DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.3577#0162
Wgm
144 COMMENTARI A DE ANT1QU1S SCALPTORIBUS
patrem omnes Iovem, non Tyndarum perhibcnt . Quae cuni Phidias noffet, Lcdatn ea fpecie
fecit , ut Helenam ad Nemefim adducere vidcamr . Hyginus vero ah (8) ; Iupiter cum amore
indu&us , Nemefin diligere coepiflet, neque ab ea, ut fecum cubaret, impetrare potuiflèt, hac
cogitatione amore eft liberatus ,■ Iubet enim Vcnerem Aquilae fimulatam fé fequi , ipfe in olo-
rem converfus , ut Aquilam fugiens ad Nemefin fugit, & in eius gremio fé collocavit, quem
Nemefis non afpernata , amplexum tencns, fomno eli confopita : quam .dormientem Iupiter
comprefiit . Ipfe autem avolavit ; & quia ab hominibus alte volans coelo videbatur , inter
fiderà diftus efl effe conftitutus ; quod ne falfum videretur , Iupiter e fafto euin volantem,
& Aquilam confequentem collocavit mundo . Nemefis autem, ut quae avium generi effet junCta,
menfibus acìis, ovum procrcavit, quod Mercurjus auferens detulit Spartani, & Ledae fedenti
proiecit in gremium, ex quo nafeitur Helena , caeteris corporis fpecie praeftans , quam Leda
fuam fiiiam nominavit . Alii autem. cum Leda Iovem concubuiffe , in olorem converfum
dixerunt, de quo in medio relinquimus . Pkttarcbiis vero ajjerit Leàam , & Nemefim idem effe,
inquiens (9^: Grammaticos quoque audies Ledam Nemefis. Et fimiliter h qui tur Aratus (io) :
luppiter in Cygnum transfìguratus coinprefferit Nemefim,quae & Leda dicitur : Ex Ifocratis (11)
aarratione tot fententiarum varietates conciliari pojfunt . Inquit enim : luppiter Oloris figura in
finum Nemefeos confugit • atque iterum eiufdem avis fpeciem quum haberet, Ledam fibi
defpondit.
Quod pertinet ad Ledam Euripides narrat (ia) famam effe ipfam fibi confeivìffe mortevi.
■ Aiunt laqueo ftrinxiffe generofum collum .
Ipfe tamen Euripides alibi (13) de tota fabula dubitare videtur , quamvìs Cygnum, ut eft in noftra
gemma, exprimat . Ah enim :
Propter te filiam Cygni fuperbientis longo collo .
Si modo vera eft fama
Quod Leda rem habuerit cum volanti ave ,
lovis quando in Cygnum permutatum eft corpus :
Sive illae quae funt in tabulis Pieridum ,
Fabuiae hae ad homines
Tulerunt intempeftive , & temere .
Poft mortem autem, fi Poetis fides, ab love converfa eft in Cygnum, cuius ipfe formai» amore ca~
pttts affumpferat , & inter coeleftia fiderà translata, ut,narrai Aratus (14) . Artifex vero {in-
quit Stojch (15)) ut exprimeret hanc Ledae apotheofim, veftam infculpfit Cygno, uti mos erat
in Auguftarum confecratione apud Romanos , eafdem in coelum eìatjas effingere a Pavone,
lunonio alite,ut plerumque cernere eft in nummis, atque ad hoc forfan refpexit Manilius ,
dum cecinit (16) .
Proxima fors Cygni, quem coelo Iupiter ipfe
Impofuit formae pretium , qua cepit amantem ,
Cum Deus in niveum defeendit vero olorem,
Tergaque fedenti fubjecit plumea Ledae ;
Nunc quoque diduftas volitai ftellatus in alas .
Plurima babemits ex antiquis monumentis , in quibus haec elegans fabeìla adumbratur ; Ut in
Mufeo Fiorentino , & Capitolino , in Aedibus Ittftinianis, in Gcmmis Maffiei, & la Chaujje. Prae-
cipue videndus in hanc rem Winkelmann (17). Rie refert elegantem Ledam decumbentem , quae fopita
videtur : prope Ulani eft Cygnus , quafi ei blanditurus , nec non Amor in acre , qui fagittam cantra
Ledam jack.
Quoniam vidimits Iovem in Cygnum converfum , non abs re erit eumdem videre in Aquila?»
coni-
(3) Iìygitt. Aflron. Fai. p. 63. , Vide Fulgent. Mytbol.
lìb. 2. pag. 140. & Boccaccio in Geitea/og. Deor. lìb. 11.
pag. 179.
(p) Fiutarci, cur nunc Pythia voi. 3. pag. 39;.
(io) Arat. Pbaeii. p. i8p. idem narrat Latlantius de
Fai/a Rei. Hi, r. cap. 11.
(n) Orat. in Helenae laudai, pag, 374.
(li) Euripid. in Helen. v. 13y.
(13) Euripid. Jpbìg. in Ayd. v. 794,
(14) Arat. in Pbaeu. p. 185.
(is) Stofcb Geni. p. óo.
(i<5) Maiiil. Aflrou. lìb. 1. v. 337.
(17) Wìnkelm. defcrìpt.p. 55. e" ;6". Videattir etiam Dolce
Defcrìzioue del Mufeo Deben. T. 1. p. 26. Nnm. 13.
'Strct
K
1 e
■M
y%
^■h>
'<:
\k\s.
%
'^Ht
144 COMMENTARI A DE ANT1QU1S SCALPTORIBUS
patrem omnes Iovem, non Tyndarum perhibcnt . Quae cuni Phidias noffet, Lcdatn ea fpecie
fecit , ut Helenam ad Nemefim adducere vidcamr . Hyginus vero ah (8) ; Iupiter cum amore
indu&us , Nemefin diligere coepiflet, neque ab ea, ut fecum cubaret, impetrare potuiflèt, hac
cogitatione amore eft liberatus ,■ Iubet enim Vcnerem Aquilae fimulatam fé fequi , ipfe in olo-
rem converfus , ut Aquilam fugiens ad Nemefin fugit, & in eius gremio fé collocavit, quem
Nemefis non afpernata , amplexum tencns, fomno eli confopita : quam .dormientem Iupiter
comprefiit . Ipfe autem avolavit ; & quia ab hominibus alte volans coelo videbatur , inter
fiderà diftus efl effe conftitutus ; quod ne falfum videretur , Iupiter e fafto euin volantem,
& Aquilam confequentem collocavit mundo . Nemefis autem, ut quae avium generi effet junCta,
menfibus acìis, ovum procrcavit, quod Mercurjus auferens detulit Spartani, & Ledae fedenti
proiecit in gremium, ex quo nafeitur Helena , caeteris corporis fpecie praeftans , quam Leda
fuam fiiiam nominavit . Alii autem. cum Leda Iovem concubuiffe , in olorem converfum
dixerunt, de quo in medio relinquimus . Pkttarcbiis vero ajjerit Leàam , & Nemefim idem effe,
inquiens (9^: Grammaticos quoque audies Ledam Nemefis. Et fimiliter h qui tur Aratus (io) :
luppiter in Cygnum transfìguratus coinprefferit Nemefim,quae & Leda dicitur : Ex Ifocratis (11)
aarratione tot fententiarum varietates conciliari pojfunt . Inquit enim : luppiter Oloris figura in
finum Nemefeos confugit • atque iterum eiufdem avis fpeciem quum haberet, Ledam fibi
defpondit.
Quod pertinet ad Ledam Euripides narrat (ia) famam effe ipfam fibi confeivìffe mortevi.
■ Aiunt laqueo ftrinxiffe generofum collum .
Ipfe tamen Euripides alibi (13) de tota fabula dubitare videtur , quamvìs Cygnum, ut eft in noftra
gemma, exprimat . Ah enim :
Propter te filiam Cygni fuperbientis longo collo .
Si modo vera eft fama
Quod Leda rem habuerit cum volanti ave ,
lovis quando in Cygnum permutatum eft corpus :
Sive illae quae funt in tabulis Pieridum ,
Fabuiae hae ad homines
Tulerunt intempeftive , & temere .
Poft mortem autem, fi Poetis fides, ab love converfa eft in Cygnum, cuius ipfe formai» amore ca~
pttts affumpferat , & inter coeleftia fiderà translata, ut,narrai Aratus (14) . Artifex vero {in-
quit Stojch (15)) ut exprimeret hanc Ledae apotheofim, veftam infculpfit Cygno, uti mos erat
in Auguftarum confecratione apud Romanos , eafdem in coelum eìatjas effingere a Pavone,
lunonio alite,ut plerumque cernere eft in nummis, atque ad hoc forfan refpexit Manilius ,
dum cecinit (16) .
Proxima fors Cygni, quem coelo Iupiter ipfe
Impofuit formae pretium , qua cepit amantem ,
Cum Deus in niveum defeendit vero olorem,
Tergaque fedenti fubjecit plumea Ledae ;
Nunc quoque diduftas volitai ftellatus in alas .
Plurima babemits ex antiquis monumentis , in quibus haec elegans fabeìla adumbratur ; Ut in
Mufeo Fiorentino , & Capitolino , in Aedibus Ittftinianis, in Gcmmis Maffiei, & la Chaujje. Prae-
cipue videndus in hanc rem Winkelmann (17). Rie refert elegantem Ledam decumbentem , quae fopita
videtur : prope Ulani eft Cygnus , quafi ei blanditurus , nec non Amor in acre , qui fagittam cantra
Ledam jack.
Quoniam vidimits Iovem in Cygnum converfum , non abs re erit eumdem videre in Aquila?»
coni-
(3) Iìygitt. Aflron. Fai. p. 63. , Vide Fulgent. Mytbol.
lìb. 2. pag. 140. & Boccaccio in Geitea/og. Deor. lìb. 11.
pag. 179.
(p) Fiutarci, cur nunc Pythia voi. 3. pag. 39;.
(io) Arat. Pbaeii. p. i8p. idem narrat Latlantius de
Fai/a Rei. Hi, r. cap. 11.
(n) Orat. in Helenae laudai, pag, 374.
(li) Euripid. in Helen. v. 13y.
(13) Euripid. Jpbìg. in Ayd. v. 794,
(14) Arat. in Pbaeu. p. 185.
(is) Stofcb Geni. p. óo.
(i<5) Maiiil. Aflrou. lìb. 1. v. 337.
(17) Wìnkelm. defcrìpt.p. 55. e" ;6". Videattir etiam Dolce
Defcrìzioue del Mufeo Deben. T. 1. p. 26. Nnm. 13.
'Strct
K
1 e
■M
y%
^■h>
'<:
\k\s.
%
'^Ht