Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]
Biuletyn Historii Sztuki — 61.1999

DOI Artikel:
Sosnowska, Joanna: Katarzyna Kobro (1898-1951). W setną rocznicę rodzin
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.49352#0481

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
467

JOANNA SOSNOWSKA
Warszawa, Instytut Sztuki PAN

Katarzyna Kobro (1898-1951). W setną rocznicę rodzin

Z okazji setnej rocznicy urodzin Katarzyny
Kobro Muzeum Sztuki w Łodzi zorganizo-
wało monograficzną wystawę artystki oraz
towarzyszącą jej otwarciu dwudniową sesję nauko-
wą1 . Całość uzupełniał doskonale opracowany kata-
log-album. Autorkami wystawy i organizatorkami
sesji były Janina Ładnowska i Zenobia Karnicka2.
Na wystawie zostały zgromadzone wszystkie
możliwe do pozyskania ze zbiorów państwowych
i prywatnych dzieła artystki, poza projektami teatral-
nymi, projektami mebli i ubiorów. Znalazły się tam
również powiększone fotografie prac zaginionych,
znanych ze zdjęć reprodukowanych w przedwojen-
nych publikacjach. Katalog nie objął obiektów zna-
nych jedynie z przekazów pisanych, a więc nie
posiadających ikonografii umożliwiającej unaocz-
nienie pracy. Jak wiadomo, nie się zachowało wiele
oryginalnych dzieł artystki, część została przed laty
odtworzona (zrekonstruowana) na podstawie foto-
grafii. W niewielkich salach Muzeum Sztuki poka-
zano je w sposób profesjonalny i klarownie czysty.
Przy tak skąpym materiale ekspozycyjnym mogłoby
się wydawać, że trzeba coś dodać, wzbogacić ekspo-
zycję. Na szczęście tak się nie stało i uniknięto
wszelkich możliwych nadużyć interpretacyjnych,
uzyskując obraz sterylny, stanowiący punkt wyjście
do dalszych prac badawczych a jednocześnie w peł-
ni zamknięty. W osobnej sali zgromadzono również
w niewielkim stopniu zachowane zdjęcia artystki
oraz dokumenty życia i twórczości. Pytania, które
wciąż stawia przed nami twórczość i osoba Katarzy-
ny Kobro nie przeszkodziły autorkom wystawy
stworzyć całość treściowo i formalnie zamkniętą.
Wszelkie domknięcia dokonane tam, gdzie inni

1 Sesja w dniach 22 i 23 października 1998 r., wystawa
czynna od 21 października 1998 r. do 17 stycznia 1999 r.
w Muzeum Sztuki w Łodzi.
2 Poza tekstami J.Ładnowskiej i Z.Kamickiej w katalogu
(Katarzyna Kobro 1898-1951. W setną rocznicę urodzin.

stawiają pytania, nie mają kategorycznego wymiaru,
pozwalają widzowi i badaczowi pójść dalej i szukać
odpowiedzi. Wystawę należy uznać za jedną z naj-
bardziej „kulturalnych” ekspozycji, jakie ostatnio
można było zobaczyć. Jej autorki wykazały się
ogromną wrażliwością, nie nadużywając swej pozy-
cji muzeologa-znawcy. Jeśli komuś przed obejrze-
niem wystawy mogło się wydawać, że o Katarzynie
Kobro wiemy już wszystko, to po wizycie w Mu-
zeum musiał zmienić zdanie. To właśnie czystość
i klarowność ekspozycji oraz jej intelektualny poten-
cjał sprawiał, że na artystkę można było spojrzeć
w nowy sposób.
Obrady sesji otworzył Ryszard Stanisławski
osobistymi wspomnieniami o pracy w Muzeum
Sztuki, kiedy jako dyrektor tej ważnej dla naszej
sztuki placówki i jedynej o uznanej na świecie ran-
dze, podejmował liczne działania, aby polska awan-
garda została dostrzeżona przez zachodnią
publiczność, której zainteresowanie sztuką Europy
Środkowo-Wschodniej ograniczało się do porewo-
lucyjnej Rosji. Ze Stanisławskim współpracowali
inni muzealnicy i historycy sztuki. Ich wysiłki za-
kończyły się przynajmniej częściowym sukcesem,
nazwiska Władysława Strzemińskiego, Katarzyny
Kobro i Henryka Stażewskiego nie są już zupełnie
nieznane, choć nadal ich działalność nie wydaje się
być w wystarczający sposób skomentowana przez
badaczy na świecie, a co za tym idzie nie jest umiej-
scowiona w światowej historii sztuki. W trakcie obrad
pojawiła się opinia, po raz pierwszy chyba w Polsce
tak wyraźnie wyartykułowana, że to w ogóle nie jest
możliwe, ponieważ polska awangarda to twór czysto
akademicki, wykreowany przez naukowców.
Muzeum Sztuki w Łodzi 21 października-17 stycznia
1999. Łódź 1998) znalazły się również teksty: Jacka
Ojrzyńskiego, Ryszarda Stanisławskiego, Niki Strzemiń-
skiej, Janusza Zagrodzkiego, Ursuli Grzechca-Mohr
i Andrzeja Turowskiego.
 
Annotationen