MADAME RAJECKA
II. 6. Anna Rajecka, Portret Izabelli z Poniatowskich
Branickiej, pastel, Muz. Narodowe w Warszawie.
(Fot. Muzeum)
ani na spisie Delecluze’a22 liczącym 299 artystów, ani
nawet na tym, który zestawił Jules David, wnuk
artysty, wymieniający aż 42'8 nazwisk23. Pamiętać
jednak trzeba, że te wykazy, choć tak obszerne,
z pewnością nie objęły wszystkich, którzy przez głośne
atelier przeszli; dość powiedzieć, że nie uwzględniły
ani jednego Polaka, choć kilku z nich u twórcy kon-
nego portretu Stanisława Kostki Potockiego uczyło
się niewątpliwie.
O tym, że Rajecka była z Davidem w kontakcie,
i że mistrz zgodził się na korektę prac stypendystki
Stanisława Augusta — wiemy z dokumentów, ale po-
chopnie wysnuto z tej współpracy wniosek, że Polka
u Davida studiowała. Te dokumenty dotyczą wielkiego
zamówienia, jakie Poniatowski skierował do Francji.
Jesienią 1789 r. zapragnął Stanisław August uzyskać
z Paryża cały poczet portretów wybitnych osobi-
stości francuskich, godząc się na kopie z wizerunków
już istniejących. Całą sprawę powierzył swemu pa-
ryskiemu agentowi Filippo Mazzei. Przebieg starań
znamy z korespondencji między monarchą a wyko-
nawcą jego poleceń: listy króla wykorzystał Jean
Fabre24, duży zespół odpowiedzi Mazzeiego ogłosił
22 E. J. D e 1 e c 1 u z e, Louis David, son ścole et son
temps. Souvenirs, Paris 1855, s. 414—48.
23 J. L. J. D a v i d, Le peintre Louis David (1748—1825).
Souuenirs et documents inćdits, t. I, Paris 1880, s. 625—30.
24 Fabre, jw. (przypis 2). Autor opierał się na ręko-
pisie Biblioteki Polskiej w Paryżu nr 37 (kodeks kopii
277 listów Poniatowskiego do Mazzeiego). Kopie pochodziły
z połowy XIX w. Cały kodeks, wypożyczony przed ostat-
nią wojną prof. M. Handelsmanowi — zaginął podczas
okupacji. Miejsce przechowalnia większości oryginałów nie
jest znane, informacje o nielicznych odszukanych orygi-
nałach listów zestawił prof. J. Fabre. Przygotowaną do
publikacji ikopię korespondencji posiada prof. W. Łuka-
szewicz w Toruniu.
51
II. 6. Anna Rajecka, Portret Izabelli z Poniatowskich
Branickiej, pastel, Muz. Narodowe w Warszawie.
(Fot. Muzeum)
ani na spisie Delecluze’a22 liczącym 299 artystów, ani
nawet na tym, który zestawił Jules David, wnuk
artysty, wymieniający aż 42'8 nazwisk23. Pamiętać
jednak trzeba, że te wykazy, choć tak obszerne,
z pewnością nie objęły wszystkich, którzy przez głośne
atelier przeszli; dość powiedzieć, że nie uwzględniły
ani jednego Polaka, choć kilku z nich u twórcy kon-
nego portretu Stanisława Kostki Potockiego uczyło
się niewątpliwie.
O tym, że Rajecka była z Davidem w kontakcie,
i że mistrz zgodził się na korektę prac stypendystki
Stanisława Augusta — wiemy z dokumentów, ale po-
chopnie wysnuto z tej współpracy wniosek, że Polka
u Davida studiowała. Te dokumenty dotyczą wielkiego
zamówienia, jakie Poniatowski skierował do Francji.
Jesienią 1789 r. zapragnął Stanisław August uzyskać
z Paryża cały poczet portretów wybitnych osobi-
stości francuskich, godząc się na kopie z wizerunków
już istniejących. Całą sprawę powierzył swemu pa-
ryskiemu agentowi Filippo Mazzei. Przebieg starań
znamy z korespondencji między monarchą a wyko-
nawcą jego poleceń: listy króla wykorzystał Jean
Fabre24, duży zespół odpowiedzi Mazzeiego ogłosił
22 E. J. D e 1 e c 1 u z e, Louis David, son ścole et son
temps. Souvenirs, Paris 1855, s. 414—48.
23 J. L. J. D a v i d, Le peintre Louis David (1748—1825).
Souuenirs et documents inćdits, t. I, Paris 1880, s. 625—30.
24 Fabre, jw. (przypis 2). Autor opierał się na ręko-
pisie Biblioteki Polskiej w Paryżu nr 37 (kodeks kopii
277 listów Poniatowskiego do Mazzeiego). Kopie pochodziły
z połowy XIX w. Cały kodeks, wypożyczony przed ostat-
nią wojną prof. M. Handelsmanowi — zaginął podczas
okupacji. Miejsce przechowalnia większości oryginałów nie
jest znane, informacje o nielicznych odszukanych orygi-
nałach listów zestawił prof. J. Fabre. Przygotowaną do
publikacji ikopię korespondencji posiada prof. W. Łuka-
szewicz w Toruniu.
51