Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (21.1959)

ZE STUDIÓW NAD IKONOGRAFIĄ CHRYSTUSA FRASOBLIWEGO


11. 8. Chrystus Frasobliwy z Katedry w Brun-
świku, wg G. v. d. Osten, Christus im Elend,
West faleń.

tatów .poświęconych bezpośrednio życiu i Męce Chrys-
tusa — warto zwrócić uwagę na krótki ustęp w słyn-
nych „Rozmyślaniach o życiu Jezusa Chrystusa” Jana
de Oaulibus (tzw. Pseudo-Bonawentury): ...,,a na tym
kamieniu (Chrystus) trochę odpoczywał”...72, przy czym
odnosi się to do wcześniejszej części Drogi Krzy-
żowej.
Wzmianki powyższe nasuwają cały szereg wnios-
ków. Myśl o „odpoczynku” Chrystusa, 'Pozbawiona
pokrycia zarówno w kanonicznych jak i apokryficz-
nych tekstach Ewangelii zrodziła się najwyraźniej
w ramach kwitnącego z dawien dawna w Jerozolimie
kultu Drogi Krzyżowej. Przy odprawianiu tam piel-
grzymek kroczących śladami cierpiącego Chrystusa

klękano przy kamieniach czy filarkach, które wznie-
sione były dla upamiętnienia zarówno upadków pod
krzyżem, jak i innych momentów Viae Dolorosae.
Jednocześnie motyw kamienia czy kamieni uporczy-
wie powraca w zwiąźku ze wszelkimi niemal wzmian-
kami o „odpoczynku” Chrystusa. Lokalizacja owego
„odpoczynku” czy też może „odpoczynków” jest dziw-
nie płynna i chwiejna; w XII wieku znajduje się
to miejsce- na samym początku Drogi Krzyżowej,
w ciągu XIV wieku przesuwa się stopniowo od Spot-
kania Chrystusa z Matką Boską (dzisiejsza stacja IV)
72 j. de C a u 1 i b u s, Rozmyślania o życiu Jezusa Chry-
stusa, spolszczył Pr. A. Lublk O. P. M. Katowice 1931 s. 270.

319