Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Bandini, Angelo Maria
De obelisco Caesaris Augusti e Campi Martii ruderibus nuper eruto commentarius — Rom, 1750 [Cicognara, 2516]

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.8409#0081

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
dell* Obelisco di Cesare Aug. Gap,IX. ss

L. CORNELIO L.. F.
SVttAE , FELICI
DICTATORI
VICVS . LACI . FVND.
SOLI . DQNVM . DEDIT .

Anìmadversionts ad Infcriptionem ,
Caput X.
INscriptione ea , qua potuimus diligentia sa-
tis superque discussa, nonnuJla adhuc ad
ejusdem orthographiam specr.antia nobis in-
luitranda supersunt. Ac primum ratio perqui-
renda est, cur sculp'tum legatili" aegvpto prò
aecypto. Apud Latinos juxta Verrii Flacci Ten-
tennami 1 vocalis grseca Tefserebatur per V: hinc
quod il 1 ì dicebant cyminum , cyparisson Kyberne-
ten &c. Romani proferebant cuminum cupressum
gubernatorem &c. Quare Terentius Scaurus 1 ait
Y literam Latino fupervacuam fermoni putaverunt ,
quoniam prò Ma V cederet. Verum & postquam
hanc in Latium inferri placuit, utraque protni-
scue in nominibus pradertim propriis usi sunt,
Syllam 8c Siillam seri ben tes, Syriam & Suriam ,
Boryjlenem èc "Borujìenem , JEgyptus & JEgup-
tus &c. 1

Numeris romanis xìi~ XÌ7& XIV. lineolam il-
lam horizontalem inscribere Eruditi soliti sunt,
ut a literis diseernerentur, uti Chrilt. Henric.
Trotz in suis eruditissimis ad Herman. Hugo-
nem 4 animadversionibus monet. Quomodo ve-
ro numeri vulgo exprimi soleant, neminem la-
tere arbitror. Aulus Gellius s in eam senten-
tiam videtur ire , ut tertìum, qitartum , quin-
tina &c. decimata , duodecimum , decimumquar-
tum &c. ex audoritate Ennii & Catonis , &
grasca consuetudine proferat. Nos illum num-
mis , & Japidibus aucìoribus sequimur 6. Ita
(0 Grascam vocalem Y Latini per Vesserebant, sed
eo sono qui ad similitudinem 1 accederet, quomodo ho-
dieV Galli & Itali Alpibus finitimi pronuntiant . Velius
Longus de orthographia ait : Vcrrio Fiacco videtur eandem
esse apud nos \r literam, qua apud Grtecos Y, namque bis
exemplis argumentatur : quod UH dicunt cyminum nos cu-
minum : quod i/li cyparijfon , nos cuprejfum iyte. Dor.at. in
ìlecir. tAtt.i.fc.z. pio SyraSura veteres legerunt V prò Y
ponente; ut Masia, Suria .
(2) De orthographia Y literam supervacuam Latino
fermoni putaverunt, quoniam prò illa V cederet, fed cum
quadam in nosirum fermonem gracu nomina admijfa sint , in
quibus evidenter fonus bujus litera exprimitur , ut byper-
batoli , bymnus, byacintus & fimilia in eisilem bac litera ne-

l. cornelio L. e.
svllae . felici
dictatori
vicvs . laci . fvnd.
soli . donvm . dedit .
OsTervazioni sopra l'Inscrizione .
Capo X.
A Vendo procurato 4' Muftrare con Li maggior di-
ligenza V Inscrizione , avanti di pajsar. oltre,
mi fia permejjb di brevemente notare al prefente al-
cune cofe riguardanti l'ortografia della medefima , che.
merita.no ojservazione . E primieramente non dee
tralafciarfi fenza ricerca ,perch"e trovifi pojìa V V in
vece dell' Y nellaparola aegvpto . Apprejso i Latini
secondo Ver rio Fiacco 1 /'V in quel fuono, che si accosia
airi, aveva il medefimo uso che apprejso i Greci
l' Y ; quindi fcrivendo i Greci cyminum , cypa-
risson , Kyberneten &c. i La-tini fcrivevano eli-
minimi cupressum gubernatorem &c. perciò Te-
renzio Scauro z dice, che i Latini crederono su-
perssua nel loro diseorso 1' Y greca , tisando in
luogo di elsi dell' V . Ma avendola dipoi intro-
dotta fi fervirono indifììnt amente ( ne i nomi proprj
in ispecie ) dell' uva e dell' altra , q'iindi fcrissert)
Syllam , e Sullam : Syriam e Suriam : Bory-
slenem e Borultcnem : Illuricum e Illyricum :
iEgyptus e jEguptus !.
Quelle brevi linee traf versxli, cheposie fono sopra i
numeri romani xìT. XI. XIV. indicano ejser quefii nu-
meri , e non lettere, giacche a queft'effetto appunto era-
no foliti gli eruditi di ayporvele per difiinguere gli uni
dalle altre,come averte Crijìiano Enrigo Trotz nelle fine
erudite note ad Ermanno TJgone 4. Come poi debbanfi i
numeri esprimere, non credo esservi chi noi fappia.Aido
GellioJ e diparere doverfipronunziare così tertium ,
quartum &c. duodecimum , undecimum, deci-
mumquartum &c. Lo che appoggia all' autorità di
Ennio, e di Catone , e filila consuetudine de i Greci.
Eh creduto di potermi unire a sì dotto Scrittore 6, e
tanto
cessari» utiniur . CaJJiodor. de Qrtbograpb. Y litera anti-
qui non femper ufi funt, fed aliquando loco illius V pone-
bant . Itaque in illorum quoque libris banc fcriptiiram ob-
fervandam cenfeo , Suriam, Suracufas , Sumbola is^e, vide
Vosi de ^Art. Cram. lib.i.cap.i 2.
(3) Spanbem.de ufi ìs< pr<eft. numsmat. diJser.U. n.2.
Salmas. Exercit. Tlin.pag.21. lif.A. Ts[oris loc. cit. cap.2.
pag.4.40. Consile Vojsmm de ^Art. Crammat. lib.i. cap. 12.
[4] Deprima lcribendi origine cap.xxvin. Priorum
tantum Imperatorum eetate ejusmodi lineolam nuaieris
tana in nummis , quam in lapidum lnscriptionibus addi-
tara fuisse animadverto . (y) Lib.x. cap.primo.
[_6] Conser quae hac de re a doftimmo Noris assermuur
dici. oper. dijfctt.iv. cap. plintopag.428.
 
Annotationen