DOI issue:
Nr. 1
DOI article:Recenzje
DOI article:Kowalczyk, Jerzy: Znakomita rozprawa o rzeźbie kręgu lwowskiego na przełomie XVI i XVII stulecia
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.45622#0070
RECENZJE
II. 3. Nagrobek Mikołaja i Hieronima Sieniawskich w kaplicy
zamkowej w Brzeżanach. (Arch. Fot. IS PAN)
go6. Autor przytoczył nowe znalezisko archiwalne
mówiące o pracach Czapki w Samborze (przerobienie
kamiennego cyborium niezachowanego, 1574—75) oraz
wysunął szereg nowych atrybucji. Mimo to nadal nie
mamy stuprocentowego dzieła Hutte-Czapki, które
mogłoby posłużyć jako pewny punkt wyjścia dla
określenia jego indywidualnego stylu, dlatego z ko-
nieczności wszystkie przypuszczenia i atrybucje obra-
cają się w sferze domysłów.
Jeśli wobec Hutte-Czapki Autor był zbyt hojny
w przypisywaniu dzieł, to na odwrót, stał się oszczędny
w stosunku do drugiego rzeźbiarza, Henryka Horsta
rodem z Groningen w Holandii (s. 57—72). Oprócz
niewielkiej ilości dzieł związanych z tym mistrzem
6 W. Łoziński, Sztuka lwowska w XVI i XVII wie-
ku, Lwów 1898, s. 105—116. — T. Mańkowski, Od rene-
sansu włoskiego do północnego, „Biul. Hist. Sztuki i Kul-
tury”, X, 1948, nr 3—4, s. 259 i nn.
7 Łoziński, jw.; K, Sinko-Popielowa, Zagi-
przez W. Łozińskiego, Sinko-Popielową, Mańkowskiego,
Hornunga7, Autor rozprawy przekonywająco dorzucił
jedno tylko dzieło, epitafium Kampianów w kaplicy
rodowej we Lwowie (i tylko dolną cokołową partię).
Mimo bezwzględnie interesującej grupy dzieł znajdu-
jących się na koncie Horsta, Prof. Gębarowicz bardzo
surowo ocenił mistrza, uważając go przede wszyst-
kim za rzeźbiarza dekoratora „o wielkim rozmachu,
może nie tyle twórczym, ile raczej organizacyjnym”
(s. 69). „Jego zdolności twórcze — pisze Autor — były
znikome, nie wychodziły bowiem poza zastosowanie
schematów i motywów, które wyniósł ze swej fla-
mandzkiej ojczyzny, choć i to nie zawsze mu się
udawało, gdyż brakło mu większej fantazji, a także
niony nagrobek św. Jacka w Krakowie, „Prace Kom. Hist.
Sztuki”, IX, 1948, s. 65 i nn; Mańkowski, jw.; Z. H o r-
n u n g, Materiały do dziejów stosunków artystycznych
polsko-śląskich w XVI i XVII wieku, „Sprawozd. Wrocł.
Tow. Nauk.”, X, 1955, dodatek 1, s. 15 i nn.
56
II. 3. Nagrobek Mikołaja i Hieronima Sieniawskich w kaplicy
zamkowej w Brzeżanach. (Arch. Fot. IS PAN)
go6. Autor przytoczył nowe znalezisko archiwalne
mówiące o pracach Czapki w Samborze (przerobienie
kamiennego cyborium niezachowanego, 1574—75) oraz
wysunął szereg nowych atrybucji. Mimo to nadal nie
mamy stuprocentowego dzieła Hutte-Czapki, które
mogłoby posłużyć jako pewny punkt wyjścia dla
określenia jego indywidualnego stylu, dlatego z ko-
nieczności wszystkie przypuszczenia i atrybucje obra-
cają się w sferze domysłów.
Jeśli wobec Hutte-Czapki Autor był zbyt hojny
w przypisywaniu dzieł, to na odwrót, stał się oszczędny
w stosunku do drugiego rzeźbiarza, Henryka Horsta
rodem z Groningen w Holandii (s. 57—72). Oprócz
niewielkiej ilości dzieł związanych z tym mistrzem
6 W. Łoziński, Sztuka lwowska w XVI i XVII wie-
ku, Lwów 1898, s. 105—116. — T. Mańkowski, Od rene-
sansu włoskiego do północnego, „Biul. Hist. Sztuki i Kul-
tury”, X, 1948, nr 3—4, s. 259 i nn.
7 Łoziński, jw.; K, Sinko-Popielowa, Zagi-
przez W. Łozińskiego, Sinko-Popielową, Mańkowskiego,
Hornunga7, Autor rozprawy przekonywająco dorzucił
jedno tylko dzieło, epitafium Kampianów w kaplicy
rodowej we Lwowie (i tylko dolną cokołową partię).
Mimo bezwzględnie interesującej grupy dzieł znajdu-
jących się na koncie Horsta, Prof. Gębarowicz bardzo
surowo ocenił mistrza, uważając go przede wszyst-
kim za rzeźbiarza dekoratora „o wielkim rozmachu,
może nie tyle twórczym, ile raczej organizacyjnym”
(s. 69). „Jego zdolności twórcze — pisze Autor — były
znikome, nie wychodziły bowiem poza zastosowanie
schematów i motywów, które wyniósł ze swej fla-
mandzkiej ojczyzny, choć i to nie zawsze mu się
udawało, gdyż brakło mu większej fantazji, a także
niony nagrobek św. Jacka w Krakowie, „Prace Kom. Hist.
Sztuki”, IX, 1948, s. 65 i nn; Mańkowski, jw.; Z. H o r-
n u n g, Materiały do dziejów stosunków artystycznych
polsko-śląskich w XVI i XVII wieku, „Sprawozd. Wrocł.
Tow. Nauk.”, X, 1955, dodatek 1, s. 15 i nn.
56