Lech Kalinowski
Teologia sztuki*
Jana Pawła II „List do artystów", na których dzieła pada „jakby
cień misterium stworzenia", upoważnia do szukania w sztuce
ziarna teologii.
W roku 1 867 ukazało się w Gotha obszerne, ponad 950 stron
liczące dzieło Ferdynanda Pipera, profesora teologii na uniwersytecie
w Berlinie, pod tytułem Einleitung in die Monumentale Theologie. Autor
nawiązuje do własnej rozprawy zamieszczonej w Herzogs Theologi-
sche Encyklopädie, Bd. XV, 1 8Ó2, a równocześnie powołuje się na
wcześniejsze zastosowanie terminu 'teologia' w odniesieniu do chrze-
ścijańskiego obrazowania („mit Beziehung auf christlichen Bilderkreis")
przez Mery'ego w Théologie des peintres, graveurs et dessinateurs (Pa-
ris 1 765), gdzie omówione są artystyczne wyobrażenia Trójcy Świętej,
dzieje Jezusa, Marii, apostołów i świętych; przede wszystkim jednak
opiera się na ustaleniach Rosenkranza, zawartych w zarysie Entwurf
einer Theologie der Kunst (1 844), drukowanym w Studien Th., Leipzig
1848, s. 127-160.
Rosenkranz wychodzi od istoty religii w ogóle. Według niego każda
religia staje się w pewien sposób religią sztuki („wonach jede Religion
relativ einmal zur Kunstreligion werde"), teologię zaś sztuki uważa za
naukę o procesie i formach, w jakich sztuka wyobrażeniowo przedsta-
wia treść religijną („für die Phantasie darstellt"). Teologia sztuki winna
ustosunkowywać się do poszczególnych dzieł wyjaśniająco („ausle-
gend"), a w teologii przypada między archeologią a historią kultu.
* Wykaz literatury doty-
czqcej pojęcia 'teologii'
ograniczam do pozycji
J. B. Metz Theologie [w:]
Lexikon für Theologie und
Kirche begründet von Dr.
Michael Buchberger, zwei-
te völlig neu bearbeitete
Auflage..., zehnter Band,
Freiburg 1965, szp. 62-
-71. Trydencką definicję
teologii publikuje Staake
Sinding-Larsen, Iconogra-
phy and Ritual. A Study of
Analytical Perspectives,
Oslo-Bergen-Stavanger-
-Tromso 1984, s. 16.
Teologia sztuki*
Jana Pawła II „List do artystów", na których dzieła pada „jakby
cień misterium stworzenia", upoważnia do szukania w sztuce
ziarna teologii.
W roku 1 867 ukazało się w Gotha obszerne, ponad 950 stron
liczące dzieło Ferdynanda Pipera, profesora teologii na uniwersytecie
w Berlinie, pod tytułem Einleitung in die Monumentale Theologie. Autor
nawiązuje do własnej rozprawy zamieszczonej w Herzogs Theologi-
sche Encyklopädie, Bd. XV, 1 8Ó2, a równocześnie powołuje się na
wcześniejsze zastosowanie terminu 'teologia' w odniesieniu do chrze-
ścijańskiego obrazowania („mit Beziehung auf christlichen Bilderkreis")
przez Mery'ego w Théologie des peintres, graveurs et dessinateurs (Pa-
ris 1 765), gdzie omówione są artystyczne wyobrażenia Trójcy Świętej,
dzieje Jezusa, Marii, apostołów i świętych; przede wszystkim jednak
opiera się na ustaleniach Rosenkranza, zawartych w zarysie Entwurf
einer Theologie der Kunst (1 844), drukowanym w Studien Th., Leipzig
1848, s. 127-160.
Rosenkranz wychodzi od istoty religii w ogóle. Według niego każda
religia staje się w pewien sposób religią sztuki („wonach jede Religion
relativ einmal zur Kunstreligion werde"), teologię zaś sztuki uważa za
naukę o procesie i formach, w jakich sztuka wyobrażeniowo przedsta-
wia treść religijną („für die Phantasie darstellt"). Teologia sztuki winna
ustosunkowywać się do poszczególnych dzieł wyjaśniająco („ausle-
gend"), a w teologii przypada między archeologią a historią kultu.
* Wykaz literatury doty-
czqcej pojęcia 'teologii'
ograniczam do pozycji
J. B. Metz Theologie [w:]
Lexikon für Theologie und
Kirche begründet von Dr.
Michael Buchberger, zwei-
te völlig neu bearbeitete
Auflage..., zehnter Band,
Freiburg 1965, szp. 62-
-71. Trydencką definicję
teologii publikuje Staake
Sinding-Larsen, Iconogra-
phy and Ritual. A Study of
Analytical Perspectives,
Oslo-Bergen-Stavanger-
-Tromso 1984, s. 16.