Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]
Biuletyn Historii Sztuki — 21.1959

DOI Heft:
Nr. 3/4
DOI Artikel:
Kronika Stowarzyszenia Historyków Sztuki
DOI Artikel:
Samek, Jan: Nieznane fragmenty z wieku XIII w kościele w Rudawie i kościele św. Jana w Krakowie
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.41528#0425

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
KRONIKA STOWARZYSZENIA HISTORYKÓW SZTUKI


II. 2. Rudawa, widok kościoła od
płd.-wsch. przed usunięciem tynków.
(Fot. W. Gumuła, zb. PIS)

ski układ cegły, a także proporcje
budowli i wykrój okna w ścianie
wschodniej — wyznaczają czas pow-
stania tej części (kościoła ma wiek
XIII. Dokładniejsze określenie
z braku danych archiwalnych mo-
że mieć przy obecnym stanie ba-
dań nad architekturą tego czasu
charakter jedynie hipotetyczny. Na
wczesne datowanie w Obrębie stu-
lecia wskazywałby mierozwimięty sy-
stem podpór i lekko zaostrzony łuk
okna, późniejszym elementem jest
sporadycznie występujący układ pol-
ski ii rozmiary cegieł, stosunkowo
grubych. Najmniej ryzykownym by-
łoby więc określenie czasu powsta-
nia zabytku na 2. poł. wieku XIII —
do czasu uściślenia datowań trzy-
nastowiecznych partii w kościołach
Krakowa i jego okolic.


11. 3. Rudawa, kościół. Fragment
fryzu na ścianie nawy. (Fot.
J. Samek)

Przy sposobności przeprowadzania
badań nad architekturą kościoła w
Rudawi e natrafiono również na nie-
znaną dotychczas polichromię. Od-
kryta dekoracja malarska znajduje
się w .trudno dostępnych, górnych
partiach ścian nawy, wydzielonych
podłogą strychu i pozornym skle-
pieniem. Posiada charakter fryzów
z draperii obciążonych dużymi pę-
kami owoców i kwiatów. Zacho-
wana w stosunkowo dobrym stanie,
bez przemalowań, pochodzi zapew-
ne z czasu odnowienia kościoła
w 1. ów. w. XVII, dokonanego
z fundacji Iks. Wojciecha Fuszyckie-
go i powstała być może w związ-
ku z poleceniem wymalowania stro-
pu nawy Izawartym w dekrecie wi-
zytacji z dnia 16 października
1617 r.

II. KOŚCIÓŁ ŚW. JANA
W KRAKOWIE
Kościół św. Jana w Krakowie
już wcześnie zaliczony został do bu-
dowli romańskich, dzięki swej
wczesnej erekcji, charakterystycz-
nemu usytuowaniu, a przede wszyst-
kim odkryciom Hendla i Kopery.
W wyniku ich stwierdzono romań-
skie ciosowe fragmenty murów, za-
chowane poniżej poziomu ulicy, w
ścianie pd. — pozostałe partie koś-
cioła łączone były z przebudową
w wieku XVII. Badania te uzupeł-
nić można obecnie wynikami prze-
prowadzonej inwentaryzacji zabyt-
ków miasta Krakowa. W pracach
tych, przy badaniu strychu stwier-
dzono, że wschodni szczyt kościo-
ła wykonany jest z cegły, o roz-
miarach 26X12X10 cm, w układzie
wendyjskim z użyciem zendrówki,
miejscami polskim. Układ ten wi-
doczny jest jedynie od strony stry-
chu nad nawą, od zewnątrz szczyt
jest otynkowany, a w dalszej częś-
ci iukryty pod dadhem apsydy.
W górnych partiach obcięty i zwę-
żony, uszkodzony został także przez
wybicie przejścia łączącego strychy
nad nawą i apsydą. Ze względu na
fragmentaryczny charakter zacho-
wanych partii murów o układzie
wendyjstkiim trudno dokładnie okre-
ślić czas ich powstania. W każdym
razie świadczą one, że romański
kościół św. Jana został przekształ-
cony jeszcze w wieku XIII, a grun-
towna restauracja przed rokiem 1659
(data ponownej konsekracji) była już
następną przebudową. Zostały wte-


II. 4. Rudawa, wsch. ściana prez-
biterium w trakcie zdejmowania
tynków. (Fot. M. Kornacki, zb. Woj.
Kons. Zab. iv Krakowie)

ay podwyższane i pogrubione mury
kościoła, wzniesiono fasadę, a szczyt
wschodni obcięto i dostosowano do
proporcji nowego dachu. Dalsze uzu-
pełnienie kościoła przyniósł wiek
XVIII, 'kiedy w latach 1715-16 wznie-
siona została od wsch. obecna
aipsyda.


II. 5. Kraków, kościół św. Jana,
wątek muru w szczycie wsch. (Fot.
J. Samek)

397
 
Annotationen