Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (3.1934-1935)

Ryc. 6. Gniezno. Katedra. Grób kamienny (oznaczony na pla-
nie Nr. 4). Rekonstrukcja.

z ścianą frontową spoczywa na jego fundamentach, a częściowo na
jego murach z powodu podwyższenia poziomu katedry gotyckiej.
Tylko prezbiterjum jest znacznie krótsze. Uwidocznione częściowo
i udostępnione zwiedzającym mury głównej absydy wykazują tech-
nikę doskonalą: granity polne są jaknajstaranniej w kostkę obro-
bione, a zewnętrzny cokół z piaskowca. Odkryto i udostępniono
i obie boczne absydy, przedstawiające widok więcej archaiczny
z wyraźnemi śladami polichromji na cienkim, narzuconym na ka-
mienie tynku (ryc. 5). Obie ściany zewnętrzne nieznaczne tylko
zaznaczają odchylenie od luku absyd. Od strony północnej ma
zewnętrzna ściana wyłom od kaplicy Bożego Ciała począwszy (na
planie lit. R) aż do kaplicy Potockich (lit. B) włącznie, pod którą
napotkano na fundamenta dawniejszej budowli zdaje się nawet
przedromańskiej, kończącej się małą absydą na północo-wschód,
przeciętą niestety zewnętrznym murem wspomnianej kaplicy.
W absydzie prezbiterjum, której środek rozbito pny stawianiu gro-
bowca dla Zbigniewa Oleśnickiego, ostał się jeszcze fundament
wielkiego ołtarza z kilku znacznej wielkości starannie obrobionemi
ciosami z piaskowca, nie wykazującemi jednakowoż ozdób ani pro-
filów, tylko ślady polichromji na płaszczyźnie lekko narzuconego
tynku.
W przypuszczeniu, że pod wieżami znajdować się może kryp-
ta na podobieństwo odkrytej w romańskim kościele w Mogilnie,

13