52

Mirosława Sobczyńska-Szczepańska

tężyzny oraz żarliwości powołania wymagało czasu20; po wtóre mogli wstąpić do nowi-
cjatu dopiero po ukończeniu dwudziestego roku życia (kandydaci na kapłanów musieli
liczyć minimum piętnaście lat)21. Lwowscy trynitarze przyjęli zatem w swoje szeregi sie-
demnastoipółletniego wiedeńczyka świadomi, że dopiero po upływie dwóch i pół roku
będzie mógł rozpocząć probację.
Zainteresowanie zakonu Josephem Prechtlem niewątpliwie miało związek z jego za-
wodem. Kiedy przybył do Lwowa, trwał remont klasztoru intra moenia i kościoła pw.
Świętej Trójcy, uszkodzonych przez pożar w 1748 r.22 W 1751 r. ministrem konwentu
został o. Łukasz od św. Feliksa de Valois Pieczyski (zmarły 11 października 1753 r.), który
„Ecclesiae Leopoliensi lucern magna ex parte dedit per picturam", co najpewniej oznacza,
iż za jego rządów częściowo powstała polichromia świątyni23. Dzieło o. Łukasza konty-
nuował kolejny superior, o. Marcin od Przenajświętszej Trójcy Pohl. W księdze wydat-
ków poniesionych na „fabrykę" w latach 1756-1764, szczegółowo omówionej przez
Katarzynę Brzezinę, odnotowano, że w latach 1756-1757 trynitarze zatrudniali Stanisła-
wa Stroińskiego, który w maju 1756 r. otrzymał 1506 zł „in vim contra(ctus) pro pingenda
eccl(esi)a", a w sierpniu pobrał 2000 „p(ro) pictura Eccl(esi)ae"; przerwane na okres je-
sienno-zimowy prace miały się ku końcowi, skoro w kolejnym i zarazem ostatnim sezo-
nie, w marcu 1757 r. wypłacono malarzowi tylko 430 zł „in vim contractus", a w kwietniu -
64 zł „ad finem contractus"24. Jak się wydaje, Joseph Prechtl, zaraz po wstąpieniu do
lwowskiego klasztoru we wrześniu 1754 r., został oddelegowany do prac nad dekoracją
freskową kościoła pw. Świętej Trójcy, prowadzonych co najmniej od wiosny 1756 r. przez
Stanisława Stroińskiego, u którego boku doskonalił się w sztuce malarskiej. Do nowicjatu
w Beresteczku skierowano go, kiedy lwowskie freski były już praktycznie gotowe, na
przełomie lutego i marca 1757 r., czyli tuż po tym, jak skończył dwadzieścia lat25.
Istnieją przesłanki ku temu, by sądzić, że po rocznej probacji, uwieńczonej złożeniem
ślubów zakonnych 4 marca 1758 r., brat Józef od św. Teresy Prechtl, „in arte pictoria bene
versatus"26, został wysłany do Krakowa, gdzie od 1752 r. trwała „fabryka" kościoła tryni-
tarzy, nad którą czuwał o. Stanisław od Najświętszego Sakramentu Oborski, najpierw
jako minister klasztoru, a od 1753 r. - minister generalny zakonu trynitarzy bosych27. To
z inicjatywy i na koszt o. Stanisława wykonanie polichromii wnętrza powierzono Josefo-
wi Franzowi Piltzowi z Kromieryża („expensis N.R.P. Ministri Generalis conductus"28).
20 Regula primitiva et Constitutiones Patrum Discalceatorum, Ordinis Sanctissimae Trinitatis Redemptionis Captivo-
rum, Congregationis Hispaniae, Romae 1738, s. 371-372: Et isti [fratres laici] gaudeant integra valetudine, et viribus
ad laborem corporalem, in quo ratione sui status versari, et exerceri debent, ideoque ante receptionem capiatur expe-
rientia per aliquot dies de perseverantia in vocatione, et de salute, ac viribus (z rozdziału De modo recipiendi Novitios).
21 Ibid., s. 361: Insuper, пес recipiatur ad Chorum, qui non habeat cetatis quindecim annos; nee ad statum laici, qui non
habuerit viginti, vel qui excesserit trigesimum quintum annum.
22 Równocześnie prowadzono rozbudowę klasztoru; zob. Mirosława SOBCZYŃSKA-SZCZEPAŃSKA, „Kościół Try-
nitarzy pw. Przenajświętszej Trójcy we Lwowie", [w:] Sztuka Kresów Wschodnich, t. 6, red. Andrzej BETLEJ, Piotr
KRASNY, Kraków 2006, s. 43. Por. ead., Architektura trynitarzy na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, Katowice 2017,
s. 54.
23 Monumenta..., s. 36-37, poz. 186. Por. SOBCZYŃSKA-SZCZEPAŃSKA, „Kościół Trynitarzy...", s. 45; ead., Ar-
chitektura..., s. 54.
24 Katarzyna BRZEZINA, „Materiały do dziejów artystycznych kościoła Trynitarzy pw. Trójcy Przenajświętszej we
Lwowie", [w:] Sztuka Kresów Wschodnich, t. 1, red. Jan K. OSTROWSKI, Kraków 1996, s. 199-201.
25 Malowidła uległy zniszczeniu podczas bombardowania świątyni w 1848 r.
26 Vub, f. 4-A-305 (4-18218): Liber quatuor votorum..., к. 86v.
27 SOBCZYŃSKA-SZCZEPAŃSKA, Architektura..., s. 61.
28 Biblioteka Jagiellońska (dalej BJ), rkps 5488: Protocollum Conventus Casimiriensis Ordinis Discalceatorum SS. Trinitatis