DOI Heft:
Nr. 4
DOI Artikel:Frankenstein, Jerzy: Działalność budowlana rodu Łabędziów na Śląsku i Kujawach w XII w
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37720#0374
wrocławskim. Jeżeli chodzi o analogję to może nią być rzeźba na
sarkofagu w Campo Santo44), która przedstawia Marję z Dzieciąt-
kiem podobnie jak w Strzelnie. Strój głowy Marji i Dziecię w po-
wijaku, jak również układ postaci głównej wiele przemawia za tern,
że rzeźbiarz z Rzymu przejął swoją kompozycję.
Jak przypuszczam, wcześniejszą budowę strzelneńską, kościół
św. Prokopa, podjął Piotr wraz z siostrą flnną około 1160 r. Póź-
niej zaś za namową tej samej flnny przeoryszy45) wysiawił około
1180 klasztor dla miszek Norbertanek.
Nie można przesuwać dużo dalej daty, gdyż w 1192 roku wy-
stępuje już jako patron klasztoru wojewoda Krystyn syn Piotra46).
Dokument zaznacza, że opiekę nad kościołem przejął Krystyn po
śmierci ojca i starszego brata. Wydaje mi się, że twórcą fundacji
w Strzelnie był Piotr zwany Magnus, wojewoda kujawski, występują-
cy około r. 1 176 47), Określany jest jako syn Wszebora. W jakim
stopniu pokrewieństwa pozostawał on z Włostowiczami śląskimi,
nie daje się dziś jeszcze określić napewno. Niezawodnie jednak
związki rodzinne łączyły założycieli opactw wrocławskich z funda-
torami klasztorów kujawskich. Stale powtarzające się imię Piotra
z przydomkiem, czy też tytułem Magnus na Śląsku i Kujawach
w XII w., niewątpliwie określa przynależność do jednego i tego
samego rodu. Fundacje również pozostają w pewnej zależności jed-
ne oj drugich. Opaci św. Wincentego stają się wizytatorami kla-
sztoru w Strzelnie. Premonstranci z Kalisza przenoszeni są do
Wrocławia, a Benedyktyni od św. Wincentego do św. Wawrzyńca.
Niewątpliwie jedna rodzina patronuje tym instytucjom, ale z po-
wodu braku większej liczby dokumentów z tej epoki, niepodobna
ustalić ścisłych związków analogicznych pomiędzy poszczególnymi
jej członkami.
W rezultacie mych dociekań wydaje mi się, że można przy-
puścić następującą genealogję Włostowiczów i kolejność fundacyj:
Najstarszy przedstawiciel Piotr władający grodziskiem na Górze
Śląskiej był twórcą pierwszej kaplicy zamkowej wystawionej około
1090 r. i klasztoru tamże wybudowanego około 1120 r. Do tej sa-
mej epoki należałoby zaliczyć Jaxę fundatora ok. 1123 r. kaplicy
św. Michała pod Wrocławiem. Następne pokolenie to Świętosław.
Wiemy o nim tylko tyle, że był ojcem Piotra budującego klasztor
św. Wincentego ok. 1140 r.48).
Ze względu na tajemnicę i legendę obcego pochodzenia jaka
otacza ojca Piotrowego, należałoby przypuścić, że był mało w Pol-
sce znany i większą część życia spędził poza nią. Syn Świętosława
Piotr zjawia się na dworze Krzywoustego już jako młodzieniec około
1120 r., więc datę jego urodzenia możnaby umieścić między 1095—
360
sarkofagu w Campo Santo44), która przedstawia Marję z Dzieciąt-
kiem podobnie jak w Strzelnie. Strój głowy Marji i Dziecię w po-
wijaku, jak również układ postaci głównej wiele przemawia za tern,
że rzeźbiarz z Rzymu przejął swoją kompozycję.
Jak przypuszczam, wcześniejszą budowę strzelneńską, kościół
św. Prokopa, podjął Piotr wraz z siostrą flnną około 1160 r. Póź-
niej zaś za namową tej samej flnny przeoryszy45) wysiawił około
1180 klasztor dla miszek Norbertanek.
Nie można przesuwać dużo dalej daty, gdyż w 1192 roku wy-
stępuje już jako patron klasztoru wojewoda Krystyn syn Piotra46).
Dokument zaznacza, że opiekę nad kościołem przejął Krystyn po
śmierci ojca i starszego brata. Wydaje mi się, że twórcą fundacji
w Strzelnie był Piotr zwany Magnus, wojewoda kujawski, występują-
cy około r. 1 176 47), Określany jest jako syn Wszebora. W jakim
stopniu pokrewieństwa pozostawał on z Włostowiczami śląskimi,
nie daje się dziś jeszcze określić napewno. Niezawodnie jednak
związki rodzinne łączyły założycieli opactw wrocławskich z funda-
torami klasztorów kujawskich. Stale powtarzające się imię Piotra
z przydomkiem, czy też tytułem Magnus na Śląsku i Kujawach
w XII w., niewątpliwie określa przynależność do jednego i tego
samego rodu. Fundacje również pozostają w pewnej zależności jed-
ne oj drugich. Opaci św. Wincentego stają się wizytatorami kla-
sztoru w Strzelnie. Premonstranci z Kalisza przenoszeni są do
Wrocławia, a Benedyktyni od św. Wincentego do św. Wawrzyńca.
Niewątpliwie jedna rodzina patronuje tym instytucjom, ale z po-
wodu braku większej liczby dokumentów z tej epoki, niepodobna
ustalić ścisłych związków analogicznych pomiędzy poszczególnymi
jej członkami.
W rezultacie mych dociekań wydaje mi się, że można przy-
puścić następującą genealogję Włostowiczów i kolejność fundacyj:
Najstarszy przedstawiciel Piotr władający grodziskiem na Górze
Śląskiej był twórcą pierwszej kaplicy zamkowej wystawionej około
1090 r. i klasztoru tamże wybudowanego około 1120 r. Do tej sa-
mej epoki należałoby zaliczyć Jaxę fundatora ok. 1123 r. kaplicy
św. Michała pod Wrocławiem. Następne pokolenie to Świętosław.
Wiemy o nim tylko tyle, że był ojcem Piotra budującego klasztor
św. Wincentego ok. 1140 r.48).
Ze względu na tajemnicę i legendę obcego pochodzenia jaka
otacza ojca Piotrowego, należałoby przypuścić, że był mało w Pol-
sce znany i większą część życia spędził poza nią. Syn Świętosława
Piotr zjawia się na dworze Krzywoustego już jako młodzieniec około
1120 r., więc datę jego urodzenia możnaby umieścić między 1095—
360