DOI Heft:
Nr. 1/2
DOI Artikel:Kronika obca
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37711#0144
O Uf I K A
O B
€ A
PROJEKT UTWORZENIA W RZYMIE MIĘDZYNARODOWEGO INSTYTUTU
ARCHEOLOGICZNEGO
W nowym układzie stosunków europejskich los niemieckich instytutów naukowych
w.e Włoszech zrozumiałe budzi zainteresowanie świata naukowego. O projektach w tej mieś
rze wysuwanych przez państwa sojusznicze informuje tygodnik paryski „A r t s“ w ar-
tykule Roberta Lanlau (nr 36 z 5 X 1945).
Jak wiadomo istniały przed, wojną we Włoszech następujące instytucje niemieckie:
Instytut Historyczny. Niemiecki w Rzymie (dawny Instytut Pruski z dołączonym doń
Instytutem Historycznym Austriackim), Instytut Archeologiczny, posiadający cenną (bi-
bliotekę -i fototekę, znaną dobrze historykom sztuki Biblioteka Herziana również w Rzymie,
wreszcie Instytut Historii Sztuki we Florencji.
Niemcy przewidując widocznie niepewne losy tych instytucyj ewakuowali ich biblio-
teki i zbiory. Specjalna Komisja Wojskowa Międzyaliancka czyni obecnie poszukiwania
tych księgozbiorów w Niemczech. Przypuszczać należy, że starania Komisji odniosą na-
leżny skutek i cenne dla pracy naukowej, doskonale skompletowane biblioteki tych im*
stytutów będą odnalezione. Jakiż los je czeka? Są to niewątpliwie pierwszorzędne war-
sztaty pracy nad historią, archeologią i historią sztuki przede wszystkim półwyspu Ape-
nińskiego, a poza , tym wogóle basenu śródziemnomorskiego. Trafną jednak czyni uwagę
autor wyżej wzmiankowanego artykułu: wprawdzie zbiory te dotyczą Włoch, ale odzy-
skane będą staraniem aliantów, na utrzymanie zaś tych instytucyj i dalszy ich rozwój
potrzebne będą fundhsze, które przekraczają możliwości rządu włoskiego.
Wysunięto przeto koncepcje powstania nowej fundacji p. n. Międzynarodowego Insty-
tutu Archeologicznego, lub reaktywowania dawnego „Institut de correspondance archćolo-
gique“; subwencjonowany był on przez państwa, które miały swoje placówki naukowe
w Rzymie (St. Zjednoczone, Francja, Holandia, Szwecja, oczywiście i Włochy). Nie pozba*
wiony akcentu ironii jest fakt, że instytucja ta jakkolwiek powstała w r. 1829 pod patro-
natem późniejszego Fryderyka Wilhelma IV pruskiego, to jednak w lat kilka później wła-
śnie z ust Niemca padło stwierdzenie, że prawie jedynie Francuzi docenili jej wagę i zna*
ozenie. Głównie Francji też zawdzięczać należy podtrzymanie Instytutu w latach później-
szych. Zastosowawszy właściwe sobie metody po zwycięstwie z r. 1871, Niemcy skonfisko-
wali „Institut de correspondance archóologiąue", przekształciwszy go w instytucję zależną
od Akademii Berlińskiej.
Projekt przywrócenia charakteru międzynarodowego tej placówce naukowej o tak daw-
nych tradycjach — powstał podobno w gronie uczonych zagranicznych, przebywających
w Rzymie. — O ile dojdzie on do skutku niewątpliwie słusznym byłoby żądanie, (aby
i Polska, która już w XVI w. posiadała swą fundację w Rzymie, a i obecnie utrzymała swą
reprezentację w postaci Stacji Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności — miała też swój
udział w powołaniu do życia tej instytucji, o charakterze międzynarodowym. Będzie Jo
wszak warsztat pracy dla uczonych z tych krajów, gdzie nauka nie jest sztandarem propa-
gandowym i giętką trzciną w ręku szaleńczych dyktatorów, dążących jedynie do podbojów,
eksterminacji i zniszczenia wszystkiego, co inne narody wyprodukowały w zakresie nauki,
sztuki, kultury.
St M. S.
O B
€ A
PROJEKT UTWORZENIA W RZYMIE MIĘDZYNARODOWEGO INSTYTUTU
ARCHEOLOGICZNEGO
W nowym układzie stosunków europejskich los niemieckich instytutów naukowych
w.e Włoszech zrozumiałe budzi zainteresowanie świata naukowego. O projektach w tej mieś
rze wysuwanych przez państwa sojusznicze informuje tygodnik paryski „A r t s“ w ar-
tykule Roberta Lanlau (nr 36 z 5 X 1945).
Jak wiadomo istniały przed, wojną we Włoszech następujące instytucje niemieckie:
Instytut Historyczny. Niemiecki w Rzymie (dawny Instytut Pruski z dołączonym doń
Instytutem Historycznym Austriackim), Instytut Archeologiczny, posiadający cenną (bi-
bliotekę -i fototekę, znaną dobrze historykom sztuki Biblioteka Herziana również w Rzymie,
wreszcie Instytut Historii Sztuki we Florencji.
Niemcy przewidując widocznie niepewne losy tych instytucyj ewakuowali ich biblio-
teki i zbiory. Specjalna Komisja Wojskowa Międzyaliancka czyni obecnie poszukiwania
tych księgozbiorów w Niemczech. Przypuszczać należy, że starania Komisji odniosą na-
leżny skutek i cenne dla pracy naukowej, doskonale skompletowane biblioteki tych im*
stytutów będą odnalezione. Jakiż los je czeka? Są to niewątpliwie pierwszorzędne war-
sztaty pracy nad historią, archeologią i historią sztuki przede wszystkim półwyspu Ape-
nińskiego, a poza , tym wogóle basenu śródziemnomorskiego. Trafną jednak czyni uwagę
autor wyżej wzmiankowanego artykułu: wprawdzie zbiory te dotyczą Włoch, ale odzy-
skane będą staraniem aliantów, na utrzymanie zaś tych instytucyj i dalszy ich rozwój
potrzebne będą fundhsze, które przekraczają możliwości rządu włoskiego.
Wysunięto przeto koncepcje powstania nowej fundacji p. n. Międzynarodowego Insty-
tutu Archeologicznego, lub reaktywowania dawnego „Institut de correspondance archćolo-
gique“; subwencjonowany był on przez państwa, które miały swoje placówki naukowe
w Rzymie (St. Zjednoczone, Francja, Holandia, Szwecja, oczywiście i Włochy). Nie pozba*
wiony akcentu ironii jest fakt, że instytucja ta jakkolwiek powstała w r. 1829 pod patro-
natem późniejszego Fryderyka Wilhelma IV pruskiego, to jednak w lat kilka później wła-
śnie z ust Niemca padło stwierdzenie, że prawie jedynie Francuzi docenili jej wagę i zna*
ozenie. Głównie Francji też zawdzięczać należy podtrzymanie Instytutu w latach później-
szych. Zastosowawszy właściwe sobie metody po zwycięstwie z r. 1871, Niemcy skonfisko-
wali „Institut de correspondance archóologiąue", przekształciwszy go w instytucję zależną
od Akademii Berlińskiej.
Projekt przywrócenia charakteru międzynarodowego tej placówce naukowej o tak daw-
nych tradycjach — powstał podobno w gronie uczonych zagranicznych, przebywających
w Rzymie. — O ile dojdzie on do skutku niewątpliwie słusznym byłoby żądanie, (aby
i Polska, która już w XVI w. posiadała swą fundację w Rzymie, a i obecnie utrzymała swą
reprezentację w postaci Stacji Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności — miała też swój
udział w powołaniu do życia tej instytucji, o charakterze międzynarodowym. Będzie Jo
wszak warsztat pracy dla uczonych z tych krajów, gdzie nauka nie jest sztandarem propa-
gandowym i giętką trzciną w ręku szaleńczych dyktatorów, dążących jedynie do podbojów,
eksterminacji i zniszczenia wszystkiego, co inne narody wyprodukowały w zakresie nauki,
sztuki, kultury.
St M. S.