DOI issue:
Nr. 2
DOI article:Berichten over Nederlandsche Musea
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.17407#0041
33
gewezen. Het museum bezit dan ook geen exemplaar van i4e of 15°
eeuwseri bronzen geschut.
Op het gebied der handvuurwapenen, heeft men gemeend zich
te moeten bepalen tot het aankoopen van een radslotpistool, uit het
einde der ióe eeuw; de kolf is van notenhout, sober met been inge-
legd. Het is vermoedelijk een ruiterpistool geweest, een in alle opzich-
ten deugdelijk en onverknoeid wapen. Onverknoeid is een eigenschap
die zeldzaam is bij vuurwapenen. De Heeswijksche verzameling kon
slechts op weinige gave exemplaren wijzen. Zoo was de kameraad van
bovenbedoeld pistool, die den koppel moest maken, samengeflanst uit
verschillende stukken, met een perenhouten kolf welke van gisteren
dateerde. Bij een anderen koppel pistolen, waarop ook voor het museum
nog een bod werd gedaan, op het oog fraaie wapenen gemonteerd met
ebbenhout met ivoor ingelegd, waren slot en loop van één der pistolen
latere inzetsels.
Het zal buitendien niet dikwijls voorkomen dat de verzameling
hand-vuurwapenen, in het museum, kan gecompleteerd worden;
zooals zij is mag deze serie naast die der oude artillerie om hare vol-
ledigheid, voor zoover zij de geleidelijke ontwikkeling der systemen
van ontbranding vertoont, geprezen worden.
Het vroegste lontgeweer, ^vervormd uit een loodbus, waarbij de
lonthaan met een hefboom op en neer wordt bewogen is aanwezig;
het latere systeem met neerslaanden lonthaan, het radslot met de voor-
naamste in den loop der tijden aangebrachte verbeteringen, wat betreft
praktische dekking van rad en kruitpan, het vuursteenslot, toegepast op
krijgsgeweer en jachtgeweer, zijn behoorlijk vertegenwoordigd.
Behalve op een strijdhamer, een runka en een pertisaan, deugdelijke,
het soort goed typeerende wapenen welke in de verzameling ontbraken,
en thans werden aangekocht, valt ten slotte nog te wijzen op een schild.
Het is moeilijk te zeggen of dit verdedigingswapen door een ruiter of
een voetknecht gebruikt is geworden. Is het echter duitsch, en naar
den stijl te oordeelen valt voor deze meening wel wat te zeggen, dan
is het vermoedelijk een voetknechtenschild uit het einde der i5e eeuw
geweest. Het is van hout geheel met leder overtrokken en aan de-
voorzijde versierd met een schildering op linnen, een pelikaan haar
jongen voedende. Het schild is langwerpig vierkant met afgeronde
hoeken; over de lengte loopt in het midden een breede rug sterk in
reliëf.
Het is mijne meening, dat men bij het completeeren der wapen-
verzameling van het nederlandsch museum, zich, voorloopig althans,
moet bepalen tot het aanschaffen van die voorwerpen welke op deug-
delijke wijze gapingen aanvullen in de seriën van typen en men zich
moet onthoudeu van het afdalen in détails of van het aankoopen van
zeer bijzondere toepassingen of vormen welke vooral bij wapenen zoo
gewezen. Het museum bezit dan ook geen exemplaar van i4e of 15°
eeuwseri bronzen geschut.
Op het gebied der handvuurwapenen, heeft men gemeend zich
te moeten bepalen tot het aankoopen van een radslotpistool, uit het
einde der ióe eeuw; de kolf is van notenhout, sober met been inge-
legd. Het is vermoedelijk een ruiterpistool geweest, een in alle opzich-
ten deugdelijk en onverknoeid wapen. Onverknoeid is een eigenschap
die zeldzaam is bij vuurwapenen. De Heeswijksche verzameling kon
slechts op weinige gave exemplaren wijzen. Zoo was de kameraad van
bovenbedoeld pistool, die den koppel moest maken, samengeflanst uit
verschillende stukken, met een perenhouten kolf welke van gisteren
dateerde. Bij een anderen koppel pistolen, waarop ook voor het museum
nog een bod werd gedaan, op het oog fraaie wapenen gemonteerd met
ebbenhout met ivoor ingelegd, waren slot en loop van één der pistolen
latere inzetsels.
Het zal buitendien niet dikwijls voorkomen dat de verzameling
hand-vuurwapenen, in het museum, kan gecompleteerd worden;
zooals zij is mag deze serie naast die der oude artillerie om hare vol-
ledigheid, voor zoover zij de geleidelijke ontwikkeling der systemen
van ontbranding vertoont, geprezen worden.
Het vroegste lontgeweer, ^vervormd uit een loodbus, waarbij de
lonthaan met een hefboom op en neer wordt bewogen is aanwezig;
het latere systeem met neerslaanden lonthaan, het radslot met de voor-
naamste in den loop der tijden aangebrachte verbeteringen, wat betreft
praktische dekking van rad en kruitpan, het vuursteenslot, toegepast op
krijgsgeweer en jachtgeweer, zijn behoorlijk vertegenwoordigd.
Behalve op een strijdhamer, een runka en een pertisaan, deugdelijke,
het soort goed typeerende wapenen welke in de verzameling ontbraken,
en thans werden aangekocht, valt ten slotte nog te wijzen op een schild.
Het is moeilijk te zeggen of dit verdedigingswapen door een ruiter of
een voetknecht gebruikt is geworden. Is het echter duitsch, en naar
den stijl te oordeelen valt voor deze meening wel wat te zeggen, dan
is het vermoedelijk een voetknechtenschild uit het einde der i5e eeuw
geweest. Het is van hout geheel met leder overtrokken en aan de-
voorzijde versierd met een schildering op linnen, een pelikaan haar
jongen voedende. Het schild is langwerpig vierkant met afgeronde
hoeken; over de lengte loopt in het midden een breede rug sterk in
reliëf.
Het is mijne meening, dat men bij het completeeren der wapen-
verzameling van het nederlandsch museum, zich, voorloopig althans,
moet bepalen tot het aanschaffen van die voorwerpen welke op deug-
delijke wijze gapingen aanvullen in de seriën van typen en men zich
moet onthoudeu van het afdalen in détails of van het aankoopen van
zeer bijzondere toepassingen of vormen welke vooral bij wapenen zoo