tak
obszernych prac, zarówno zabezpieczających jak
i renowacyjnych, gdyby nie „bezgotówkowa”
współpraca z toruńskim Instytutem.
Autorem zarówno koncepcji jak i scenariusza
ekspozycji jest Andrzej Rzempołuch, który napisał
także znaczącą część haseł szczegółowych i zreda-
gował katalog. Zaprezentowane w nim założenia
wyraźnie dystansują się od tradycyjnej formuły
wystawy „konserwatorskiej”, kładącej nacisk na
efektowne kontrastowanie fotografii zniszczeń
z końcowym rezultatem prac renowacyjnych. Taki
bowiem sposób prezentacji warsztatu podkreśla ra-
czej techniczną stronę zagadnienia, odsuwając na
plan dalszy aspekt ostatecznego funkcjonowania
dzieła sztuki jako wyniku twórczej działalności za-
wierającej także istotny wkład konserwatora-artysty.
Dlatego też charakter wystawy, tradycyjnie „muzeal-
ny”, kieruje uwagę widza w stronę wartości este-
tycznych, czy też historycznych, pozwalając na
osobiste obcowanie ze sztuką i przeszłością.