Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (26.1964)

„ZGON STANISŁAWA AUGUSTA” — OBRAZ M. BACCIARELLEGO


II. 1. M. Bacciarelli, Śmierć Stanisława Augusta. Wł. Kauno Valstybinis M. K.
Ciurlionio uardo Dailes Muzie jus.

jący do Posłuchania młynarza i pomyślany jako je-
go odpowiednik, znalazł się w kolekcji księcia Józefa,
wskazuje na królewskiego bratanka, jako zlecenio-
dawcę. Kiedy omawiany tu obraz trafił do Płungian
Ogińskich, nie udało się, jak dotąd, ustalić 5.
Śmierć króla była wydarzeniem ważnym nie tyl-
ko dla jego rodziny i najbliższego otoczenia. Mimo
że 25 listopada 1795 r. Stanisław August abdykował,
podpisując akt zrzeczenia się tronu w 31 rocznicę
koronacji (!), a przedtem — 24 października tegoż
5 Nie dało rezultatu przejrzenie całości publikowanego
przez J. Kazimierskiego we fragmencie źródła. W proto-
kóle aukcji pozostałości po Księciu Józefie omawiany
obraz Bacciarellego nie występuje.

roku Polska wymazana została z mapy Europy, to
jednak śmierć Katarzyny i wstąpienie na tron cara
Pawła I ożywiły nadzieje na odbudowę państwa pol-
skiego, zwłaszcza wobec uwolnienia przez Pawła
z więzienia Tadeusza Kościuszki, Niemcewicza i in-
nych patriotów. Związane z Pawłem nadzieje zna-
lazły od razu artystyczny wyraz w dwóch, populary-
zujących postać budzącego sympatię władcy, rysun-
kach Aleksandra Orłowskiego: Paweł I odwiedza
Kościuszką w więzieniu i Paweł I uwalnia Kościusz-
6 Oba rysunki znajdujące się w zb. Muzeum Historycz-
nego w Moskwie nie były przysłane na monograficzną
wystawę dzieł A. Orłowskiego ze zbiorów muzeów radziec-
kich i polskich. Wobec tego można było sądzić, że rysunki
Orłowskiego nie zachowały się, a okres powstania ich
określany mógł być tylko na podstawie datowanych na
1801 r. miedziorytów Th. Gaugaina, dla których były wzo-
rami (por. nast. przyp.).

117