Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Bandini, Angelo Maria
De obelisco Caesaris Augusti e Campi Martii ruderibus nuper eruto commentarius — Rom, 1750 [Cicognara, 2516]

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.8409#0036

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
IO

de Augusti Cms. Obelisco Gap. III.

Tebe > e in nitrì luoghi ; onde Strabone 1, che ci rise-
riscemolte delle [addette cofe , soggiunge , che allo-
ra quando egli vi andò in compagnia di Elio Gal-
lo ni. Presetto dell' Egitto , trovò qnesia citta affat-
to deferta , ma che però tra le altre sabbriche vi si
vedevano i maesiofi residui di un Tempio edisicato,
secondo /' antica cosiumanza deqli Egiziani, che di-
mosira-va per molti indizj il surore , e i sacrilegj di
Cambife, che devasiò i Ternpj , parte col serro , par-
te col suoco, mutilando, rovinando , e bruciando
tutto , siccome sece degli obelischi , due dei quali non
assatto guasii surono portati a Roma ; e che altri pu-
re ne resiavano sì in Elicpcli, che in Tebe , che no-
mina vasi allora Diofpoli, alcuni ancora in piedi, ma
dal suoco corrosi, altri giacenti in terra1.

Ma riportiamo leparole ijlejse di Strahone:,, Ades-
so adunque la città è totalmente deserta, aven-
te un Tempio antico , alla maniera Egiziana
edificato , il quale ha molti segni del furore , e
del sacrilegio di Cambise ì , che questi Templi
col fuoco, quelli col ferro devastó, diroccando-
li ; siccome ancora gli obelischi, due de' quali
furono portati a Roma , i quali non erano itati
del tutto guaiti ; altri sono poi lì, e in Tebe, che
ora si chiama Diospoli, alcuni de' quali sono in
piedi fino al presente divorati dal suoco, altri
stanno a diacere .
1 due obelischi, che Strabone ajserisce esfere siati
portati a Roma non del tutto guafii , sono quelli
siessi , come dal tempo , in cui egli scrisse , ricavasi,
che condur sece Augufto, uno de' quali, al dire di
Plinio appartenente al Re Semneferteo , inalzato
su nel Circo Massimo, V altro a Sefsiri nel Campo
Marzo.
(1) Rerum Ceogtapb Lib.xvn.
(2) Strabo ^Egyptum pcragrabat cum ALlìo Gallo
Anno xix ante Chriiti crtum . Nonnulli hunc tEììiuti
eumdem esse ac Corneiium G?l!um , qui primus ^Egy-
pto prosilit , perperam suspicantur ; & cujus nonnulla
extant carmina Venetiis poli Catulli & Propertii elegos
A. mdxLiv. excusa . (3) Lib. xvu. pag. i 15-8. Edit.
«».1707. Cum adeo memorabile sit apud Scriptores ve-
teres , quam immaniter , cum yEgyptiis , ac Sacerdoti-
bus Cambyses egerit , ne Deorum quidem Templis par-
cens , ut opes exinde raperet invidendas ; haud super-
vacaneum puto , annum , quo id , quaque potisslmurn
caussà evenerit, adnotare . Cambyses in sacris litteris As-
suerus di&us Esdra iv 6 Cyro patri successit Anno
A. C. N. nxxix , atque^Egypto potitus estA.iv. sui
Regni . lmperavit annos vii. Menses v. Ineunte anno
vili yEgyptum , ut in Pcrsiam reverteretur , reiiquit :
verum dum inter praedatores turbulente concursabat,
indumentorum laxitate praspeditus , concidit , & a suo
met pugione , quem aptatum semori dextro gestabat ,
subita vi nudato , in coxendice lcthalitcr vulneratus ,
obiit Ecbatanae } Mentis Carmeli loco Anno ante C N.

cis politi erant ; quare Strabo 1, ex iis, qua; ad-
huc exscripsimus , multa referens , subdit ; se ,
tura cum in ^Egyptum contendit in comitatu
M'n Galli ni. in ^Egypto Prajfecìi, invenilso
hanc urbem omnino desartam ; sed tamen inter
reliqua sedificia , splendidissimi Templi , veteri
jEgyptiorum more construcTd, rudera extitisse,
quod quidem , multis manifestis indiciis , Cam-
bysis insaniam, ac sacrilegia demonftrabat. (Hic
enim quoad vixit alieni cupidus , & immanis ,
./Egypto depopulata, Tempia partim ferro, par-
tim igne exscindens , atque comburens vastavit,
quemadmodum & obcliseos , quorum duo.non
omnino corrupti , Romam delati fuerunt. )
Alios quoque obeliscos non modo in eadem ur-
be , sed etiam Thebis , quae tunc Diospolis vo-
cabatur , partim ab igne vehementer exeios fte-
tissè , humi partim proftratos jacuissb teftatur 1.
Sed eadem Strabonis verba proleramus : ov»
t<r/ 7ravipyi{A0t; » tto'Xk; to' itpòv teucra, ni Aìyv-
7rrica Tp07ru )lo.r:-a-itva<r(JLtPOV cip^cu'os iyov 7roX-
Xà TSHstYi'oia. tyic, Ka.si/5vo-a 3 fletti taq , ^ ìipotrv-
Xlcte, 3 Se tcc (itv Trvpl 5 ra j o-iSm'pcp S/tXa siaro
hpài>, àApomqia^uv , ^ 7riZ.sX.aua'V , xa.Ba7rip
k$ òSiXio-xàe. 5 Òùv Juo 3 Vóisjwv txcfj./6ìi<rctvy
oì x,ixa.x.où{Ait>oi Ts'Xta^ eT' c-to~ì xàxéi, iò cv
6n'/Scui; iri vbù A/oa-7ro'Xei , oì sj.il> ìa"rursq dxpyv
Quos Strabo obeliscos Romam delatos , me-
morat, non omnino corruptos , illi iidem sunt,
ut ex setate , qua ipse scripsit innuitur, quos
Augustus transiulit, quorum unus, a Semnelèr-
teo excisus , in Circo Maximo; alter a Sesoftri-
de , in Campo locatus est Martio.
Quam-
dxxii. Vide Prideaux dans l' Hisloire des Juis Lib. III.
Tantorum sacinorum causTam Herodotus reddit , Lib. I.
cap, xlil. , dicens , Persas , neque ftacuas , r.eque Tem-
pia , aut Aitarla eorum Diis excitasse resque làcras sub
dio, Se in altis montibus sacere consuevisse : ideo Xer-
ses , Magis auifloribus , omnia Tempia , conssagra-
va in Grascia : Cicero Lib. II. de Legibus : Aufto-
,, ribus Magis Xerses inssannnafTe Tempia Grascia;
dicitur , quod parietibus includerent Deos, quibus
„ omnia deberent esse patentia , ac libera , quurum-
„ que hic Mundus omnis Templum esset , & domus .
Vetere.s quoque Germania; Populi , tefte Tacito de
Moribus Gsrmanorum :,, nec cohibere parietibus Deos,
„ neque in ullam bumani oris speciem affimilare , ex
„ magnitudine cceleftium arbitrabantur . Quare Cam-
byses , & Xerses Tempia everterunt, ut Deorum de-
cus propemodum vindicarent, quod male intra certos
limites recludebant . Juftinus inHistoria Lib. I. cap. ix.
Cambyses imperio patris ^Egyptum adjecit, sed os-
sensus fuperiìitionibus ^Egyptiorum , Àpis , cetero-
ruraque Deorum aedes dirui jubet.
 
Annotationen