DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Sawicka, Stanisława: Słownik rytowników polskich: Rękopis w Bibliothèque Nationale w Paryżu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37720#0135
ST. M. SAWICKA (warszawa) - SŁOWNIK RYTOWNIKÓW
POLSKICH.
Rękopis w Bibliotheąue Nationale w Paryżu.
W zbiorach Gabinetu Rycin paryskiej Bibliotheąue Nationale
znajduje się duży tom, zawierający rękopiśmienny Dictionnaire des
Peintres- Graveurs Polonais.
Jest to oprawna w 1/2 pergamin książka o formacie dużego
4°, oznaczona Nr. inw.: Acąuisition 6378 (sygnatura: Yc 241 4°);
składa się z drobno niebiesko linjowanych kart nienumerowanyc 1 ,
z tekstem pisanym jednostronnie, tylko na prawej połowie każdej
strony. Tekst ten zawiera 244 pozycje (oznaczone kolejnemi cyfra-
mi nurneratorem), według układu alfabetycznego, dające krótkie
informacje o artystach polskich, grafiką się zajmujących. Tekst
jest skreślony w języku francuskim, pismem lekko pochyłem, ka-
ligraficznem, nieindywidualnem. Sądząc z drobnych błędów pisow-
ni, zwłaszcza nazwisk, rękopis był prawdopodobnie skopjowany
przez kogoś nieorjentującego się dostatecznie w treści i nie zna-
jącego zapewne języka polskiego.
Na pierwszy rzut oka rękopis wydaje się identyczny ze
„Słownikiem Rytowników Polskich" Rastawieckiego. Przy bliższem
jednak zestawieniu obu tekstów okazuje się, że istnieją między
niemi pewne różnice — poza dosłowną niemal zgodnością więk-
szości podanych biografij. Mianowicie w Słowniku tym opuszczo-
no szereg nazwisk, znanych Rastawieckiemu, a natomiast dodano
inne, których Rastawiecki nie wymienia — lub też życiorysy uzu-
pełniono nowemi szczegółami, Rastawieckiemu nieznanemi. Autor
rękopiśmiennego Słownika cytuje też często Rowińskiego i Nagle-
ra (G. K. Nagler: Neues allgemeines Kunstler-Lexicon. Miinchen
1835 — 52. D. A. Rowiński]: Podrobnyj słowar russkich grawe-
row. St. Petersburg 1895). Prawie wszystkie pozycje w Słowniku
paryskim, nieznane Rastawieckiemu, opatrzone są z prawej strony
ponad tekstem inicjałami H. R. Czyni to wrażenie, że treść tych
notatek jest zacytowana z jakiegoś innego, może rękopiśmiennego
materjału—lub też opiera się na ustnych informacjach osoby, pod
temi inicjałami ukrytej. Fakt, że dodane nazwiska dotyczą prze-
ważnie osób, pochodzących z Wileńszczyzny i kresów północno-
wschodnich, naprowadza na domysł, że Słownik był przez kogoś
stamtąd przybyłego bądź całkowicie pisany — może opierając się
na materjałach Rastawieckiego — albo też tylko tekst Rastawiec-
kiego był przezeń dość dowolnie uzupełniony, z opuszczeniem
niektórych pozycyj.
124
POLSKICH.
Rękopis w Bibliotheąue Nationale w Paryżu.
W zbiorach Gabinetu Rycin paryskiej Bibliotheąue Nationale
znajduje się duży tom, zawierający rękopiśmienny Dictionnaire des
Peintres- Graveurs Polonais.
Jest to oprawna w 1/2 pergamin książka o formacie dużego
4°, oznaczona Nr. inw.: Acąuisition 6378 (sygnatura: Yc 241 4°);
składa się z drobno niebiesko linjowanych kart nienumerowanyc 1 ,
z tekstem pisanym jednostronnie, tylko na prawej połowie każdej
strony. Tekst ten zawiera 244 pozycje (oznaczone kolejnemi cyfra-
mi nurneratorem), według układu alfabetycznego, dające krótkie
informacje o artystach polskich, grafiką się zajmujących. Tekst
jest skreślony w języku francuskim, pismem lekko pochyłem, ka-
ligraficznem, nieindywidualnem. Sądząc z drobnych błędów pisow-
ni, zwłaszcza nazwisk, rękopis był prawdopodobnie skopjowany
przez kogoś nieorjentującego się dostatecznie w treści i nie zna-
jącego zapewne języka polskiego.
Na pierwszy rzut oka rękopis wydaje się identyczny ze
„Słownikiem Rytowników Polskich" Rastawieckiego. Przy bliższem
jednak zestawieniu obu tekstów okazuje się, że istnieją między
niemi pewne różnice — poza dosłowną niemal zgodnością więk-
szości podanych biografij. Mianowicie w Słowniku tym opuszczo-
no szereg nazwisk, znanych Rastawieckiemu, a natomiast dodano
inne, których Rastawiecki nie wymienia — lub też życiorysy uzu-
pełniono nowemi szczegółami, Rastawieckiemu nieznanemi. Autor
rękopiśmiennego Słownika cytuje też często Rowińskiego i Nagle-
ra (G. K. Nagler: Neues allgemeines Kunstler-Lexicon. Miinchen
1835 — 52. D. A. Rowiński]: Podrobnyj słowar russkich grawe-
row. St. Petersburg 1895). Prawie wszystkie pozycje w Słowniku
paryskim, nieznane Rastawieckiemu, opatrzone są z prawej strony
ponad tekstem inicjałami H. R. Czyni to wrażenie, że treść tych
notatek jest zacytowana z jakiegoś innego, może rękopiśmiennego
materjału—lub też opiera się na ustnych informacjach osoby, pod
temi inicjałami ukrytej. Fakt, że dodane nazwiska dotyczą prze-
ważnie osób, pochodzących z Wileńszczyzny i kresów północno-
wschodnich, naprowadza na domysł, że Słownik był przez kogoś
stamtąd przybyłego bądź całkowicie pisany — może opierając się
na materjałach Rastawieckiego — albo też tylko tekst Rastawiec-
kiego był przezeń dość dowolnie uzupełniony, z opuszczeniem
niektórych pozycyj.
124