Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (80.2018)

221

RAFAŁ OCHĘDUSZKO
Kraków, Uniwersytet Jagielloński
Konferencja „Stained Glass from с. 1800 to 1945:
Terminology - Periodization - Forms"
(Kraków, 6-7 grudnia 201 7)

Wdniach 6-7 grudnia 2017 r. dzięki wspar-
ciu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa
Wyższego odbyła się w Instytucie Histo-
rii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego międzyna-
rodowa sesja naukowa Stained Glass from с. 1800
to 1945: Terminology - Periodization - Forms. Ko-
lokwium zostało zorganizowane przez Między-
uczelniane Centrum Badań Witrażowych, które roz-
poczęło swoją działalność na początku 2017 r.
w wyniku współpracy Wydziału Historycznego UJ
z Wydziałem Konserwacji Akademii Sztuk Pięk-
nych w Krakowie. Bezpośrednim powodem spotka-
nia było zakończenie realizowanego w ramach Na-
rodowego Programu Rozwoju Humanistyki projektu
„Korpus witraży z lat 1800-1945 w kościołach
rzymskokatolickich metropolii krakowskiej i prze-
myskiej", który w latach 2012-2017 był prowadzo-
ny w Instytucie Historii Sztuki UJ przez zespół ba-
dawczy pod kierunkiem prof. Wojciecha Bałusa.
Kompleksowa inwentaryzacja uwidoczniła koniecz-
ność podjęcia refleksji na temat podstawowych czę-
sto kwestii związanych chociażby z terminologią
czy periodyzacją sztuki witrażowej, co stało się kan-
wą spotkania grupy wybitnych specjalistów skupio-
nych wokół organizacji Corpus Vitrearum Internatio-
nal. Stowarzyszenie to zostało powołane pierwotnie
pod nazwą Corpus Vitrearum Medii Aevi jeszcze
w 1952 г. przez europejskich i amerykańskich histo-
ryków sztuki w celu katalogowania i opracowywa-
nia początkowo jedynie średniowiecznego dziedzic-
1 Wojciech BAŁUS, „Przedmowa", [w:] Korpus witraży
z lat 1800-1945 w kościołach rzymskokatolickich metro-
polii krakowskiej i przemyskiej, red. Wojciech BAŁUS

i Tomasz SZYBISTY, t. I: Danuta CZAPCZYŃSKA-
KLESZCZYŃSKA, Tomasz SZYBISTY, przy współpra-

cy Pawła KARASZKIEWICZA i Anny ZEŃCZAK,

twa sztuki witrażowej. Polska zaangażowała się w te
prace już w 1958 r., głównie dzięki osobie prof. Le-
cha Kalinowskiego. Z biegiem czasu Corpus rozsze-
rzał objęte swoim zainteresowaniem pole badawcze,
wstępnie obejmując spuściznę artystycznąpo koniec
XVIII w., a następnie włączając w nią także XIX
i XX w., co ostatecznie zostało oficjalnie usankcjo-
nowane w 2014 r. podczas spotkania delegatów
z poszczególnych krajów w Yorku1. Należy jednak
zauważyć, że krakowska sesja była pierwszym wy-
darzeniem w historii Corpusu w całości poświęco-
nym wyłącznie witrażom nowoczesnym.
Po powitaniu uczestników przez dr hab. Judytę
Rodzińską-Nowak, prodziekana Wydziału Histo-
rycznego UJ, oraz dr hab. Marka Walczaka, dyrek-
tora Instytutu Historii Sztuki słowo wstępne wygło-
sił Wojciech Bałus. Nadając kierunek dalszej części
spotkania zadał pytanie o definicję witrażu, które
nabiera szczególnego znaczenia w kontekście pro-
jektów mających na celu kompleksowe opracowa-
nie sztuki witrażowej. Nawet bowiem w przypadku
przyjęcia szerokiej formuły witrażu jako artystycz-
nej kompozycji ze szkła lub trwale ze szklanym pod-
łożem zespolonej w procesie obróbki termicznej2,
w praktyce inwentaryzacyjnej często napotykamy na
przeszklenia trudne do jednoznacznego zakwalifi-
kowania, czego przykładem są znajdujące się w kra-
kowskim kościele felicjanek wykonane około roku
1884 w wiedeńskiej Kunstgewerbliches Atelier fur
Glasatzerei und Bleiverglasung monochromatyczne
Archidiecezja Krakowska. Dekanaty krakowskie, Kraków
2014, s. 8.
2 Danuta CZAPCZYŃSKA-KLESZCZYŃSKA, Tomasz
SZYBISTY, „Wprowadzenie", [w:] Korpus witraży... op.
cit., s. 12.