DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.25715#0346
Małgorzata Sobieraj
:ł stmi»«
w Al K&mfm m siile’
Zasłużona badaczka twórczości Jacka Malczew-
skiego, jaką jest bez wątpienia Agnieszka Ławnicza-
kowa, już w roku 1 976 zgłaszała potrzebę przygo-
towania „osobnego i szerszego studium" na temat
Błędnego koła1. Postulat ten doczekał się realizacji
dopiero w roku 1 984. Wtedy to właśnie Isabella Zu-
ralski przedstawiła na Uniwersytecie w Kolonii dyser-
tację doktorską — Stufen des Welt — und Selbsterle-
bens bei Jacek Malczewski. Ein Beitrag zum Künstler-
selbstverständnis im Symbolismus — w której bez mała
połowę drugiego rozdziału (s. 79-107) poświęciła
Błędnemu kołu2. Choć obraz został dość szczegóło-
wo opisany, autorka nie zauważyła, że analizuje
i interpretuje dzieło z kluczem, także w dosłownym
tego wyrazu znaczeniu. Otóż to właśnie narzędzie
o podwójnej funkcji, bo służące i do otwierania, i do
zamykania, trzyma w wyciągniętej prawej ręce na
wpół obnażony starzec, figurujący na pierwszym pla-
nie obrazu. Scena, w której wraz z innymi postaciami
uczestniczy, rozgrywa się w prawie pustym pomiesz-
czeniu; być może w atelier, a być może w przezna-
czonym do malowania innym wnętrzu. W każdym razie
jedynym sprzętem usytuowanym pośrodku tego wnę-
trza jest podwójna drabina malarska. Na jej szczy-
* Tekst ten w formie druku ulotnego ukazał się w związku
z wystawą jubileuszową Zachęty („Uważaj wychodząc
z własnych snów. Możesz znaleźć się w cudzych",
15 XII 2000-28 I 2001 ), na której m.in. eksponowa-
no Błędne koło Jacka Malczewskiego.
1 A. tawniczakowa Jacek Malczewski, Warszawa
1976, s. 43.
2 Publikacji tej nie uwzględnia bibliografia Błędnego
koła podana w: Katalog Muzeum Narodowego
w Poznaniu, t. V: Galeria Rogalińska Edwarda Ra-
czyńskiego, oprać. M. Gołąb, A. tawniczakowa,
M. P. Michałowski, pod. red. A. tawniczakowej,
Poznań 1998, s. 109.
:ł stmi»«
w Al K&mfm m siile’
Zasłużona badaczka twórczości Jacka Malczew-
skiego, jaką jest bez wątpienia Agnieszka Ławnicza-
kowa, już w roku 1 976 zgłaszała potrzebę przygo-
towania „osobnego i szerszego studium" na temat
Błędnego koła1. Postulat ten doczekał się realizacji
dopiero w roku 1 984. Wtedy to właśnie Isabella Zu-
ralski przedstawiła na Uniwersytecie w Kolonii dyser-
tację doktorską — Stufen des Welt — und Selbsterle-
bens bei Jacek Malczewski. Ein Beitrag zum Künstler-
selbstverständnis im Symbolismus — w której bez mała
połowę drugiego rozdziału (s. 79-107) poświęciła
Błędnemu kołu2. Choć obraz został dość szczegóło-
wo opisany, autorka nie zauważyła, że analizuje
i interpretuje dzieło z kluczem, także w dosłownym
tego wyrazu znaczeniu. Otóż to właśnie narzędzie
o podwójnej funkcji, bo służące i do otwierania, i do
zamykania, trzyma w wyciągniętej prawej ręce na
wpół obnażony starzec, figurujący na pierwszym pla-
nie obrazu. Scena, w której wraz z innymi postaciami
uczestniczy, rozgrywa się w prawie pustym pomiesz-
czeniu; być może w atelier, a być może w przezna-
czonym do malowania innym wnętrzu. W każdym razie
jedynym sprzętem usytuowanym pośrodku tego wnę-
trza jest podwójna drabina malarska. Na jej szczy-
* Tekst ten w formie druku ulotnego ukazał się w związku
z wystawą jubileuszową Zachęty („Uważaj wychodząc
z własnych snów. Możesz znaleźć się w cudzych",
15 XII 2000-28 I 2001 ), na której m.in. eksponowa-
no Błędne koło Jacka Malczewskiego.
1 A. tawniczakowa Jacek Malczewski, Warszawa
1976, s. 43.
2 Publikacji tej nie uwzględnia bibliografia Błędnego
koła podana w: Katalog Muzeum Narodowego
w Poznaniu, t. V: Galeria Rogalińska Edwarda Ra-
czyńskiego, oprać. M. Gołąb, A. tawniczakowa,
M. P. Michałowski, pod. red. A. tawniczakowej,
Poznań 1998, s. 109.