Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (24.1962)

JAN PRZAŁA


II. 2. Brzeg, zamek. Data i monogram na boniowaniu
bramy. (Fot. J. Przała)

Tak więc data na portalu w parterowej sali zam-
ku wspiera tę na boniowaniu budynku bramnego i to
nie tylko zbliżonym kształtem cyfr, ale i tym, że
w 30-tych latach XVI w. renesansowa przebudowa

zamku była już w pewnym stopniu zaawansowana.
Z faktem tym zgadzają się także inni autorzy5, jak-
kolwiek żaden z nich nie określił bliżej o jakie ro-
boty tu chodziło. Nawet portale w sali na parterze
wschodniego skrzydła zamku, przypisywane bądź
Andrzejowi Waltherowi6, bądź Tessyńczykom7,
a ostatnio wzmiankowanemu niejasno w Legnicy
Jerzemu z Ambergu8, uważa się za przeniesione do
tego wnętrza z nieokreślonej partii zamku9.
Na podstawie dyskusji z Prof. Morelowskim
i Dr Zlatem wnioskuję, że nie autentyczność daty
„1532” budzi wątpliwości, ale jak utrzymuje Zlat,
trudność uzasadnienia trwających w tym czasie przy
bramie prac i związania ich z odpowiednim architek-
tem czy rzeźbiarzem. Z tego względu przypuszcza
on, że kamień z datą mógł być użyty wtórnie około
połowy XVI w. Wydaje się nam jednak, że wspom-
niane portale z r. 1536 stanowią wystarczający do-
wód prowadzenia zarówno budowlanych jak i ka-
mieniarskich robót10.

5 Biml er, jw., s. 23—29; tenże, Dle schlesischen
massiuen Werbauten, Wrocław 1941, t. II, s. 46; M. Zlat,
Brzeg, Wrocław 1960, s. 52—53.
6 T. Dobrowolski, Sztuka na Śląsku, Katowice—
Wrocław 1948, s. 228.
7 g. Kozakiewicz, Początek działalności Koma-
sków, Tessyńczyków i Gryzończyków w Polsce. Okres re-
nesansu (1520—1580), „Biul. Hist. Sztuki”, XXI, 1959, nr 1,
s. 12.
8 Zlat, Brzeg, jw., s. 53—54.
9 T a m ż e, s. 53.
10 Por. tamże. Ostatnio poczyniłem spostrzeżenia,
z których wynika, że również parterowy ryzalit od

II. 3. Brzeg, brama zamkowa. Data i monogram na postumencie rycerza