DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Dettloff, Szczęsny: Trochę gotyckiej rzeźby wielkopolskiej
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37720#0248
37. Kopera i Kwiatkowski'. O. c., nr. 22 i str. 19 n.
38. Autorzy mówią jedynie o „długoletniem umieszczeniu rzeźby w ka-
pliczce dawnego cmentarza cholerycznego na Krowodrzy koło Kra-
kowa", gdzie przecież nie byłaby tak bardzo zniszczała. A zresztą
cóż miała ta rzeźba wspólnego z cmentarzem i jego kaplicą? Zatem
prowenjencja niewiadoma. Niezrozumiałem jest nadto powoływanie
się autorów na podobieństwo formalne tej grupy o tak wybitnie spo-
kojnym rzucie szat do stoszowskiej Madonny z jego domu norym-
berskiego.
39. Autorzy krakowscy swej rzeźby nie datują.
40. Por. jako przykład W. Vogelsang: „Die Holzplastik in den Niederlan-
den“ Bd. I. Berlin — Utrecht 1911, tbl. VIII, nr. 7, figura św. Zakonnicy
z arcybiskupiego muz. w Utrechcie z około r. 1500.
41. Po wzniesieniu nowego kościoła drewnianego w 1743 r. i wyposaże-
niu go w nowe sprzęty zastąpiono tę grupę motywem w Wielkopol-
s :e (a może i gdzieindziej w Polsce?) niezwykłym. W miejscu Pasji
bowiem zwisa z pułapu anioł klęczący na obłokach, z wielkim krzy-
żem w ręku. Przypomina ta koncepcja aniołów zawieszonych nad
chrzcielnicami, w licznych kościołach Prus Książęcych. Może ta uwa-
ga przyda się kiedyś przy opracowaniu wcale zajmującej rzeźby ba-
rokowej kościoła w Czerlejnie.
42. Archiw. archidiec. w Poznaniu A. V. 8 str. 19.
43. E. Luthgen „Die nierland. Plastik" Strassbourg 1917 tbl. LXX1V.
44. H. Wólfflin „A. Diirer Handzeichnungen" Miinchen 1914 tbl. 70.
45. Schonermark o. c, ryc. 80.
46. Tamże ryc. 84.
47. K. GrOber „Schwabische Skulptur d. Spatgotik", Miinchen 1922 tbl. 55.
48. A. Weese „Skulptur und Malerei in Frankreich im XV Jahrh." Wild-
park-Potsdam 1927, ryc. 213.
49. Zast mawia tu, że ten sam emocjonalny układ postaci spotykamy na
płaskorzeźbie z naszym tematem Andrei della Robbia w kościółku
S. Maria Primerana w Fiesole („Toscana" p. 1, wyd. Touring Club Ita-
liano „Altraverse U’talia“ Milano 1934 ryc. 293).
50. Por. W. Josephi „Die Werke der piast. Kunst. (Katal. d. Germ. Natlo-
nalmuseums) Nurnberg 1910 str. 195 nr. 332.
51. Wilm o. c. ryc. 86.
52 W. Pinder „Die deutsche Plastik d. Flochrenaissance* Wildpark - Pots-
dam 1929, ryc. 462.
53. Kopera: o. c. II fig. 80.
54. Tamże tbl. 28.
55. Por. n. p. Giulio Romano „Moli me tangere" z Prado, Raffaelino del
Colle „Zmartwychwstanie z Borgo San Sepolcro, (repr. H. Voss „Die
Malerei d. Spatrenaissance" Bd. 1 Berlin 1920, ryc. 14 i 16) a nawet
For. Lotto (późny) w Stutgarcie (również „Ukrzyżowanie" repr. Scho-
nermark o. c. ryc. 88).
56. Dziwnym zbiegem koliczności a zgoła niezależnie od tych moich ek-
spektoracyj, które pisałem przed ukazaniem się poprzedniego nume-
ru Biuletynu, mówi o tym naszym swoistym „manjeryźmie" także
M. Walicki („Póżnogotycka plastyka w Kościanie", str. 109), przyczem
datę omawianej tam św. Anny Samotrzeciej kładzie podobnie na
drugą ćwierć XVI w".
237
38. Autorzy mówią jedynie o „długoletniem umieszczeniu rzeźby w ka-
pliczce dawnego cmentarza cholerycznego na Krowodrzy koło Kra-
kowa", gdzie przecież nie byłaby tak bardzo zniszczała. A zresztą
cóż miała ta rzeźba wspólnego z cmentarzem i jego kaplicą? Zatem
prowenjencja niewiadoma. Niezrozumiałem jest nadto powoływanie
się autorów na podobieństwo formalne tej grupy o tak wybitnie spo-
kojnym rzucie szat do stoszowskiej Madonny z jego domu norym-
berskiego.
39. Autorzy krakowscy swej rzeźby nie datują.
40. Por. jako przykład W. Vogelsang: „Die Holzplastik in den Niederlan-
den“ Bd. I. Berlin — Utrecht 1911, tbl. VIII, nr. 7, figura św. Zakonnicy
z arcybiskupiego muz. w Utrechcie z około r. 1500.
41. Po wzniesieniu nowego kościoła drewnianego w 1743 r. i wyposaże-
niu go w nowe sprzęty zastąpiono tę grupę motywem w Wielkopol-
s :e (a może i gdzieindziej w Polsce?) niezwykłym. W miejscu Pasji
bowiem zwisa z pułapu anioł klęczący na obłokach, z wielkim krzy-
żem w ręku. Przypomina ta koncepcja aniołów zawieszonych nad
chrzcielnicami, w licznych kościołach Prus Książęcych. Może ta uwa-
ga przyda się kiedyś przy opracowaniu wcale zajmującej rzeźby ba-
rokowej kościoła w Czerlejnie.
42. Archiw. archidiec. w Poznaniu A. V. 8 str. 19.
43. E. Luthgen „Die nierland. Plastik" Strassbourg 1917 tbl. LXX1V.
44. H. Wólfflin „A. Diirer Handzeichnungen" Miinchen 1914 tbl. 70.
45. Schonermark o. c, ryc. 80.
46. Tamże ryc. 84.
47. K. GrOber „Schwabische Skulptur d. Spatgotik", Miinchen 1922 tbl. 55.
48. A. Weese „Skulptur und Malerei in Frankreich im XV Jahrh." Wild-
park-Potsdam 1927, ryc. 213.
49. Zast mawia tu, że ten sam emocjonalny układ postaci spotykamy na
płaskorzeźbie z naszym tematem Andrei della Robbia w kościółku
S. Maria Primerana w Fiesole („Toscana" p. 1, wyd. Touring Club Ita-
liano „Altraverse U’talia“ Milano 1934 ryc. 293).
50. Por. W. Josephi „Die Werke der piast. Kunst. (Katal. d. Germ. Natlo-
nalmuseums) Nurnberg 1910 str. 195 nr. 332.
51. Wilm o. c. ryc. 86.
52 W. Pinder „Die deutsche Plastik d. Flochrenaissance* Wildpark - Pots-
dam 1929, ryc. 462.
53. Kopera: o. c. II fig. 80.
54. Tamże tbl. 28.
55. Por. n. p. Giulio Romano „Moli me tangere" z Prado, Raffaelino del
Colle „Zmartwychwstanie z Borgo San Sepolcro, (repr. H. Voss „Die
Malerei d. Spatrenaissance" Bd. 1 Berlin 1920, ryc. 14 i 16) a nawet
For. Lotto (późny) w Stutgarcie (również „Ukrzyżowanie" repr. Scho-
nermark o. c. ryc. 88).
56. Dziwnym zbiegem koliczności a zgoła niezależnie od tych moich ek-
spektoracyj, które pisałem przed ukazaniem się poprzedniego nume-
ru Biuletynu, mówi o tym naszym swoistym „manjeryźmie" także
M. Walicki („Póżnogotycka plastyka w Kościanie", str. 109), przyczem
datę omawianej tam św. Anny Samotrzeciej kładzie podobnie na
drugą ćwierć XVI w".
237