DOI issue:
Nr. 1
DOI article:Miscellanea
DOI article:Ryszkiewicz, Andrzej: Dzieła przypisywane J. L. Davidowi w polskich zbiorach
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.45622#0046
ANDRZEJ RYSZKIEWICZ
II. 5. J. L. David, Portret pani Sedaine. Pol. Tow. Hist. — Liter,
w Paryżu, z zapisu K. Gronkowskiego
(1758—1841), który się zresztą osobiście zetknął z Da-
videm (u ks. marsz. Lubomirskiej 1787 w Paryżu 15),
posiadał akwarelową kopię obrazu 16. Kopiował dzieło
także polski uczeń Grosa Fabian Sarnecki (przed
1849) 17, przechowywano powtórzenia rozmaite, aż po
posążek z brązu wykonany wg obrazu włącznie 18.
4. Następnym obrazem, który na tym miejscu
trzeba omówić, jest zagadkowa kompozycja Orfeusz.
Temat Orfeusza i Eurydyki, oparty o Owidiuszowe
Metamorfozy, urzekał artystów wszystkich czasów
i wszelkich sztuk. Był przecież upostaciowaniem idei
o nieogarnionych możliwościach sztuki, zmiękczającej
15 J. U. Niemcewicz, Pamiętniki czasów moich,
t. I, Warszawa 1957, s. 242.
ib 25 X 20 cm; należała później do zbiorów S. Patka.
Por. B. G.[e m b a r z e w s k i], Katalog wystawy napoleoń-
skiej, Warszawa 1921, s. 2, nr 15.
17 Z dziejów polskiej krytyki i teorii sztuki, t. I, War-
szawa 1961, s. 155 (za K. Libeltem, Estetyka czyli
umnictwo piękne).
la G[embarzewski], jw., s. 46, nr 258. Repr. obrazu za-
serca, odwracającej nieszczęścia, oczarowującej nawet
zwierzęta, ba — drzewa. Emocjonalny ładunek opo-
wieści, jej liryzm, niezwykłość scenerii, dawały roz-
liczne możliwości rozwiązań — w literaturze, muzyce,
plastyce. Mało jest też wątków o takim znaczeniu
w dziejach artystycznej twórczości19.
Podejmowali go też niezliczeni malarze — Sig-
norelli, L. Caracci, Tintoretto, Rubens, Tiepolo, Dela-
croix i tylu innych. Nie był obcy i Davidowi. Ślady
tego zainteresowania występują już w jego czasach
rzymskich. Wśród rysunków z tego okresu odnaj-
dziemy np. szkic postaci Orfeusza (z Villa Pamphili),
siedzącego z lirą w ręku20. Mamy też wiadomość
mieszczą E. Łuniński, Napoleon, Legiony i Księstwo
Warszawskie, Warszawa 1911, s. 5.
19 Por. m. in. K. Z i e g 1 e r, Orpheus in Renaissance
und Neuzeit, [w:] Form und Inhalt. Kunstgeschichtliche
Studien Otto Schmitt dargebracht, Stuttgart 1950, s. 239—
256; A. Gilbart-Saucin, Variations sur le theme de
1’Orphće, Liege 1955.
20 J. Adhćmar, David, naissance du gćnie d’un pein-
tre, b. m. 1953, tabl. 27.
36
II. 5. J. L. David, Portret pani Sedaine. Pol. Tow. Hist. — Liter,
w Paryżu, z zapisu K. Gronkowskiego
(1758—1841), który się zresztą osobiście zetknął z Da-
videm (u ks. marsz. Lubomirskiej 1787 w Paryżu 15),
posiadał akwarelową kopię obrazu 16. Kopiował dzieło
także polski uczeń Grosa Fabian Sarnecki (przed
1849) 17, przechowywano powtórzenia rozmaite, aż po
posążek z brązu wykonany wg obrazu włącznie 18.
4. Następnym obrazem, który na tym miejscu
trzeba omówić, jest zagadkowa kompozycja Orfeusz.
Temat Orfeusza i Eurydyki, oparty o Owidiuszowe
Metamorfozy, urzekał artystów wszystkich czasów
i wszelkich sztuk. Był przecież upostaciowaniem idei
o nieogarnionych możliwościach sztuki, zmiękczającej
15 J. U. Niemcewicz, Pamiętniki czasów moich,
t. I, Warszawa 1957, s. 242.
ib 25 X 20 cm; należała później do zbiorów S. Patka.
Por. B. G.[e m b a r z e w s k i], Katalog wystawy napoleoń-
skiej, Warszawa 1921, s. 2, nr 15.
17 Z dziejów polskiej krytyki i teorii sztuki, t. I, War-
szawa 1961, s. 155 (za K. Libeltem, Estetyka czyli
umnictwo piękne).
la G[embarzewski], jw., s. 46, nr 258. Repr. obrazu za-
serca, odwracającej nieszczęścia, oczarowującej nawet
zwierzęta, ba — drzewa. Emocjonalny ładunek opo-
wieści, jej liryzm, niezwykłość scenerii, dawały roz-
liczne możliwości rozwiązań — w literaturze, muzyce,
plastyce. Mało jest też wątków o takim znaczeniu
w dziejach artystycznej twórczości19.
Podejmowali go też niezliczeni malarze — Sig-
norelli, L. Caracci, Tintoretto, Rubens, Tiepolo, Dela-
croix i tylu innych. Nie był obcy i Davidowi. Ślady
tego zainteresowania występują już w jego czasach
rzymskich. Wśród rysunków z tego okresu odnaj-
dziemy np. szkic postaci Orfeusza (z Villa Pamphili),
siedzącego z lirą w ręku20. Mamy też wiadomość
mieszczą E. Łuniński, Napoleon, Legiony i Księstwo
Warszawskie, Warszawa 1911, s. 5.
19 Por. m. in. K. Z i e g 1 e r, Orpheus in Renaissance
und Neuzeit, [w:] Form und Inhalt. Kunstgeschichtliche
Studien Otto Schmitt dargebracht, Stuttgart 1950, s. 239—
256; A. Gilbart-Saucin, Variations sur le theme de
1’Orphće, Liege 1955.
20 J. Adhćmar, David, naissance du gćnie d’un pein-
tre, b. m. 1953, tabl. 27.
36