DOI Artikel:
Artykuły i komunikaty
DOI Artikel:Sokół, Lech: Watteau, Marivaux, fêtes galantes, czyli co może się wydarzyć w ogrodzie?
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.49351#0133
Watteau, Marivaux, fetes galantes, czyli co może się wydarzyć w ogrodzie9
127
7. Antoine Watteau, Miłość w teatrze francuskim,
ol. pł.,Gemdldegalerie, Staatliche Museen Preufiischer
Kulturbesitz, Berlin.
1. Antoine Watteau, L’amour au theatre franęois, oil on
canvas,Gemdldegalerie, Staatliche Museen Preufiischer
Kulturbesitz, Berlin.
Wszystkie reprodukowane ilustracje pochodzą z katalogu/
AU illustrations reproducedfrom the catologue of
M. Grasselli, P. Rosenberg, Watteau 1684-1721, Berlin 1985
Fetes galantes pojawiają się zatem w życiu i w literaturze około roku 1650, w sztukach
plastycznych nieco później, a mianowice pod koniec XVII wieku. Według Helene
Adhemar ważną rolę w tym względzie odgrywały ryciny przedstawiające modę damską
i męską: około 1670 roku nastąpił ich zmierzch, natomiast trzydzieści lat później - renesans,
w końcu objawiły się jako „ilustracja” do fetes galantes.
W wieku XVIII, by tak rzec: „pełnym”, we Francji będącym okresem szczególnym
między śmiercią Ludwika XIV w roku 1715, a początkiem rewolucji 1789 roku, fetes
galantes i zjawiska na różny sposób pokrewne stają się wyrazem szerszej koncepcji „te-
atralizacji życia”. Zagadnienie jest znane historykom, w niezwykle ciekawy i inspirujący,
a zarazem zwięzły sposób pisał o nim Daniel Gerould we wstępie do swojej antologii
nietypowego, by nie rzec „alternatywnego”, dramatu francuskiego epoki Oświecenia8.
Owa alternatywna tradycja, obejmująca najróżnorodniejsze widowiska organizowane na
terenach zabaw i rozrywek: teatr jarmarczny, przedstawienia commedia deWarte, także
teatr zdecydowanie wysokiego lotu, ale należący do odmiennej niż typowo francuska tra-
dycji, a mianowicie teatr włoski w Paryżu, pokazuje inną, mniej znaną twarz francuskiego
Oświecenia. Co trudne do przecenienia, teatr jarmarczny i teatr włoski stają się terenem
wolności od coraz wyraźniej kostniejącego klasycyzującego baroku, tracącego dotychcza-
sowy rozmach i monumentalność. Obie formy teatru stają się także schronieniem dla
8 Gallant and Libertine. Eighteenth Century French Divertissements and Parades. Edited, translated and with an Intro-
duction, by Daniel Gerould, New York 1983.
127
7. Antoine Watteau, Miłość w teatrze francuskim,
ol. pł.,Gemdldegalerie, Staatliche Museen Preufiischer
Kulturbesitz, Berlin.
1. Antoine Watteau, L’amour au theatre franęois, oil on
canvas,Gemdldegalerie, Staatliche Museen Preufiischer
Kulturbesitz, Berlin.
Wszystkie reprodukowane ilustracje pochodzą z katalogu/
AU illustrations reproducedfrom the catologue of
M. Grasselli, P. Rosenberg, Watteau 1684-1721, Berlin 1985
Fetes galantes pojawiają się zatem w życiu i w literaturze około roku 1650, w sztukach
plastycznych nieco później, a mianowice pod koniec XVII wieku. Według Helene
Adhemar ważną rolę w tym względzie odgrywały ryciny przedstawiające modę damską
i męską: około 1670 roku nastąpił ich zmierzch, natomiast trzydzieści lat później - renesans,
w końcu objawiły się jako „ilustracja” do fetes galantes.
W wieku XVIII, by tak rzec: „pełnym”, we Francji będącym okresem szczególnym
między śmiercią Ludwika XIV w roku 1715, a początkiem rewolucji 1789 roku, fetes
galantes i zjawiska na różny sposób pokrewne stają się wyrazem szerszej koncepcji „te-
atralizacji życia”. Zagadnienie jest znane historykom, w niezwykle ciekawy i inspirujący,
a zarazem zwięzły sposób pisał o nim Daniel Gerould we wstępie do swojej antologii
nietypowego, by nie rzec „alternatywnego”, dramatu francuskiego epoki Oświecenia8.
Owa alternatywna tradycja, obejmująca najróżnorodniejsze widowiska organizowane na
terenach zabaw i rozrywek: teatr jarmarczny, przedstawienia commedia deWarte, także
teatr zdecydowanie wysokiego lotu, ale należący do odmiennej niż typowo francuska tra-
dycji, a mianowicie teatr włoski w Paryżu, pokazuje inną, mniej znaną twarz francuskiego
Oświecenia. Co trudne do przecenienia, teatr jarmarczny i teatr włoski stają się terenem
wolności od coraz wyraźniej kostniejącego klasycyzującego baroku, tracącego dotychcza-
sowy rozmach i monumentalność. Obie formy teatru stają się także schronieniem dla
8 Gallant and Libertine. Eighteenth Century French Divertissements and Parades. Edited, translated and with an Intro-
duction, by Daniel Gerould, New York 1983.