Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (3.1934-1935)

Ryc. 11. Kościan. Fara. Chrystus
na krzyżu. Kwatera z ołtarza
Zesłania Ducha św.

Ryc. 12. Kalisz. Kolegjata. Chrystus na
krzyżu. Kwatera poliptyku mistrza
ołtarza z Giessmannsdorf.

fot. R. S. Ulatowskl.

fot. J. Bulhakówna.

importu snycerskich dzieł ze Śląska. O jednym z takich zakupów
posiadamy źródłową wiadomość, przekazaną w tekście katalogu
opatów żegańskich, która notuje, że w r. 1534 za czasów Refor-
macji sprzedano kilkanaście pięknych ołtarzy z Żegania na tar-
gach poznańskich11). Nie wydaje się nam jednak, by pierwotny
a zachowany dziś fragmentarycznie wielki ołtarz w Kościanie miał
być ilustracją podobnej tranzakcji.
Należy na wstępie stwierdzić, że występująca w jego czterech
kwaterach zgodność kompozycyjna z wieloma współczesnemi roz-
wiązaniami poszczególnych scen zawdzięcza swą analogję: a) po-
średnictwu grafiki, b) ustalonym już konwencjonalnie i w dość
ograniczonej liczbie schematom kompozycyjnym, c) ustalonej ty-
pice czołowych postaci akcji, d) wreszcie — szczegółom kostjumo-
logicznym odpowiadającym modzie bieżącej. Tak więc, możemy
ustalić, że redakcja sceny Zwiastowania (ryc. 4) oparta została na
odnośnym drzeworycie Durera z Małej Pasji, dalej, że typika po-
staci 3 królów (ryc. 3) oraz organizacja całej tej grupy, podobnie
jak i sceny Adoracji Pasterzy (ryc. 5), posiada swój długoletni ro-
dowód, wywodzący się ze sztuki niderlandzkiej via południowe
Niemcy (Szwabja 12); że wreszcie kostjumy odpowiadają dość ściśle
niemieckim, południowo-zachodnim strojom ij), rozpowszechnionym

110