Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (24.1962)

POLIPTYK KALISKI A RZEŹBY ZE STAWISZYNA


II. 15. Popiersie Madonny ze Stawiszyna. (Fot. W. Wolny)

NMPanny i obu Janów znajdowały się tu eonaj mniej
od r. 1719, tym samym przyjmowana dotychczas data
przeniesienia ich do Stawiszyna w w. XVIII,34
w związku z pracami remontowymi w kolegiacie ka-
liskiej, musi ulec sprostowaniu. Dlatego też nasuwa
się pytanie, kiedy to omawiane rzeźby dostały się
do Stawiszyna.
Według J. Korytkowskiego,35 w r. 1445 kościół

w Stawiszynie posiadał cztery altarie, ufundowane
przez mieszczan stawiszyńskich. Pierwszą, N.M.Panny
i Wszystkich Sw. założyli Piotr, syn Piotra Piecza
i Mikołaj Miarka, obaj altarzyści przy kościele
NMPanny w Kaliszu; drugą NMPanny i trzecią św.
Krzyża ufundował Piotr Dremlik, czwartą NMP,
św. Szymona i Judy Apostołów Maciej Patrz.
W r. 152 1 36 kościół stawiszyński posiadał już 8 alta-

mieja znalazła się w ołtarzu dopiero ok. r. 1811 można tłu-
maczyć okolicznością, że dopiero wówczas ofiarowano koś-
ciołowi figury jego patronów. Gdyby bowiem rzeźby te
znajdowały się już wcześniej w kościele, to niewątpliwie
i wcześniej znalazłyby się w ołtarzu głównym jako figury
patronów kościoła. Wymiary obu rzeźb; wys. 121 cm, szer.
podst. 33 cm, głębokość wydrążenia 9 cm. Bartłomiej ubrany
w płaszcz wierzchem złoty, spodem czerwony, z kołnierzem
czarnym, suknia złota w sztancowany czarno wzór roślinny,
naśladujący brokat, zachowany szczątkowo. Kolorystyka

twarzy stereotypowa, włosy ciemne. W figurze Jadwigi nie
zachowały się ślady polichromii.
34 Sokołowski, jw., s. 110.
35 J. Łaski, Liber Beneficiorum, t. II, Gniezno, 1881,
przyp. na s. 73 „Ordynacje i kanoniczne erekcje tych
fundacji przez arcybiskupa Wincentego Kota w roku 1445
wydane zapisane są w aktach Konsystorskich Ezcerpta
f. 307—20”.
35 Data sporządzenia spisu archidiakonatu kaliskiego,
jw., s. IV.

67