Gryglewicz, Tomasz [Hrsg.]; Hussakowska-Szyszko, Maria [Hrsg.]; Kalinowski, Lech [Hrsg.]; Instytut Historii Sztuki <Krakau> [Hrsg.]; Małkiewicz, Adam [Hrsg.]; Pore̜bski, Mieczysław [Gefeierte Pers.]; Bałus, Wojciech [Mitarb.]: Mistrzowi Mieczysławowi Porębskiemu - uczniowie: [na Jubileusz Profesora Mieczysława Porębskiego] (Kraków, 2001)

Goschka Gawlik

Sissi.
KwwGi« — lilt....
Mwsf i ïlsïi’I«i«.
îkim? mmiii..

Kochałam go także dlatego, że był taki szybkonogi! Był mocny
i uparty i za nic miał wszystkich królów i wszelkie tradycje. Za świętą
miał jedynie swoją własną wolę i żył wyłącznie swoimi marzeniami,
a własny smutek był dla niego cenniejszy niż całe życie.
Elżbieta o Achillesie do Christomanosa, swojego nauczyciela greki
Pamiętnik Konstantyna Christomanosa, 1 892

Ki:.::;!:. ... J«w -

Cesarzowa Elżbieta Austriacka była w XIX wieku jedną z najbardziej
prominentnych podróżniczek: początkowo podróżowała ze względów
zdrowotnych, później z ciekawości i wreszcie zmuszona przez los. „Pod-
różowanie wytyczyło początek i kres jej życia."1 Nienawiść do wiedeń-
skiego „więzienia-pałacu"2 i duchowy niepokój spowodowały, iż „ucie-
kła w świat", który obdarzył ją nową wolnością. Stała się wędrującą
kosmopolitką, „mewą znikąd". W latach 90. owo dążenie ku nieznane-
mu jeszcze gwałtowniej ogarnia lubiącą podróże monarchinię. O ile
właśnie nie odbywała jakiejś wycieczki, albo — jak pisze Brigitte Ha-
mann — nie znajdowała się w trakcie jednej ze swych „szalonych podró-
ży" po wytwornej Europie, to udawała się na wielogodzinne wędrówki
kończące się nawet w Baden koło Wiednia bądź też w Lasku Wiedeń-
skim położonym na południu miasta. Obraną drogę cesarzowa często
pokonywała pieszo. Wielokrotnie też przerywała swoje spacery i wstę-
powała z niezapowiedzianą wizytą do znajomych ciesząc się przy tym

’ Por. L. Fischer, Schalten-
würfe in die Zukunft, Ka-
iserin Elisabeth und die
Frauen ihrer Zeit, Wien
1998.
2 To określenie dworu
wiedeńskiego pochodzi
od samej cesarzowej
Elżbiety.