DOI Heft:
Nr. 1/2
DOI Artikel:Karczewski, Antoni J. M.: Oskar Sosnowski - garść wspomnień osobistych
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37711#0026
Oskar Sosnowski —1 Garść wspomnień osohistyeli
Spotkałem go po raz pierwszy latem 1914 r. Był wówczas urzędnikiem
Wydziału Technicznego Drogi żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, gdzie
pracował pod kierunkiem inż. Dworzyńskiego. Właśnie w tym czasie
Politechnika Lwowska rozpisała konkurs na stanowisko Profesora Pro-
jektowania na Wydziale Architektury. Zwycięzcą z konkursu wyszedł
młody utalentowany architekt Oskar Sosnowski.
Wybuchła wojna światowa i Oskar Sosnowski nie mógł dostać się do
Lwowa; zmobilizowany do wojska rosyjskiego został wysłany jako ofi-
cer artylerii na front nad Rawkę. Przez wiele miesięcy znajdował się
w czołowych pozycjach tego niesłychanie ważnego odcinka linii bojowej,
przyjeżdżając od czasu do czasu do Warszawy i odwiedzając swych naj-
bliższych i przyjaciół.
Straciłem go później z oczu i spotkaliśmy się dopiero w r. 1921, po
ukończeniu walk, gdy Oskar Sosnowski zdemobilizowany wrócił do uko-
chanej pracy zawodowej. Sześcioletni pobyt na froncie zahartował jego
osobistą odwagę, pogłębił pewność siebie, usprawnił szybkość decyzji
i wzmógł poczucie własnej odpowiedzialności; nade wszystko zaś uświa-
domił konieczność najszybszego podjęcia akcji ratowania resztek ma-
terialnych narodowych polskich pamiątek.
Sosnowski był Polakiem nie tylko z krwi i kości, ale z najgłębszego
swego przekonania. „Jam się kształcił i wychowywał na Maurycym Mo-
chnackim, na Słowackim i Mickiewiczu, Szczepanowskim i Brzozowskim"
— mawiał do mnie niejednokrotnie. Przyszłość Polski 'widział w zupeł-
nym odrodzeniu moralnym i w oparciu się o dorobek narodowej kultury.
To stało się drogowskazem całej jego działalności życiowej.
Gdy Sosnowski walczył na froncie, obsadzono zwolnione przez niego
stanowisko profesora na Politechnice Lwowskiej, a w r. 1915 wznowiono
działalność Politechniki Warszawskiej. Stanowiska profesorów Wydziału
Architektury w Warszawie zajęli ludzie młodzi, którzy przypadkiem
znaleźli się w stolicy, zdała od zgiełku bojowego. To też pierwsze lata
prac Wydziału były szeregiem eksperymentów i w zakresie organizacji
i w metodach pracy oraz nauczania. Wykłady z zakresu Historii Archi-
tektury Polskiej powierzono utalentowanemu architektowi Kazimierzowi
Skórewiczowi, który jednak zajmując się rozległą praktyką zawodową nie
był w stanie poświęcić dość czasu na prace naukowo-pedagogiczne. To też,
gdy Sosnowski znalazł się w Warszawie zwrócono się doń o objęcie wy-
kładów zleconych, dotychczas prowadzonych przez Skórewicza. Sosnowski
wyraził swą zgodę, stawiając jednak wyraźny warunek, iż zostanie utwo-
rzona Katedra Historii Architektury Polskiej i uruchomiony przy niej od-
powiedni zakład naukowy. Władze akademickie przyjęły ten warunek, lecz
władze administracji państwowej poczęły czynić trudności; nie chciano
się absolutnie zgodzić na utworzenie Zakładu.
Silna wola i upór Sosnowskiego zwyciężyły jecłnak. Załatwienie tej
sprawy ułatwił zastosowany przez Sosnowskiego wybieg, który postawił
Ministerstwo Oświaty wobec faktu dokonanego. Na wniosek już wówczas
profesora Oskara Sosnowskiego, Rada Wydziału Architektury P. W.
Spotkałem go po raz pierwszy latem 1914 r. Był wówczas urzędnikiem
Wydziału Technicznego Drogi żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, gdzie
pracował pod kierunkiem inż. Dworzyńskiego. Właśnie w tym czasie
Politechnika Lwowska rozpisała konkurs na stanowisko Profesora Pro-
jektowania na Wydziale Architektury. Zwycięzcą z konkursu wyszedł
młody utalentowany architekt Oskar Sosnowski.
Wybuchła wojna światowa i Oskar Sosnowski nie mógł dostać się do
Lwowa; zmobilizowany do wojska rosyjskiego został wysłany jako ofi-
cer artylerii na front nad Rawkę. Przez wiele miesięcy znajdował się
w czołowych pozycjach tego niesłychanie ważnego odcinka linii bojowej,
przyjeżdżając od czasu do czasu do Warszawy i odwiedzając swych naj-
bliższych i przyjaciół.
Straciłem go później z oczu i spotkaliśmy się dopiero w r. 1921, po
ukończeniu walk, gdy Oskar Sosnowski zdemobilizowany wrócił do uko-
chanej pracy zawodowej. Sześcioletni pobyt na froncie zahartował jego
osobistą odwagę, pogłębił pewność siebie, usprawnił szybkość decyzji
i wzmógł poczucie własnej odpowiedzialności; nade wszystko zaś uświa-
domił konieczność najszybszego podjęcia akcji ratowania resztek ma-
terialnych narodowych polskich pamiątek.
Sosnowski był Polakiem nie tylko z krwi i kości, ale z najgłębszego
swego przekonania. „Jam się kształcił i wychowywał na Maurycym Mo-
chnackim, na Słowackim i Mickiewiczu, Szczepanowskim i Brzozowskim"
— mawiał do mnie niejednokrotnie. Przyszłość Polski 'widział w zupeł-
nym odrodzeniu moralnym i w oparciu się o dorobek narodowej kultury.
To stało się drogowskazem całej jego działalności życiowej.
Gdy Sosnowski walczył na froncie, obsadzono zwolnione przez niego
stanowisko profesora na Politechnice Lwowskiej, a w r. 1915 wznowiono
działalność Politechniki Warszawskiej. Stanowiska profesorów Wydziału
Architektury w Warszawie zajęli ludzie młodzi, którzy przypadkiem
znaleźli się w stolicy, zdała od zgiełku bojowego. To też pierwsze lata
prac Wydziału były szeregiem eksperymentów i w zakresie organizacji
i w metodach pracy oraz nauczania. Wykłady z zakresu Historii Archi-
tektury Polskiej powierzono utalentowanemu architektowi Kazimierzowi
Skórewiczowi, który jednak zajmując się rozległą praktyką zawodową nie
był w stanie poświęcić dość czasu na prace naukowo-pedagogiczne. To też,
gdy Sosnowski znalazł się w Warszawie zwrócono się doń o objęcie wy-
kładów zleconych, dotychczas prowadzonych przez Skórewicza. Sosnowski
wyraził swą zgodę, stawiając jednak wyraźny warunek, iż zostanie utwo-
rzona Katedra Historii Architektury Polskiej i uruchomiony przy niej od-
powiedni zakład naukowy. Władze akademickie przyjęły ten warunek, lecz
władze administracji państwowej poczęły czynić trudności; nie chciano
się absolutnie zgodzić na utworzenie Zakładu.
Silna wola i upór Sosnowskiego zwyciężyły jecłnak. Załatwienie tej
sprawy ułatwił zastosowany przez Sosnowskiego wybieg, który postawił
Ministerstwo Oświaty wobec faktu dokonanego. Na wniosek już wówczas
profesora Oskara Sosnowskiego, Rada Wydziału Architektury P. W.