DOI issue:
Nr. 1
DOI article:Recenzje
DOI article:Grzybkowska, Teresa: Miasto Wyspiańskiego: Wystawa Wyspiański w Muzeum Narodowym w Krakowie (28 listopada 2017 20 stycznia 2019)
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.71010#0187
Recenzje
185
4. Stanisław Wyspiański, Autoportret z żoną, sala U mnie w domu.
Fot. autorka
rencji autorów ekspozycji w interpretację dzieła
Wyspiańskiego. Na pewno tak się stało w wypadku
kartonu Polonii do witrażu w katedrze lwowskiej
i trzech kartonów wawelskich oraz wielkich figur
świętych z kościoła Św. Krzyża. Oczekiwałoby się,
że zgodnie z zamierzoną dramaturgią, „na wejście"
zobaczymy dzieło mocne i wyraziste. Doskonale
taką rolę spełniałby karton do witrażu Apollo. Sys-
tem Kopernikański, zaanonsowany witrażem w holu
na parterze (il. 3). Apollo od razu zapowiadałby wy-
jątkowe znaczenie kartonów witrażowych na wysta-
wie. Postać Apollina również można odczytać jako
personifikację samego Wyspiańskiego.
Kartony do witraży, po raz pierwszy pokazane
w tak dużym zespole (niektóre wyeksponowane
we wspomnianych „budowlach"), sprawiają naj-
większe wrażenie. Na ścianach i w gablotach
umieszczono rysunki przygotowawcze do fresków,
przepróchy - odsłaniając warsztat artysty. Możemy
zobaczyć obrazy, pastele, akwarele, rysunki, tkani-
ny, meble, archiwalne fotografie krakowskich ko-
ściołów i budynków, dla których Wyspiański two-
rzył wystrój malarski i wyposażenie wnętrz, ale też
wiele fotografii samego artysty i jego rodziny oraz
przedmioty codziennego użytku z nim związane, jak
bibularz, kałamarz, podstawka na zegarek kieszon-
kowy, przyrząd do zwilżania znaczków. Wyekspo-
nowano edycję dzieł literackich Wyspiańskiego
zjego ilustracjami i winietami. Pokazano najnowsze
zakupy muzeum z lat 2016-2017: Studium głowy ko-
biecej do postaci Matki Boskiej, będące szkicem do
witrażu Polonia do katedry lwowskiej z 1893 r., oraz
Widok z okna na Kopiec Kościuszki z 1905 r. Po-
szczególnym działom towarzyszą liczne cytaty
z dramatów i listów Stanisława Wyspiańskiego, wy-
brane przez wybitną badaczkę pism artysty profesor
Ewę Miodońską-Brookes.
Tytuły siedmiu działów wystawy Autorki za-
czerpnęły z listów i pism Wyspiańskiego. Sięgnęły
do tradycji Muzeum, idąc tropem niezapomnianego
Marka Rostworowskiego, który niemal zawsze w ty-
tułach ekspozycji i poszczególnych ich części odwo-
ływał się do tekstów literackich.
I tak tytuł działu pierwszego U mnie w domu po-
chodzi z listu do Adama Chmiela, napisanego w We-
necji 30 sierpnia 1904 r. („Co tam słychać u mnie
w domu..."). Tutaj znalazły się wizerunki Wyspiań-
skiego z różnych etapów jego życia, najbardziej zna-
ne pastele, jak Autoportret z żoną 1904 (il. 4). Ten
podwójny wizerunek, nawiązujący do renesansowych
portretów par małżeńskich, niezmiennie porusza bez-
kompromisową odwagą ukazania uzupełniających się
kontrastów natury - intelektu. Obok Macierzyństwo,
portrety dzieci i rysunki, ale też dokument zawarcia
ślubu 4 października 1900 r., fotografie artysty z żoną
Teofilą, dzieci - Mietka i Stasia. Fascynująca jest
185
4. Stanisław Wyspiański, Autoportret z żoną, sala U mnie w domu.
Fot. autorka
rencji autorów ekspozycji w interpretację dzieła
Wyspiańskiego. Na pewno tak się stało w wypadku
kartonu Polonii do witrażu w katedrze lwowskiej
i trzech kartonów wawelskich oraz wielkich figur
świętych z kościoła Św. Krzyża. Oczekiwałoby się,
że zgodnie z zamierzoną dramaturgią, „na wejście"
zobaczymy dzieło mocne i wyraziste. Doskonale
taką rolę spełniałby karton do witrażu Apollo. Sys-
tem Kopernikański, zaanonsowany witrażem w holu
na parterze (il. 3). Apollo od razu zapowiadałby wy-
jątkowe znaczenie kartonów witrażowych na wysta-
wie. Postać Apollina również można odczytać jako
personifikację samego Wyspiańskiego.
Kartony do witraży, po raz pierwszy pokazane
w tak dużym zespole (niektóre wyeksponowane
we wspomnianych „budowlach"), sprawiają naj-
większe wrażenie. Na ścianach i w gablotach
umieszczono rysunki przygotowawcze do fresków,
przepróchy - odsłaniając warsztat artysty. Możemy
zobaczyć obrazy, pastele, akwarele, rysunki, tkani-
ny, meble, archiwalne fotografie krakowskich ko-
ściołów i budynków, dla których Wyspiański two-
rzył wystrój malarski i wyposażenie wnętrz, ale też
wiele fotografii samego artysty i jego rodziny oraz
przedmioty codziennego użytku z nim związane, jak
bibularz, kałamarz, podstawka na zegarek kieszon-
kowy, przyrząd do zwilżania znaczków. Wyekspo-
nowano edycję dzieł literackich Wyspiańskiego
zjego ilustracjami i winietami. Pokazano najnowsze
zakupy muzeum z lat 2016-2017: Studium głowy ko-
biecej do postaci Matki Boskiej, będące szkicem do
witrażu Polonia do katedry lwowskiej z 1893 r., oraz
Widok z okna na Kopiec Kościuszki z 1905 r. Po-
szczególnym działom towarzyszą liczne cytaty
z dramatów i listów Stanisława Wyspiańskiego, wy-
brane przez wybitną badaczkę pism artysty profesor
Ewę Miodońską-Brookes.
Tytuły siedmiu działów wystawy Autorki za-
czerpnęły z listów i pism Wyspiańskiego. Sięgnęły
do tradycji Muzeum, idąc tropem niezapomnianego
Marka Rostworowskiego, który niemal zawsze w ty-
tułach ekspozycji i poszczególnych ich części odwo-
ływał się do tekstów literackich.
I tak tytuł działu pierwszego U mnie w domu po-
chodzi z listu do Adama Chmiela, napisanego w We-
necji 30 sierpnia 1904 r. („Co tam słychać u mnie
w domu..."). Tutaj znalazły się wizerunki Wyspiań-
skiego z różnych etapów jego życia, najbardziej zna-
ne pastele, jak Autoportret z żoną 1904 (il. 4). Ten
podwójny wizerunek, nawiązujący do renesansowych
portretów par małżeńskich, niezmiennie porusza bez-
kompromisową odwagą ukazania uzupełniających się
kontrastów natury - intelektu. Obok Macierzyństwo,
portrety dzieci i rysunki, ale też dokument zawarcia
ślubu 4 października 1900 r., fotografie artysty z żoną
Teofilą, dzieci - Mietka i Stasia. Fascynująca jest