Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]
Biuletyn Historii Sztuki — 24.1962

DOI issue:
Nr. 3/4
DOI article:
Miscellanea
DOI article:
Przała, Jan: Daty, monogramy i gmerki na bramie Zamku w Brzegu
DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.45620#0419

DWork-Logo
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
DATY I MONOGRAMY NA BRAMIE ZAMKU W BRZEGU


U. 1. Brzeg, fasada bramy

zamkowej. (Fot. J. Przała)

tylko położonym w pozycji leżącej. Umiejscowienie
poszczególnych gmerków podaję na końcu niniej-
szego artykułu.
Wszystkie monogramy, daty i gmerki (za wyjąt-
kiem wcześniej publikowanych) wykonano przy po-
mocy cięć dłutem jako relief wklęsły. Na ogół są
one wyraźnie czytelne. W monogramie „I. W” za-
chodzi jednak pewna niejasność: „W” jest bardzo
poprawne, natomiast „I” wygląda raczej jak „J”
lecz z zagięciem laski w przeciwną stronę.
Co do autentyczności zaś budzi zastrzeżenia jed-
na z dat, mianowicie „1532”. Jest cięta płytko i nie-
dbale, ale fakt, że nie ma ona dekoracyjnego charak-
teru i nie jest przeznaczona do oglądania (w prze-
ciwieństwie do dat „1552” na pilastrach parteru)
może te usterki usprawiedliwić. Nie przesądza też
sprawy różnica kształtu cyfr w stosunku do „1552”,

gdyż ta data jest o 20 lat późniejsza, natomiast
w stosunku do daty prawie sobie współczesnej,
„1536” na portalu w parterowej sali zamku (il. 9),
różnice są minimalne, wynikające raczej z chęci de-
koracyjnego ujęcia daty „1536”. W autentyczność da-
ty „1532” można by wątplić i z tego powodu, że
Wernicke dostrzegając monogram „M. M” nie zauwa-
żył jej, choć znajduje się na tej samej kostce bo-
niowania, ale mógł istotnie jako rytej płyciej nie
dojrzeć. Podobnie i kilku późniejszych badaczy
zamku w Brzegu nie obejrzało dokładnie detali bra-
my, pomijając znalezione ostatnio monogramy,
gmerki i datę „1576”. Za autentycznością „1532”
przemawia natomiast podobieństwo kształtu „1” do
laski „M” (il. 2) i zbliżony krój cyfr, szczególnie le-
piej zachowanych „1”, „5”, „3” w dacie „1536” do
odpowiednich cyfr daty „1532”.

401
 
Annotationen