DOI Artikel:
Miziołek, Jerzy: Tradycja antyku w sztuce XX wieku: [Rezension von: C. Duthuit, MATISSE. "La révélation m'est venue de l'Orient]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.49352#0472
458
JERZY MIZIOŁEK
Warszawa, Katedra Archeologii Śródziemnomorskiej UW
Tradycja antyku w sztuce XX wieku
MATISSE. „La revelation m’est venue de VOrient”, Catalogo della mostra,
a cura di C. Duthuit, traduzioni dal francese di B. Ceppi e M. Di Filippo,
Firenze, Casa Editrice 1997
Ku zdziwieniu i niekiedy manifestowanemu
niezadowoleniu wielu zwiedzających rzym-
skie muzea na przełomie 1997 i 1998 roku
znaczną część Muzeów Kapitolińskich wypełniły
dzieła Henri Matisse’a. Zamiast słynnych dzieł sztu-
ki starożytnej - wykonanych w brązie, marmurze
i porfirze - wystawianych tu od czasów papieża Syk-
stusa IV i jego następców, przed oczami Rzymian
i przybyszów z całego świata roztaczała się barwna,
rysunkowa wizja świata czołowego fowisty. Wśród
kilku setek wystawionych prac przeszło połowę sta-
nowiły rysunki, w tym wiele nigdy przedtem nie eks-
ponowanych. Po dłuższej chwili spędzonej w salach
Museo dei Conservatori stawało się oczywiste - na-
wet dla tradycjonalistów, którym podczas wizyt
w artystycznych stolicach świata zwykle brakuje
czasu na muzea sztuki nowoczesnej - że Matisse jest
nie tylko prawdziwie wielki, lecz także, że jego sztu-
ka pełna jest, poprzez tematykę, odniesień do antyku,
a jej forma w wielu aspektach ze sztuki starożytnej -
tyle że późnej — się wywodzi. A więc nie tylko rzeź-
ba murzyńska (o czym pisze interesująco m. in. Ger-
truda Stein, Autobiografia Alicji B. Toklas,
Warszawa 1967, s. 132 i n.) i inne pozaeuropejskie
dzieła, lecz także późnoklasyczna sztuka Mediter-
ranee legły u podstaw twórczości jednego z najwy-
bitniejszych artystów naszego stulecia.
Ekspozycja na Kapitolu to jedna z wielu fiin-de-
siecle 'owych wystaw podróżujących1. Zanim dotarła
do Rzymu pokazano ją m.in. w Paryżu i Florencji.
Rozmach, z jakim ją przygotowano i jej niekwestio-
nowane osiągnięcie w postaci klarownego ukazania
źródeł sztuki Matisse’a przyniosły pochwały badaczy
i zachwyt mniej lub bardziej wysmakowanych miło-
śników wernisaży. Niedawne publikacje o wpływie na
wielkiego fowistę podróży do Maroka, wcześniejsze
obserwacje krytyków i historyków sztuki na temat
7. Henri Matisse, ,,Autoportret”, tusz, 1900
1. Henri Matisse, ,,Self-portrait”, Indian ink, 1900
jego twórczości oraz wypowiedzi o sztuce samego
artysty nie pozostawiały wątpliwości co do źródeł in-
spiracji fowizmu. Dopiero jednak ta ekspozycja uka-
zała ponad wszelką wątpliwość co znaczą słowa
w podtytule wystawy. „Objawienie” przyszło rzeczy-
wiście ze Wschodu. Jego istotne elementy to m.in.
sztuka koptyjska, a więc sztuka późnoantycznego
Egiptu i sztuka bizantyńska, która w swej wczesnej
fazie była wedle określenia Ernesta Kitzingera sztuką
subantyczną.
W pieiwszej sali ekspozycji pokazano m.in. kilka
portretów Matisse’a wykonanych po 1905 roku
JERZY MIZIOŁEK
Warszawa, Katedra Archeologii Śródziemnomorskiej UW
Tradycja antyku w sztuce XX wieku
MATISSE. „La revelation m’est venue de VOrient”, Catalogo della mostra,
a cura di C. Duthuit, traduzioni dal francese di B. Ceppi e M. Di Filippo,
Firenze, Casa Editrice 1997
Ku zdziwieniu i niekiedy manifestowanemu
niezadowoleniu wielu zwiedzających rzym-
skie muzea na przełomie 1997 i 1998 roku
znaczną część Muzeów Kapitolińskich wypełniły
dzieła Henri Matisse’a. Zamiast słynnych dzieł sztu-
ki starożytnej - wykonanych w brązie, marmurze
i porfirze - wystawianych tu od czasów papieża Syk-
stusa IV i jego następców, przed oczami Rzymian
i przybyszów z całego świata roztaczała się barwna,
rysunkowa wizja świata czołowego fowisty. Wśród
kilku setek wystawionych prac przeszło połowę sta-
nowiły rysunki, w tym wiele nigdy przedtem nie eks-
ponowanych. Po dłuższej chwili spędzonej w salach
Museo dei Conservatori stawało się oczywiste - na-
wet dla tradycjonalistów, którym podczas wizyt
w artystycznych stolicach świata zwykle brakuje
czasu na muzea sztuki nowoczesnej - że Matisse jest
nie tylko prawdziwie wielki, lecz także, że jego sztu-
ka pełna jest, poprzez tematykę, odniesień do antyku,
a jej forma w wielu aspektach ze sztuki starożytnej -
tyle że późnej — się wywodzi. A więc nie tylko rzeź-
ba murzyńska (o czym pisze interesująco m. in. Ger-
truda Stein, Autobiografia Alicji B. Toklas,
Warszawa 1967, s. 132 i n.) i inne pozaeuropejskie
dzieła, lecz także późnoklasyczna sztuka Mediter-
ranee legły u podstaw twórczości jednego z najwy-
bitniejszych artystów naszego stulecia.
Ekspozycja na Kapitolu to jedna z wielu fiin-de-
siecle 'owych wystaw podróżujących1. Zanim dotarła
do Rzymu pokazano ją m.in. w Paryżu i Florencji.
Rozmach, z jakim ją przygotowano i jej niekwestio-
nowane osiągnięcie w postaci klarownego ukazania
źródeł sztuki Matisse’a przyniosły pochwały badaczy
i zachwyt mniej lub bardziej wysmakowanych miło-
śników wernisaży. Niedawne publikacje o wpływie na
wielkiego fowistę podróży do Maroka, wcześniejsze
obserwacje krytyków i historyków sztuki na temat
7. Henri Matisse, ,,Autoportret”, tusz, 1900
1. Henri Matisse, ,,Self-portrait”, Indian ink, 1900
jego twórczości oraz wypowiedzi o sztuce samego
artysty nie pozostawiały wątpliwości co do źródeł in-
spiracji fowizmu. Dopiero jednak ta ekspozycja uka-
zała ponad wszelką wątpliwość co znaczą słowa
w podtytule wystawy. „Objawienie” przyszło rzeczy-
wiście ze Wschodu. Jego istotne elementy to m.in.
sztuka koptyjska, a więc sztuka późnoantycznego
Egiptu i sztuka bizantyńska, która w swej wczesnej
fazie była wedle określenia Ernesta Kitzingera sztuką
subantyczną.
W pieiwszej sali ekspozycji pokazano m.in. kilka
portretów Matisse’a wykonanych po 1905 roku