DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Artykuły
DOI Artikel:Konieczny, Aleksander: Historia budowy sanktuarium ¬św. Anny w Ole¬nie w ¬świetle badań dendrochronologicznych
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.71010#0633
Historia budowy sanktuarium św. Anny w Oleśnie
623
22. Olesno, sanktuarium św. Anny, kaplica północno-wschodnia (nr 1), ściana północna,
widoczne miejscowe odsłonięcie gontu do poboru próbek drewna.
Fot. Aleksander Konieczny 2018
Jak wynika z oględzin konstrukcji dachowej części centralnej, została ona w pewnym
momencie podwyższona u góry o ok. 50-60 cm, przypuszczalnie w związku z zapewnie-
niem większej stabilizacji konstrukcji hełmu nad kopułą (il. 28). Zapewne przebudowy tej
dokonano w roku 1790 lub krótko potem, gdyż taki wynik dała analiza próbki pobranej
z jednej z nowych krokwi pełniących rolę zastrzałów (w narożniku południowo-wschod-
nim, próbka: 76). Sądząc po śladach zwietrzenia powierzchni zewnętrznej bierwion, ścia-
ny kaplic pierwotnie nie były pokryte gontem, co potwierdza zapis w kronice cytowany
przez Lompę59. Na podstawie oględzin stwierdzono, że północno-zachodnia ściana (nr 1)
kaplicy północno-wschodniej (nr 1) i północno-wschodnia ściana (nr 4) kaplicy północno-
zachodniej (nr 5) są prawie w 2/3 wysokości wykonane z współczesnego drewna (il. 20).
Datowanie nowych bierwion nie zostało objęte programem badań. Próbki z południowej
części wschodniej ściany łącznika i konstrukcji dachowej nad tą częścią (próbki: 85-86,
90-91) określają datę ścinki w jednym przypadku na sezon jesienno-zimowy 1668/69
(próbka: 85), a więc ten sam w którym pozyskano drewno na budowę ścian kaplic, oraz
w porze jesienno-zimowej na przełomie lat 1670 i 1671 (próbki: 86, 90-91). Zatem połu-
dniowy odcinek dzisiejszego łącznika (długości ściany bocznej kaplicy), który pierwotnie
był szóstą kaplicą lub północnym przedsionkiem, mógł powstać najwcześniej w 1671 r.
Do budowy obecnej zakrystii z lożą kolatorską na piętrze najwcześniej przystąpiono
w 2. połowy 1705 r. (il. 4, 20). Drewno sosnowe w ścianach 1. i 2. kondygnacji (próbki: 26-27,
29-31), w stropach (próbki: 32-34) i niektórych elementach więźby dachowej (próbka: 36)
59 LOMPA, op. cit., s. 16.
623
22. Olesno, sanktuarium św. Anny, kaplica północno-wschodnia (nr 1), ściana północna,
widoczne miejscowe odsłonięcie gontu do poboru próbek drewna.
Fot. Aleksander Konieczny 2018
Jak wynika z oględzin konstrukcji dachowej części centralnej, została ona w pewnym
momencie podwyższona u góry o ok. 50-60 cm, przypuszczalnie w związku z zapewnie-
niem większej stabilizacji konstrukcji hełmu nad kopułą (il. 28). Zapewne przebudowy tej
dokonano w roku 1790 lub krótko potem, gdyż taki wynik dała analiza próbki pobranej
z jednej z nowych krokwi pełniących rolę zastrzałów (w narożniku południowo-wschod-
nim, próbka: 76). Sądząc po śladach zwietrzenia powierzchni zewnętrznej bierwion, ścia-
ny kaplic pierwotnie nie były pokryte gontem, co potwierdza zapis w kronice cytowany
przez Lompę59. Na podstawie oględzin stwierdzono, że północno-zachodnia ściana (nr 1)
kaplicy północno-wschodniej (nr 1) i północno-wschodnia ściana (nr 4) kaplicy północno-
zachodniej (nr 5) są prawie w 2/3 wysokości wykonane z współczesnego drewna (il. 20).
Datowanie nowych bierwion nie zostało objęte programem badań. Próbki z południowej
części wschodniej ściany łącznika i konstrukcji dachowej nad tą częścią (próbki: 85-86,
90-91) określają datę ścinki w jednym przypadku na sezon jesienno-zimowy 1668/69
(próbka: 85), a więc ten sam w którym pozyskano drewno na budowę ścian kaplic, oraz
w porze jesienno-zimowej na przełomie lat 1670 i 1671 (próbki: 86, 90-91). Zatem połu-
dniowy odcinek dzisiejszego łącznika (długości ściany bocznej kaplicy), który pierwotnie
był szóstą kaplicą lub północnym przedsionkiem, mógł powstać najwcześniej w 1671 r.
Do budowy obecnej zakrystii z lożą kolatorską na piętrze najwcześniej przystąpiono
w 2. połowy 1705 r. (il. 4, 20). Drewno sosnowe w ścianach 1. i 2. kondygnacji (próbki: 26-27,
29-31), w stropach (próbki: 32-34) i niektórych elementach więźby dachowej (próbka: 36)
59 LOMPA, op. cit., s. 16.