Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (8.1946)

ANTONI J. M. KARCZEWSKI

Narodowy program konserwacji zabytków
Narodowy program konserwacji zabytków w Polsce opieram na
specjalnym znaczeniu znajdujących się w Polsce i poza jej granicami za-
bytków dla zapewnienia ciągłości rozwoju kulturalnego i artystycznego
Polaków.
Program ten powinien objąć: inwentaryzację zabytków polskich, re-
windykację zabytków wywiezionych z Polski oraz konserwację zabytków
pozostałych na obszarze Państwa.
Inwentaryzacją należy objąć wszystkie zabytki polskie znajdujące się
w kraju i poza jej granicami. Rewindykację należy rozszerzyć na. wszyst-
kie zabytki wywiezione z Polski kiedykolwiek w drodze grabieży.
Konserwacja zabytków znajdujących się w Polsce wysuwa następu-
jące zagadnienia: a) reorganizację państwowej opieki nad zabytkami,
b) odbudowę i reorganizację społecznych towarzystw opiekujących się
zabytkami, c) rewizję dotychczasowych zasad i metod konserwacji.
Reorganizacja państwowej opieki nad za-
bytkami. Przywrócenie Ministerstwa Kultury i Sztuki, utworzenie
'Wydziałów Kultury i Sztuki przy urzędach wojewódzkich, powołanie
Państwowego Instytutu Historii Sztuki i Inwentaryzacji Zabytków oraz
utworzenie Państwowych Pracowni Konserwatorskich należy przyjąć
z najwyższym uznaniem. Realizacja rządowej zapowiedzi ,,prawnego za-
strzeżenia możliwości wykonywania prac konserwatorskich tylko przez
osoby do tego specjalnie up oważni orne “ będzie dalszym ważnym krokiem
do uporządkowania i uzupełnienia opieki Państwa. Niezałatwioną jest
jeszcze sprawa koordynacji pracy poszczególnych resortów miniisterial-
nyeh z Ministerstwem Kultury i Sztuki: szczególnie ważna rola przypada
tu Ministerstwu Odbudowy oraz Ministerstwu Informacji i Propagandy.
Wysuwa się nieodzowna potrzeba powołania do życia Państwowej Rady
Ochrony Zabytków Kultury i Sztuki, zorganizowanej na wzór Państwo-
wej Rady Ochrony Przyrody; do rady tej weszliby i archeologowie.
Obie Rady, zasiadając wspólnie pod przewodnictwem Ministra Kultury
i Sztuki, tworzyłyby Państwową Radę Ochrony Krajobrazu, najwyższą
instancję opiniodawczą w sprawie ochrony narodowego charakteru obsza-
ru Polski.
Nadal czeka rozwiązania zadanie propagandy opieki nad zabytkami
wśród społeczeństwa. Zainteresowane są tu bezpośrednio trzy ministerstwa:
Kultury i Sztuki, Oświaty oraz Propagandy. Wyłania się paląca kwestia
sharmonizowania poczynań tych resortów wobec następujących zadań:
nauczania w szkołach ogólnokształcących i zawodowych, współdziałania