DOI Heft:
Nr. 3/4
DOI Artikel:Obertyński, Zdzisław: Uwagi o wyposażeniu wnętrza Tumu Łęczyckiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37711#0203
KS. ZDZISŁAW OBERTYŃSKI
Uwagi o wyposażeniu wnętrza Tumu Łęczyckiego*)
U kazań i e się pracy prof. Walickiego o turnie łęczyckim, ściślej o kole-
giacie w Tumie pod Łęczycą, pracy bardzo gruntownej i świadczącej o głę-
bokie.] wiedzy i niezwykle szerokich zasięgach myśli tego niezmordowa-
nego historyka sztuki, nasuwa szereg refleksji już nie tylko o samej tej
pracy, ale o bezcennym zabytku, który praca omawia.
Refleksje te nasuwają się więc w dziedzinie konserwacji kolegiaty i bę-
dą obowiązkiem przede wszystkim czynników konserwatorskich. W dru-
giej linii muszą się nasunąć uwagi, dotyczące ewentualnej rekonstrukcji
kolegiaty, uwagi, które poddane dyskusji, mogłyby ujawnić znaczną za-
pewne rozbieżność zdań i opinii! Z pewnością bowiem dążenie do możliwie
dokładnej rekonstrukcji tego zabytku w najstarszej jego formie musiało-
by się przeciwstawić dążeniom utrzymania, jego stanu obecnego, czy też
z czasów ostatniej przeróbki w XVIII w.
Przydawszy jednak za podstawę niniejszych uwag intencję przy wró-
cenia kolegiacie w Tumie możliwie dokładnie jej pierwotnych form tak
dalece, jak one się dadzą ustalić, pozostanie jeszcze zagadnienie wyposa-
żenia wnętrza świątyni. Wyposażenie to obejmowałoby nie tylko szatę
zdobniczą wnętrza, ale przede wszystkim sprzęt liturgiczny w najszerszym
tego słowa znaczeniu, począwszy od ołtarza czy ołtarzy, a skończywszy
na ławkach i klęczą ikaoh, czy nawet dzwonach. Sprzęty te powinny nie
tylko być dostosowane do zrekonstruowanego wnętrza kolegiaty, ale też
odpowiadać swoim istnieniem w miej', ustawieniem, jakością i wykona-
niem wymogom, które dyktuje nowoczesny ruch liturgiczny, opierający
się na wyszukiwaniu, studiowaniu i logicznym a konsekwentnym zasto-
siowywanin myśli liturgii katolickiej. Wnioski płynące stąd idą więc
znacznie dalej i formują swe postulaty znacznie ściślej niż to czynią rubry-
ki liturgiczne, a tym bardziej ogólne prawo kościelne.
Każdy wprawdzie kościół będzie co do swego wewnętrznego wyposa-
żenia liturgicznego stawiał pewne ogólne wymogi jednakie, ale zależnie
od swego bardziej specjalnego przeznaczenia, będzie też miał bardziej
specjalne wymogi. Dla naszych rozważań przyjmiemy, że kolegiata w Tu-
mie będzie kościołem parafialnym pod niezmienionym dawnym swym
wezwaniem N. P. Marii i św. Aleksego, posiadającym jednak optimum
warunków, potrzebnych do stworzenia zeń wrzorowego pod względem
liturgicznym kościoła, a więc odpowiednią ilość obsługującego go ducho-
wieństwa, śpiewaków itd.
*) Rozważania te miały się ukazać w zniszczonym przez Niemców w drukarni ze-
szycie 3. ('wrześniowym) 1939. Przedrukowujemy je teraz z egzemplarza korektowego,
poprawionego wówczas przez Autora, ze względu na ■wzmożoną ich aktualność przy od-
budowie ciężko uszkodzonego w r.1939 Tumu, a także setek innych świątyń polskich. (Red).
Uwagi o wyposażeniu wnętrza Tumu Łęczyckiego*)
U kazań i e się pracy prof. Walickiego o turnie łęczyckim, ściślej o kole-
giacie w Tumie pod Łęczycą, pracy bardzo gruntownej i świadczącej o głę-
bokie.] wiedzy i niezwykle szerokich zasięgach myśli tego niezmordowa-
nego historyka sztuki, nasuwa szereg refleksji już nie tylko o samej tej
pracy, ale o bezcennym zabytku, który praca omawia.
Refleksje te nasuwają się więc w dziedzinie konserwacji kolegiaty i bę-
dą obowiązkiem przede wszystkim czynników konserwatorskich. W dru-
giej linii muszą się nasunąć uwagi, dotyczące ewentualnej rekonstrukcji
kolegiaty, uwagi, które poddane dyskusji, mogłyby ujawnić znaczną za-
pewne rozbieżność zdań i opinii! Z pewnością bowiem dążenie do możliwie
dokładnej rekonstrukcji tego zabytku w najstarszej jego formie musiało-
by się przeciwstawić dążeniom utrzymania, jego stanu obecnego, czy też
z czasów ostatniej przeróbki w XVIII w.
Przydawszy jednak za podstawę niniejszych uwag intencję przy wró-
cenia kolegiacie w Tumie możliwie dokładnie jej pierwotnych form tak
dalece, jak one się dadzą ustalić, pozostanie jeszcze zagadnienie wyposa-
żenia wnętrza świątyni. Wyposażenie to obejmowałoby nie tylko szatę
zdobniczą wnętrza, ale przede wszystkim sprzęt liturgiczny w najszerszym
tego słowa znaczeniu, począwszy od ołtarza czy ołtarzy, a skończywszy
na ławkach i klęczą ikaoh, czy nawet dzwonach. Sprzęty te powinny nie
tylko być dostosowane do zrekonstruowanego wnętrza kolegiaty, ale też
odpowiadać swoim istnieniem w miej', ustawieniem, jakością i wykona-
niem wymogom, które dyktuje nowoczesny ruch liturgiczny, opierający
się na wyszukiwaniu, studiowaniu i logicznym a konsekwentnym zasto-
siowywanin myśli liturgii katolickiej. Wnioski płynące stąd idą więc
znacznie dalej i formują swe postulaty znacznie ściślej niż to czynią rubry-
ki liturgiczne, a tym bardziej ogólne prawo kościelne.
Każdy wprawdzie kościół będzie co do swego wewnętrznego wyposa-
żenia liturgicznego stawiał pewne ogólne wymogi jednakie, ale zależnie
od swego bardziej specjalnego przeznaczenia, będzie też miał bardziej
specjalne wymogi. Dla naszych rozważań przyjmiemy, że kolegiata w Tu-
mie będzie kościołem parafialnym pod niezmienionym dawnym swym
wezwaniem N. P. Marii i św. Aleksego, posiadającym jednak optimum
warunków, potrzebnych do stworzenia zeń wrzorowego pod względem
liturgicznym kościoła, a więc odpowiednią ilość obsługującego go ducho-
wieństwa, śpiewaków itd.
*) Rozważania te miały się ukazać w zniszczonym przez Niemców w drukarni ze-
szycie 3. ('wrześniowym) 1939. Przedrukowujemy je teraz z egzemplarza korektowego,
poprawionego wówczas przez Autora, ze względu na ■wzmożoną ich aktualność przy od-
budowie ciężko uszkodzonego w r.1939 Tumu, a także setek innych świątyń polskich. (Red).