Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Sauter, Alexander; Schneidmüller, Bernd [Begr.]; Weinfurter, Stefan [Begr.]
Fürstliche Herrschaftsrepräsentation: die Habsburger im 14. Jahrhundert — Mittelalter-Forschungen, Band 12: Ostfildern, 2003

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.34726#0308

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
304

Anhang 5

Die Arengen
Im folgenden findet sich ein Abdruck der in den habsburgischen Urkunden
zwischen 1280 und 1395 gefundenen Arengen, wobei auf Wiederholungen
verzichtet wurde. Diese sind statt dessen in den Anmerkungen verzeichnet.
Ebenso wurden von häufig wiederkehrenden Formeln nur wenige Beispiele
ausgewählt. Des weiteren ist vorauszuschicken, daß die Abgrenzung der
Arengen von anderen Urkundenteilen, besonders der Narratio, gelegentlich
schwer fällt. Um den Sinnzusammenhang der Texte zu wahren, werden z.T.
auch Passagen abgedruckt, die keine Arengen im strengen Sinn sind. Zu den
habsburgischen Arengen s.o. S. 79-88 und 192-198.
1.1280 Aug. 31: König Rudolf (1. Stiftsbrief für Tuln)
Deo laudabilem, nobis necessarium, et revera reipublice utilem belli sive conflictus, contra quon-
dam Othocarum Bohemorum Regem, nostrum & Imperii persecutorem notorium, obtenti trium-
phum, non nobis, non nostre potentie, non armorum Ducibus, non nostris viribus attribuimus;
sed illius tantum misericordie et dispositioni, qui nostra et Imperii negotia quelibet hactenus
misericorditer disposuit, bonorum omnium largitori videlicet, & victorioso salvifice Crucis signa-
culo, sub quo belli hujusmodi ambiguitas feliciter est conclusa, tante laudem victorie digne duci-
mus ascribendam; unde ne tante gratie, tante beneficentie, tanteque misericordie, quibus nos
humiles, & immeritos tune, cum vita nostra penderet in pendulo, gratiose respexit altissimus
ingrati vel immemores omnimodis videamur, ad predicte Crucis vivifice laudem & tanti trophei
memoriale perpetuum, in oppido nostro Tulna, claustrum sive cenobium Sanctimonialium, Deo,
ut credimus, placitum ereximus f...].1 2 3
2. nach 1282 Dez. 23: Albrecht I. (für den Ministerialen Eberhard, burgensis in Mengen: Recht,
Lehen an Töchter weiterzugeben)
[...] cum Justiniane lege eloquio approbante mares et femine quoad ius succendendi condicionis
sint eque, veteris legis observatione penitus antiqua, que naturam, cur non totos mares protulerit,
accusare quodammodo videbatur [...].'
3.1283 Nov. 22: Rudolf II. (Stadt Arau)
Benigna gracie nostre prouisio, quam sub quodam humane dilectionis affectu dementer amplec-
timur subiectorum nostrorum commoditatibus condescendit, tanto libencius ad fideles nostros se
naturali quadam necessitate debet protendere, quanto magis eos obsequiorum exhibitione preci-
puos inuenimus et tarn deuotione quam opere clariores.1
4.1286 Dez. 24: Albrecht I. (Kloster Heiligenkreuz)
Cum illustrium principum inclite recordationis antecessorum nostrorum gesta pia mente reuol-
uimus et perspicimus oculis considerationis interne, ut eorum iustis exemplis nostra coaptemus
uestigia, in uoto gerimus et desiderio ampliori, sperantes ex eo, quod ecclesias et personas eccle-
siasticas diuino cultui deputatas liberas atque ereptas a pressuris iniustis maiori pre ceteris gratia
confouemus, concessam nobis a summo rege regente et gubernante omnia ampliari gratiam et

1 KERSCHBAUMER, Geschichte, 320, Nr. 13.
2 UB Wirtemberg 8, 373, Nr. 3193.
3 SSR 16,1,1, 6, Nr. 2; dies. Arenga: 1292 Okt. 31: Albrecht I. (SSR 16,1,1, 7, Nr. 3).
 
Annotationen