DOI Heft:
Nr. 3-4
DOI Artikel:Boeles, P. C. J. A.: De Nederlandsche afdeeling in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.17414#0135
129
wat van de Nederlandsche oudheden, die alleen op verzoek vertoond
werden. Alles was zuiver naar de vindplaatsen geordend: urnen, brons en
ijzer door elkaar, een systeem waarbij kennis overbodig is, maar dat dan
ook niet in staat is om eenig begrip te geven van de wetenschappelijke
beteekenis der verzameling.
De heeren Holwerda hebben terecht ingezien dat dit anders moest worden
en ook elders was men reeds begonnen met het svsteem-Pleyte te breken.
Rusteloos is er in de laatste jaren gewerkt aan de algeheele reorgani-
satie van het Leidsche museum, dat ondanks zijn schatten slechts door
betrekkelijk weinigen bezocht werd: provinciale musea konden even hooge
bezoekerslijsten toonen! Eerst moest de Egvptische afdeeling opgeknapt
worden, daarna kwam het vaatwerk uit Griekenland en Italië aan de beurt,
thans zijn de Nederlandsche afdeelingen gereed gekomen en die zullen
wel het meeste werk gegeven hebben, omdat hier minder voorbereid was
en ook minder geprofiteerd kon worden van buitenlandsche ervaring,
behalve wat de Romeinsche vondsten betreft en enkele andere goed bekende
groepen als b. v. het Merovingisch en Karolingisch vaatwerk.
Die omwenteling in een jaar of vier tot stand te brengen, wat de
vaderlandsche oudheden betreft, met krachten die te voren geheel onbe-
kend waren met deze afdeeling, is stellig geen kleinigheid. De autoriteiten,
die de koorden van de beurs in handen hebben, moeten van de wensche-
lijkheid der reorganisatie overtuigd worden, naastgelegen panden worden
aangekocht en verbouwd, het aanschaffen van toonkasten eischt veel overleg,
daarna begint de schifting in een gedeelte, dat expositie-waarde heeft, en
een rest die opgeborgen zal worden, en eindelijk kan er dan worden
overgegaan tot het eigenlijke ordenen en uitstallen der verzameling.
In eene opvolgende reeks van vertrekken, waardoor de nu vrijelijk toege-
laten bezoeker zelf den weg kan vinden, is in historische opvolging een overzicht
gegeven van de voornaamste bestanddeelen der Nederlandsche verzamelingen
en van verwant materiaal uit het buitenland, waaronder namaken.
Van uit de oudste afdeeling op de derde verdieping daalt men in
letterlijken zin af tot de Karolingische vondsten en de praktische opgravings-
kamer met de nieuwste vondsten, die de reeks der vertrekken afsluit. De
ruimte was krap toegemeten, zoodat de Directie zelfs gewone gangen in
museumlokalen moest herscheppen; maar al is het overal wat vol, alles
is toch goed te zien en het licht is overvloedig.
Het ligt niet in de bedoeling hier in eene beoordeeling te treden van het
ro o ö
oudheidkundige svsteem, dat aan de opstelling ter grondslag ligt en door
den conservator Dr. Holwerda Jr. werd toegelicht in zijne jongste publicatie
»Neerland's vroegste beschaving". Later zal er nog wel gelegenheid zijn daarop
terug te komen; trouwens of men het met dat stelsel in het algemeen eens is
of niet, dankbaar zal ieder die belang stelt in de vaderlandsche oudheid-
kunde moeten erkennen, dat hier een prachtige en eenige gelegenheid
geschapen is om een belangrijk, zij het nog onvolledig overzicht van de
wat van de Nederlandsche oudheden, die alleen op verzoek vertoond
werden. Alles was zuiver naar de vindplaatsen geordend: urnen, brons en
ijzer door elkaar, een systeem waarbij kennis overbodig is, maar dat dan
ook niet in staat is om eenig begrip te geven van de wetenschappelijke
beteekenis der verzameling.
De heeren Holwerda hebben terecht ingezien dat dit anders moest worden
en ook elders was men reeds begonnen met het svsteem-Pleyte te breken.
Rusteloos is er in de laatste jaren gewerkt aan de algeheele reorgani-
satie van het Leidsche museum, dat ondanks zijn schatten slechts door
betrekkelijk weinigen bezocht werd: provinciale musea konden even hooge
bezoekerslijsten toonen! Eerst moest de Egvptische afdeeling opgeknapt
worden, daarna kwam het vaatwerk uit Griekenland en Italië aan de beurt,
thans zijn de Nederlandsche afdeelingen gereed gekomen en die zullen
wel het meeste werk gegeven hebben, omdat hier minder voorbereid was
en ook minder geprofiteerd kon worden van buitenlandsche ervaring,
behalve wat de Romeinsche vondsten betreft en enkele andere goed bekende
groepen als b. v. het Merovingisch en Karolingisch vaatwerk.
Die omwenteling in een jaar of vier tot stand te brengen, wat de
vaderlandsche oudheden betreft, met krachten die te voren geheel onbe-
kend waren met deze afdeeling, is stellig geen kleinigheid. De autoriteiten,
die de koorden van de beurs in handen hebben, moeten van de wensche-
lijkheid der reorganisatie overtuigd worden, naastgelegen panden worden
aangekocht en verbouwd, het aanschaffen van toonkasten eischt veel overleg,
daarna begint de schifting in een gedeelte, dat expositie-waarde heeft, en
een rest die opgeborgen zal worden, en eindelijk kan er dan worden
overgegaan tot het eigenlijke ordenen en uitstallen der verzameling.
In eene opvolgende reeks van vertrekken, waardoor de nu vrijelijk toege-
laten bezoeker zelf den weg kan vinden, is in historische opvolging een overzicht
gegeven van de voornaamste bestanddeelen der Nederlandsche verzamelingen
en van verwant materiaal uit het buitenland, waaronder namaken.
Van uit de oudste afdeeling op de derde verdieping daalt men in
letterlijken zin af tot de Karolingische vondsten en de praktische opgravings-
kamer met de nieuwste vondsten, die de reeks der vertrekken afsluit. De
ruimte was krap toegemeten, zoodat de Directie zelfs gewone gangen in
museumlokalen moest herscheppen; maar al is het overal wat vol, alles
is toch goed te zien en het licht is overvloedig.
Het ligt niet in de bedoeling hier in eene beoordeeling te treden van het
ro o ö
oudheidkundige svsteem, dat aan de opstelling ter grondslag ligt en door
den conservator Dr. Holwerda Jr. werd toegelicht in zijne jongste publicatie
»Neerland's vroegste beschaving". Later zal er nog wel gelegenheid zijn daarop
terug te komen; trouwens of men het met dat stelsel in het algemeen eens is
of niet, dankbaar zal ieder die belang stelt in de vaderlandsche oudheid-
kunde moeten erkennen, dat hier een prachtige en eenige gelegenheid
geschapen is om een belangrijk, zij het nog onvolledig overzicht van de