Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Hirsch, Theodor [Editor]; Töppen, Max [Editor]; Strehlke, Ernst Gottfried Wilhelm [Editor]
Scriptores rerum Prussicarum: die Geschichtsquellen der preussischen Vorzeit bis zum Untergange der Ordensherrschaft (1. Band) — Leipzig: Verlag von S. Hirzel, 1861

DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.54721#0209

DWork-Logo
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
CRONICA TERRE PRUSSIE. PARS III.

191

partesa Lyvonie duos legatos Bartliolomeum scilicet episcopum Electensemb et
Bernardum c abbatem monasterii sancti Theofredi, Aniciensis diocesis11 ordinis
sancti Benedicti, ut regem Lethowinorum et Ruthenorum baptizarent L Qui cum
in crastino beati Mathei apostoli et evangeliste venirent ad civitatem Rigensero, 22. septemb.
fecerunt pacem inter dictos reges et eorum subditos ex una parte, et cristifideles
ex altera1 2, et preceperunt eam auloritate apostolica firmiter observari, adden-20. octob.
tes°, quod quicunque hujus pacis fieret temerarius violator, aut aliquid ageret
verbo vel facto, consilio aut opere, per quod eorum salubre negocium impediri
posset, aut aliqualiter retardari, in sentenciam excommunicacionis incideret ipso
facto, a qua non posset nisif per sedem apostolicam absolvi3, cui sedi ipse eciam
infra tres menses deberet se presentare, subiturus ibi correctionem debitam pro
excessu. Hoc facto legati solempnes nuncios miserunt ad Gedeminum regem
Lethowinorum, ut negocium sibi commissum a sede apostolica illi proponerent,
et diligenter investigarent, si ipse cum populo regni sui vellet baptismi graciam
suscipere, et relicta ydololatria nomen domini nostri Jesu Cristi humiliter
adorare4.
De destructione terre Masovie. 357(350)
Firmata igitur8 pace, dum fratres et alii cristifidelcs terre Lyvonie etPrus-1324
sie et aliarum parcium vicinarum indubitanter crederent, quod non deberent a
modo prelia exerceri, et jam disponerent gladios suos conflare in vomeres, et
lanceas in falces, idem prophanus fidei hostis et fidelium, tanquam aspis surcla,
obturavit aures suas ad salutaria monita domini pape, per dictos nuncios
eidem cum omni diligencia proposita, quia dum de salute sua et suorum cogi-
tare debuerat, quomodo scilicet posset digne et cum reverencia debita suscipere
baptismatis sacramentum, ipse sequens vestigia predecessorum suorum, totum
conatum suum in destructionem fidei et fidelium convertit. Ordinavit enim,
quod David castellanus suus de Gartha cum valido exercitu intravit terram Ma-
sovie xi Kalendas11 Decembris5 *, et civitatem episcopi Ploczensis, que dicitur21. Novemb-
Poltus, et cxxx villas dicti episcopi et ducis Masovie, religiosorumque et nobi-
lium plura predia, ecclesias parochiales xxx et capellas cum multis oratoriis, ad
laudem dei dedicatas, rapina et incendio devastavit. Sacramenta ecclesie, vestes
sacras, et vasa irreverenter tractando, sacerdotes, et religiöses et seculares, et
Cap. 356. a) fratres B. b) So K. D. Eelecteusem B. c) Bernardum B. D. fehlt K. d) Aniciensis d.
K. D. Amiciensis d. B. e) addens B. f) nisi B. nec K. Cap. 357. g) ergo K. h) Bis hieher
reicht die Handschrift B.
1) Das Credenzschreiben des Pabstes ist vom 1. Juni 1324 bei Voigt 4, 387. In einem
gleichzeitigen Breve an den Hochmeister Cod. Pruss. II, n. 109 bemerkt der Pabst, er sende
die Legaten auf Bitten des Königs. Dusburg sagt dagegen im Sinn des Ordens, er habe sie
auf Bitten des Erzbischofs Friedrich und der Rigaer gesandt. — Episcopus Electensis ist der
Bischof von Electa (Aleth), welches Bisthum Johann XXII. ganz kürzlich im erzbischöflichen
Sprengel von Narbonne errichtet hatte. Die Aniciensis diocesis hat ihren Namen von Ani-
cium oder Podium (Puy) an der obern Loire.
2) Schon am Sonntag nach Michaelis 1 323 war zu Wilna der Frieden zwischen Gedimin
einerseits, dem Erzbischof von Riga, der Stadt Riga und ihrer ganzen Partei andrerseits ge-
schlossen. Er war vom Pabst bereits am 31. August 1 324 nach der Urkunde bei Voigt 4, 369
und 388 bestätigt, und die Legaten hatten also nur für die Anerkennung desselben durch den
Orden zu sorgen. Dusburgs Ausdruck fecerunt pacem etc. ist also nicht ganz bezeichnend.
3) Dies ist der Inhalt der Urkunde vom 20. October 1 324, Cod. Pruss. II, n. 110.
4) Sie erhielten auch ein weitläufiges Breve des Pabstes an Gedimin mit, Raynald An-
nal. eccles. 1 324 n. 48 — 50.
5) Am Elisabethtage (1 9. November) nach Jeroschin. Aber mit Dusburgs Angabe stimmt
genau die Urkunde Cod. Pruss. II, n. 114, nach welcher der Einfall vigilia s. Cecilie erfolgte.
 
Annotationen