DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Miscellanea
DOI Artikel:Mroczko, Teresa: Poliptyk kaliski a rzeźby ze Stawiszyna: próba rekonstrukcji
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.45620#0071
POLIPTYK KALISKI A RZEŹBY ŹE STAWISZYNA
II. 5. św. Tomasz. Figurka ze
zwieńczenia poliptyku kali-
skiego. (Fot. J. Langda)
II. 6. św. Ludwik z Tuluzy (?).
Figurka ze zwieńczenia po-
liptyku kaliskiego. (Fot.
J. Langda)
II. 7. św. Bartłomiej (?). Fi-
gurka ze zwieńczenia polip-
tyku kaliskiego.
(Fot. J. Langda)
loby się dobrze jego zależnością od kolegiaty. Fakty
przenoszenia niemodnych i starych obrazów z bar-
dziej reprezentacyjnych świątyń do skromniejszych
i im podległych są przecież powszechnie znane.
Kolegiata kaliska zwana potocznie św. Józefa13
w rzeczywistości posiada wezwanie Wniebowzięcia
NMP. Najstarsza zachowana wizytacja archidiakonatu
kaliskiego z r. 1607 14 jako drugiego patrona kolegiaty
wymienia św. Jana Chrzciciela. Źródła wspominające
o erekcji ołtarzy w kolegiacie w latach 1379, 1429,
1436 i 1439 pomijają jednak milczeniem 2. połowę
13 Od obrazu św. Rodziny, uznanego za cudowny
w r. 1783.
i-ł Acta V.isitationes Archidiaconiatum CaliSsiensis, per
M. Dąbrowski... A. D. 1607 conscriptae, k. nłb. Arch.
Diec. we Włocławku. „Calissis Ecclesiam habet collegiatam
Titulls Assumptionis B. M. Virginis et etiam S. Joannis
Baptistae, ut guidarn. fuit”.
w. XV i pierwsze lata w. XVI.15 Poliptyk kaliski,
zarówno z racji swych rozmiarów,1*5 jak też i bez-
względnie znacznych kosztów niewątpliwie był w peł-
ni predestynowany do zajęcia centralnego miejsca
w kościele. Marian Sokołowski skłonny był przypusz-
czać, iż fundacja głównego ołtarza kolegiaty doko-
nana została dopiero w końcu w. XV, przez jej ów-
czesnego arcihidiiiakona, Klemensa z Piotrkowa.17 Jed-
nakże Klemens z Piotrkowa zamienił się w r. 1492
z Janem Gosłubśkim. proboszczem gnieźnieńskim
i ustąpił mu prałaturę kaliską a wziął po nim ka-
15 Wojtkowski, jw. s. 375.
16 Rozpiętość skrzydeł otwartych wynosi ok. 4 m.
ił M. Sokołowski, Studia do historii rzeźby w Pol-
sce XV i XVI w., „Spr. Kom. Hist. Sztuki”, Kraków 19'02,
t. VII, z. I i II, Rozdz. II, Pozostałości tryptyku fary ka-
liskiej w Stawiszynie, s. 123. w
61
II. 5. św. Tomasz. Figurka ze
zwieńczenia poliptyku kali-
skiego. (Fot. J. Langda)
II. 6. św. Ludwik z Tuluzy (?).
Figurka ze zwieńczenia po-
liptyku kaliskiego. (Fot.
J. Langda)
II. 7. św. Bartłomiej (?). Fi-
gurka ze zwieńczenia polip-
tyku kaliskiego.
(Fot. J. Langda)
loby się dobrze jego zależnością od kolegiaty. Fakty
przenoszenia niemodnych i starych obrazów z bar-
dziej reprezentacyjnych świątyń do skromniejszych
i im podległych są przecież powszechnie znane.
Kolegiata kaliska zwana potocznie św. Józefa13
w rzeczywistości posiada wezwanie Wniebowzięcia
NMP. Najstarsza zachowana wizytacja archidiakonatu
kaliskiego z r. 1607 14 jako drugiego patrona kolegiaty
wymienia św. Jana Chrzciciela. Źródła wspominające
o erekcji ołtarzy w kolegiacie w latach 1379, 1429,
1436 i 1439 pomijają jednak milczeniem 2. połowę
13 Od obrazu św. Rodziny, uznanego za cudowny
w r. 1783.
i-ł Acta V.isitationes Archidiaconiatum CaliSsiensis, per
M. Dąbrowski... A. D. 1607 conscriptae, k. nłb. Arch.
Diec. we Włocławku. „Calissis Ecclesiam habet collegiatam
Titulls Assumptionis B. M. Virginis et etiam S. Joannis
Baptistae, ut guidarn. fuit”.
w. XV i pierwsze lata w. XVI.15 Poliptyk kaliski,
zarówno z racji swych rozmiarów,1*5 jak też i bez-
względnie znacznych kosztów niewątpliwie był w peł-
ni predestynowany do zajęcia centralnego miejsca
w kościele. Marian Sokołowski skłonny był przypusz-
czać, iż fundacja głównego ołtarza kolegiaty doko-
nana została dopiero w końcu w. XV, przez jej ów-
czesnego arcihidiiiakona, Klemensa z Piotrkowa.17 Jed-
nakże Klemens z Piotrkowa zamienił się w r. 1492
z Janem Gosłubśkim. proboszczem gnieźnieńskim
i ustąpił mu prałaturę kaliską a wziął po nim ka-
15 Wojtkowski, jw. s. 375.
16 Rozpiętość skrzydeł otwartych wynosi ok. 4 m.
ił M. Sokołowski, Studia do historii rzeźby w Pol-
sce XV i XVI w., „Spr. Kom. Hist. Sztuki”, Kraków 19'02,
t. VII, z. I i II, Rozdz. II, Pozostałości tryptyku fary ka-
liskiej w Stawiszynie, s. 123. w
61