DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Kronika
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37720#0169
kowa do druku XXVI t. Rocznika Krakowskiego. Nakładem flkademji wyjdzie
również II tom Ptaśnika Cracovia Artificum. Bibljoteka Krakowska jest ciągle
kontynuowana.
Cmentarzysko wczesno-historyczne pod kościółkiem św. Wojciecha
Od kilku miesięcy prowadzone były wokół kościółka św. Wojciecha roboty,
celem zrobienia wykopu osuszającego mury. Za absydą kościółka na głębo-
kości romańskich fundamentów znaleziono niewielki fragment starożytnego
cmentarza z trzema warstwami szkieletów, leżących na wznak z rękoma wy-
ciągniętemi wzdłuż ciała, lub złożonemi na łonie. Obok szkieletów znaleziono
parę przedmiotów, które pozwalają na datowanie cmentarzyska na XI w. —
W najniższej warstwie wykopu znaleziono także ślad ziemianki, a w niej stare
skorupy naczyń glinianych z ornamentem falistym oraz resztki węgla drzewne-
go. — Badaniami kieruje z ramienia Komitetu badań topografji Krakowa, doc.
dr Żurowski.
Nowe odkrycia w kościele św. Andrzeja. Przed laty trzydziestu kilku
prowadził prace badawcze w kościele św. Andrzeja oraz zdjął jego plany Wł.
Łuszczkiewicz (por. artykuł w VII t. Sprawozdań K. H. Szt.). Obecnie architekci
J. Ekielski, J. Ogłódka i St. Świszczowski przeprowadzili nowe pomiary, przy
których wyszły na jaw nieznane dotąd szczegóły. 1 tak okazało się, że kościół
posiadał niewielką nawę poprzeczną. W dolnych partjach wieży północnej od-
kryto zamurowane okienko romańskie, które pozwoliło wejść do ukrytej do-
tąd małej klatki schodowej. Wedle interesującego artykułu arch. Świszczo-
wskiego (Czas, Nr. 318) schody te, zamknięte murami zapewne z początkiem
XIX w., zachowały dokładnie swój wygląd pierwotny. Ściany ich wykonane są
z olbrzymich ciosów żółtego piaskowca i z mniejszych białych ciosów wapien-
nych, nadzwyczaj starannie obrobionych i ułożonych w poziome pasy. Zesta-
wienie tych dwóch materjałów daje bardzo piękny efekt kolorystyczny... Przy-
puszczam, że podobnie wykonane jest całe wnętrze kościoła św. Andrzeja,
zakryte niestety tynkiem w epoce barokowej. Nadzwyczaj interesujące są skle-
pienia odkrytej klatki schodowej, wykonane z małych, płaskich kostek wapien-
nych, zalewanych wielką ilością zaprawy i układanych na szalunkach podobnie
jak dziś wykonuje się beton... Jest to obok krypty św. Leonarda na Wawelu
jedyne w Krakowie wnętrze z końca XI lub pocz. XII w. zachowane w swej
pierwotnej postaci". Dalsze badania doprowadziły do odkrycia krypty, która
nie sięga czasów kościoła romańskiego, lecz wykonana została w w. XVI lub
pocz XVII. Mieści się ona między fundamentami wież. Przy robotach natrafio-
no również obok prezbiterjum kościoła na resztki grobu z epoki romańskiej,
zniszczonego w czasie budowy gotyckiej zakrystji. Dalszym celem badań było
poszukiwanie krypty romańskiej. Od strony absydy przebito się ku ołtarzowi
głównemu, a po natrafieniu na jego fundamenty gotyckie, znaleziono jedynie
nasyp z ziemi. Typowej krypty romańskiej, podobnej do krypt w katedrze
Chrobrego lub św. Leonarda, nie znaleziono, możliwie jednak że istniała jakaś
niewielka krypta grobowa później zasypana.
Badania na miejscu dawnego kościoła św. Michała. W gmachu sądu
karnego i więzienia przy ul. Senatorskiej, w związku z dokonywanemi przebu-
dowami, odkryto na jednym z podwórzy sklepienie, należące prawdopodobnie
do dawnych krypt grobowych. W miejscu tern stał kościół Karmelitów Bo-
sych p. w. św. Michała, zbudowany w XVII w. Uległ on zburzeniu w drugiej
pot. ub. stulecia. Na wiosnę przyszłego roku rozpocząć się mają systematycz-
ne prace celem zbadania owych krypt, oraz zakonserwowania wszystkich
resztek ai chitektonicznych, które pochodzą z dawnego kościoła.
158
L
również II tom Ptaśnika Cracovia Artificum. Bibljoteka Krakowska jest ciągle
kontynuowana.
Cmentarzysko wczesno-historyczne pod kościółkiem św. Wojciecha
Od kilku miesięcy prowadzone były wokół kościółka św. Wojciecha roboty,
celem zrobienia wykopu osuszającego mury. Za absydą kościółka na głębo-
kości romańskich fundamentów znaleziono niewielki fragment starożytnego
cmentarza z trzema warstwami szkieletów, leżących na wznak z rękoma wy-
ciągniętemi wzdłuż ciała, lub złożonemi na łonie. Obok szkieletów znaleziono
parę przedmiotów, które pozwalają na datowanie cmentarzyska na XI w. —
W najniższej warstwie wykopu znaleziono także ślad ziemianki, a w niej stare
skorupy naczyń glinianych z ornamentem falistym oraz resztki węgla drzewne-
go. — Badaniami kieruje z ramienia Komitetu badań topografji Krakowa, doc.
dr Żurowski.
Nowe odkrycia w kościele św. Andrzeja. Przed laty trzydziestu kilku
prowadził prace badawcze w kościele św. Andrzeja oraz zdjął jego plany Wł.
Łuszczkiewicz (por. artykuł w VII t. Sprawozdań K. H. Szt.). Obecnie architekci
J. Ekielski, J. Ogłódka i St. Świszczowski przeprowadzili nowe pomiary, przy
których wyszły na jaw nieznane dotąd szczegóły. 1 tak okazało się, że kościół
posiadał niewielką nawę poprzeczną. W dolnych partjach wieży północnej od-
kryto zamurowane okienko romańskie, które pozwoliło wejść do ukrytej do-
tąd małej klatki schodowej. Wedle interesującego artykułu arch. Świszczo-
wskiego (Czas, Nr. 318) schody te, zamknięte murami zapewne z początkiem
XIX w., zachowały dokładnie swój wygląd pierwotny. Ściany ich wykonane są
z olbrzymich ciosów żółtego piaskowca i z mniejszych białych ciosów wapien-
nych, nadzwyczaj starannie obrobionych i ułożonych w poziome pasy. Zesta-
wienie tych dwóch materjałów daje bardzo piękny efekt kolorystyczny... Przy-
puszczam, że podobnie wykonane jest całe wnętrze kościoła św. Andrzeja,
zakryte niestety tynkiem w epoce barokowej. Nadzwyczaj interesujące są skle-
pienia odkrytej klatki schodowej, wykonane z małych, płaskich kostek wapien-
nych, zalewanych wielką ilością zaprawy i układanych na szalunkach podobnie
jak dziś wykonuje się beton... Jest to obok krypty św. Leonarda na Wawelu
jedyne w Krakowie wnętrze z końca XI lub pocz. XII w. zachowane w swej
pierwotnej postaci". Dalsze badania doprowadziły do odkrycia krypty, która
nie sięga czasów kościoła romańskiego, lecz wykonana została w w. XVI lub
pocz XVII. Mieści się ona między fundamentami wież. Przy robotach natrafio-
no również obok prezbiterjum kościoła na resztki grobu z epoki romańskiej,
zniszczonego w czasie budowy gotyckiej zakrystji. Dalszym celem badań było
poszukiwanie krypty romańskiej. Od strony absydy przebito się ku ołtarzowi
głównemu, a po natrafieniu na jego fundamenty gotyckie, znaleziono jedynie
nasyp z ziemi. Typowej krypty romańskiej, podobnej do krypt w katedrze
Chrobrego lub św. Leonarda, nie znaleziono, możliwie jednak że istniała jakaś
niewielka krypta grobowa później zasypana.
Badania na miejscu dawnego kościoła św. Michała. W gmachu sądu
karnego i więzienia przy ul. Senatorskiej, w związku z dokonywanemi przebu-
dowami, odkryto na jednym z podwórzy sklepienie, należące prawdopodobnie
do dawnych krypt grobowych. W miejscu tern stał kościół Karmelitów Bo-
sych p. w. św. Michała, zbudowany w XVII w. Uległ on zburzeniu w drugiej
pot. ub. stulecia. Na wiosnę przyszłego roku rozpocząć się mają systematycz-
ne prace celem zbadania owych krypt, oraz zakonserwowania wszystkich
resztek ai chitektonicznych, które pochodzą z dawnego kościoła.
158
L