DOI Heft:
Nr. 3-4
DOI Artikel:Kostowski, Jakub; Witkowski, Jakub: Odnalezienie i pochówek szczątków Michała Leopolda Willmanna (1630-1706)
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.48735#0353
Biuletyn Historii Sztuki
R. LIII 1991 Nr 3—4
PL ISSN 0006-3967
ODNALEZIENIE I POCHÓWEK SZCZĄTKÓW
MICHAŁA LEOPOLDA WILLMANNA (1630—1706)
Dnia 3 marca 1990 r. w kościele pocysterskim
p.w. Wniebowzięcia NMPanny w Lubiążu odpra-
wione zostały uroczyste egzekwie i ceremonia po-
grzebowa celebrowane przez Jego Eminencję księ-
dza kardynała Henryka Gulbinowicza, arcybiskupa
metropolitę wrocławskiego. Powtórny pochówek
zakonników i opatów łubiąskicli oraz malarza Mi-
chała Łukasza Leopolda Willmanna zgromadził
licznie nie tylko wysokich przedstawicieli Kościoła,
ale także niemal wszystkie strony i osoby zaanga-
żowane w porządkowaniu krypty grobowej klasz-
tornej świątyni1.
Wybitny malarz śląski Michał Willmann, zmarły
26 sierpnia 1706 r. w wieku 76 lat w Lubiążu, osiadł
tam na stałe w 1660 r., gdzie przy klasztorze cys-
terskim spędził większą część swego życia2. W uz-
naniu zasług dla klasztoru i zakonu mnisi, nazywa-
jący malarza ,,noster Apelles" i traktujący artystę
jako członka klasztornej wspólnoty, pogrzebali go
w swoim kościele.
Kryptę, w której pochowano Willmanna jako
familiariusa klasztoru i gdzie jego zmumifikowane
zwłoki spoczywały nie naruszone do II wojny
światowej, zbudowano w latach ok. 1672—1682
za rządów opata Jana Reicha podczas barokowej
przebudowy kościoła. Dostępna poprzez wejście
w posadzce transeptu, pięcioprzęsłowa, przekryta
kolebką na gurtach krypta, usytuowana jest pod
północną nawą kościoła klasztornego. Do kasaty
klasztoru w 1810 r. składano w niej doczesne szcząt-
ki mnichów i opatów lubiąskich, m. in. zasłużonych
dła klasztoru i kultury Śląska doby baroku Jana
Reicha (1672 — 1691), jednego z mecenasów Will-
manna i Ludwika Baucha (1696—1729)3.
W latach 1945—1988 kryjąca pierwotnie ponad
200 pochówków krypta była wielokrotnie plądro-
wana i dewastowana. Dopiero w 1989 r. powołano
zespół antropologów z Zakładu Antropologii PAN
we Wrocławiu i historyków sztuki z Katedry His-
torii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego w celu
przeprowadzenia prac porządkowych i badawczych
II. 1. Michał Willmann wg miedziorytu Leonharda Hecken-
auera z dzieła Joachima Sandrarta, aAcademia nobilissimae
Artis Pictoriae ...», Norimbergae 1683. Fot. Prac. Reprograf.
Bibl. U Wr.
w zdewastowanej krypcie. W trakcie prowadzonych
w lipcu 1989 r. badań, w oparciu o zebrany wcześ-
niej materiał historyczny i ikonograficzny4, udało
się zidentyfikować zmumifikowane szczątki Micha-
ła Willmanna5, które po uporządkowaniu krypty
złożono w jej zachodniej części w barokowej trum-
nie, odpowiednio eksponując to miejsce. Natomiast
trumny ze zwłokami mnichów ustawiono w rzędach
po obu stronach krypty6.
Poza odnalezieniem zwłok artysty, w trakcie
prac badawczych zinwentaryzowano z górą sto po-
chodzących z XVII i XVIII w. zabytkowych przed-
miotów znalezionych wśród szczątków zmarłych,
takich jak drukowane przez jezuitów w Pradze i cys-
tersów w Paryżu modlitewniki, obrazki do książe-
335
R. LIII 1991 Nr 3—4
PL ISSN 0006-3967
ODNALEZIENIE I POCHÓWEK SZCZĄTKÓW
MICHAŁA LEOPOLDA WILLMANNA (1630—1706)
Dnia 3 marca 1990 r. w kościele pocysterskim
p.w. Wniebowzięcia NMPanny w Lubiążu odpra-
wione zostały uroczyste egzekwie i ceremonia po-
grzebowa celebrowane przez Jego Eminencję księ-
dza kardynała Henryka Gulbinowicza, arcybiskupa
metropolitę wrocławskiego. Powtórny pochówek
zakonników i opatów łubiąskicli oraz malarza Mi-
chała Łukasza Leopolda Willmanna zgromadził
licznie nie tylko wysokich przedstawicieli Kościoła,
ale także niemal wszystkie strony i osoby zaanga-
żowane w porządkowaniu krypty grobowej klasz-
tornej świątyni1.
Wybitny malarz śląski Michał Willmann, zmarły
26 sierpnia 1706 r. w wieku 76 lat w Lubiążu, osiadł
tam na stałe w 1660 r., gdzie przy klasztorze cys-
terskim spędził większą część swego życia2. W uz-
naniu zasług dla klasztoru i zakonu mnisi, nazywa-
jący malarza ,,noster Apelles" i traktujący artystę
jako członka klasztornej wspólnoty, pogrzebali go
w swoim kościele.
Kryptę, w której pochowano Willmanna jako
familiariusa klasztoru i gdzie jego zmumifikowane
zwłoki spoczywały nie naruszone do II wojny
światowej, zbudowano w latach ok. 1672—1682
za rządów opata Jana Reicha podczas barokowej
przebudowy kościoła. Dostępna poprzez wejście
w posadzce transeptu, pięcioprzęsłowa, przekryta
kolebką na gurtach krypta, usytuowana jest pod
północną nawą kościoła klasztornego. Do kasaty
klasztoru w 1810 r. składano w niej doczesne szcząt-
ki mnichów i opatów lubiąskich, m. in. zasłużonych
dła klasztoru i kultury Śląska doby baroku Jana
Reicha (1672 — 1691), jednego z mecenasów Will-
manna i Ludwika Baucha (1696—1729)3.
W latach 1945—1988 kryjąca pierwotnie ponad
200 pochówków krypta była wielokrotnie plądro-
wana i dewastowana. Dopiero w 1989 r. powołano
zespół antropologów z Zakładu Antropologii PAN
we Wrocławiu i historyków sztuki z Katedry His-
torii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego w celu
przeprowadzenia prac porządkowych i badawczych
II. 1. Michał Willmann wg miedziorytu Leonharda Hecken-
auera z dzieła Joachima Sandrarta, aAcademia nobilissimae
Artis Pictoriae ...», Norimbergae 1683. Fot. Prac. Reprograf.
Bibl. U Wr.
w zdewastowanej krypcie. W trakcie prowadzonych
w lipcu 1989 r. badań, w oparciu o zebrany wcześ-
niej materiał historyczny i ikonograficzny4, udało
się zidentyfikować zmumifikowane szczątki Micha-
ła Willmanna5, które po uporządkowaniu krypty
złożono w jej zachodniej części w barokowej trum-
nie, odpowiednio eksponując to miejsce. Natomiast
trumny ze zwłokami mnichów ustawiono w rzędach
po obu stronach krypty6.
Poza odnalezieniem zwłok artysty, w trakcie
prac badawczych zinwentaryzowano z górą sto po-
chodzących z XVII i XVIII w. zabytkowych przed-
miotów znalezionych wśród szczątków zmarłych,
takich jak drukowane przez jezuitów w Pradze i cys-
tersów w Paryżu modlitewniki, obrazki do książe-
335