DOI Heft:
Nr. 1
DOI Artikel:Recenzje
DOI Artikel:Witwińska, Magdalena: Tomasz Jank, Życie i twórczo¬ść malarska brata Adama Swacha (1668-1747), Instytut Studiów Franciszkańskich, [Kraków] 2017, ss. 434, il. 281
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.71010#0212
210
MAGDALENA WITWIŃSKA
Warszawa
Tomasz Jank, „ Życie i twórczość malarska
brata Adama Swacha (1668-1747)",
Instytut Studiów Franciszkańskich, [Kraków] 2017, ss. 434, il. 281
Na naszym rynku księgarskim ukazała się
ostatnio godna uwagi pozycja pióra O.To-
masza Janka OFMCon na temat twórczości
franciszkańskiego malarza późnego baroku, działa-
jącego na ziemiach Rzeczypospolitej w latach 1702-
-1735, a więc w czasie drugiej fali kontrreformacji
i jednocześnie narastającego wielkiego fermentu
w malarstwie monumentalnym. Któż z nas nie ze-
tknął się z freskami i obrazami Adama Swacha, bo
o nim tu mowa, obficie wypełniającymi wnętrza wie-
lu naszych kościołów i klasztorów, od Wielkopolski
poczynając a na Lubelszczyźnie kończąc!
Dla jednych badaczy był Swach epigonem, dla
innych swego rodzaju malarzem-dydaktykiem, po-
pularyzującym swoimi pracami malarstwo ścienne
w służbie Kościoła, a dla wielu po prostu malarzem
niewysokiego lotu, nazbyt skłonnym do formalnych
zapożyczeń, do tego raz po raz ocierającym się
o naiwność i w ogóle postaciąniezasługującą na wy-
czerpujące całościowe opracowanie. Niewątpliwie
jednak zasłużył sobie brat Adam na monografię,
choćby z powodu bardzo dużej liczby zachowanych
dzieł - w większości sygnowanych i datowanych -
tę lukę znakomicie wypełnia omawiane opracowa-
nie Tomasza Janka. Autor, który podjął się tego za-
dania, łączy w swojej osobie przygotowanie history-
ka sztuki z zawodem artysty malarza (absolwent
ASP) i pozycją życiową zakonnika franciszkanina.
Taryfy ulgowej Tomasz Jank nie stosuje w ocenie
poziomu artystycznego dzieł franciszkańskiego
malarza. Przeciwnie, osąd monografisty jest kry-
tyczny, przeciętności talentu swego bohatera Autor
nie ukrywa, ma jednak do „swego współbrata sprzed
trzystu lat" stosunek bardzo osobisty, jaki miewa się
wobec bliskiej osoby, co w sumie stanowi niemały
walor tej książki. Oferuje też ona czytelnikowi pew-
nego rodzaju wejrzenie w psychikę i osobowość
twórczą malarza oraz we własne odczucia piszącego
jako wrażliwego odbiorcy, który celnym spojrze-
niem erudyty wydobywa to, co w tym skromnym
malarstwie jest najwartościowsze.
Urodzony w rodzinie mieszczańskiej w małym
miasteczku na Morawach, w ślad za swoim bratem
przybył młody Swach do Poznania, gdzie wstąpił do
miejscowego klasztoru franciszkanów konwentual-
nych. Edukację malarską odbył w renomowanej
lwowskiej pracowni Jerzego Eleutera Szymonowi-
cza Siemiginowskiego. Życie brat Adam spędzał
pracowicie, zdobiąc kościoły i klasztory różnych
MAGDALENA WITWIŃSKA
Warszawa
Tomasz Jank, „ Życie i twórczość malarska
brata Adama Swacha (1668-1747)",
Instytut Studiów Franciszkańskich, [Kraków] 2017, ss. 434, il. 281
Na naszym rynku księgarskim ukazała się
ostatnio godna uwagi pozycja pióra O.To-
masza Janka OFMCon na temat twórczości
franciszkańskiego malarza późnego baroku, działa-
jącego na ziemiach Rzeczypospolitej w latach 1702-
-1735, a więc w czasie drugiej fali kontrreformacji
i jednocześnie narastającego wielkiego fermentu
w malarstwie monumentalnym. Któż z nas nie ze-
tknął się z freskami i obrazami Adama Swacha, bo
o nim tu mowa, obficie wypełniającymi wnętrza wie-
lu naszych kościołów i klasztorów, od Wielkopolski
poczynając a na Lubelszczyźnie kończąc!
Dla jednych badaczy był Swach epigonem, dla
innych swego rodzaju malarzem-dydaktykiem, po-
pularyzującym swoimi pracami malarstwo ścienne
w służbie Kościoła, a dla wielu po prostu malarzem
niewysokiego lotu, nazbyt skłonnym do formalnych
zapożyczeń, do tego raz po raz ocierającym się
o naiwność i w ogóle postaciąniezasługującą na wy-
czerpujące całościowe opracowanie. Niewątpliwie
jednak zasłużył sobie brat Adam na monografię,
choćby z powodu bardzo dużej liczby zachowanych
dzieł - w większości sygnowanych i datowanych -
tę lukę znakomicie wypełnia omawiane opracowa-
nie Tomasza Janka. Autor, który podjął się tego za-
dania, łączy w swojej osobie przygotowanie history-
ka sztuki z zawodem artysty malarza (absolwent
ASP) i pozycją życiową zakonnika franciszkanina.
Taryfy ulgowej Tomasz Jank nie stosuje w ocenie
poziomu artystycznego dzieł franciszkańskiego
malarza. Przeciwnie, osąd monografisty jest kry-
tyczny, przeciętności talentu swego bohatera Autor
nie ukrywa, ma jednak do „swego współbrata sprzed
trzystu lat" stosunek bardzo osobisty, jaki miewa się
wobec bliskiej osoby, co w sumie stanowi niemały
walor tej książki. Oferuje też ona czytelnikowi pew-
nego rodzaju wejrzenie w psychikę i osobowość
twórczą malarza oraz we własne odczucia piszącego
jako wrażliwego odbiorcy, który celnym spojrze-
niem erudyty wydobywa to, co w tym skromnym
malarstwie jest najwartościowsze.
Urodzony w rodzinie mieszczańskiej w małym
miasteczku na Morawach, w ślad za swoim bratem
przybył młody Swach do Poznania, gdzie wstąpił do
miejscowego klasztoru franciszkanów konwentual-
nych. Edukację malarską odbył w renomowanej
lwowskiej pracowni Jerzego Eleutera Szymonowi-
cza Siemiginowskiego. Życie brat Adam spędzał
pracowicie, zdobiąc kościoły i klasztory różnych