DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.13467#0111
105
Krakau kennen")* Góż to znaczy? że twórczość jego nie
gdzieindziej się objawia tylko w Polsce i w Krakowie.
R. von Rettberg musiał go dlatego nazywać Polakiem.
A my chcielibyśmy może, aby pisano go Stoszem, bo to
uchyli już wątpliwości wszelkie i raz nastanie pewność
w Polsce, że Stwosz niemcem. To atoli trzeba brać prze-
ciwnie, bo uczeni niemieccy sami pierwotnie zdumiewali
w obec polskości arcymistrza, aż polityka bezwzględna bi-
smarkowska nakazała wywłaszczenie, przynoszące ujmę naj-
haniebniejszą kulturze Europy.
Dr. W. Bode mimo wszystko sam przyznaje, że Stwosz
pracował w Niemczech jako kierownik przodowniczy. Takim
był w zakładzie rękodzielniczym Wohlgemutha - a w twier-
dzeniu swojem Bode opiera się na zdaniach R. Bergau'a.
Niema zresztą nic tak rozstrzygającego na korzyść sztuki
polskiej, jak zdanie następujące, które R. Bergau odnośnie
do grobowca króla Kaźmirza Jagiellończyka wypowiedział.
„Alle architektonischen Einzelheiten sind wesentlich verchie-
den von der traditionell schulmassigen Art. Sie sind eigen-
thiimlich und in hohem Grade individuell, zeigen, dass ihr
Autor nicht in der Bauhiitte gebildet ist".
Znaczy to: „Wszystkie szczegóły architektoniczne są
zasadniczo odmienne w porównaniu do sposobu wyszkolo-
nego tradycjonalnie. Są one samoistne i indywidualne w sto-
pniu wysokim, a nadto okazują, że ich twórca nie kształcił
się w szkołach niemieckich"**.
Nie potrzeba w tem miejscu więcej dowodów na wy-
kazanie, jak rdzennie polską jest sztuka sama Stwoszowskar
skoro sami pisarze niemieccy przyznają, iż nie wyszła ona
bynajmniej ze środowisk teutońskich, ponieważ zdradza
kwitnienie piękna ściśle osobliwe (eigenthiimlich) i w wy-
sokim stopniu odrębne (indiwiduell).
*
* *
* Niirnberg. P. J. Ree — 1907 str. 92.
** Veit Stoss von R. Bergau. (Dohme : Kunst u. Kiinstler. N. 36.
Krakau kennen")* Góż to znaczy? że twórczość jego nie
gdzieindziej się objawia tylko w Polsce i w Krakowie.
R. von Rettberg musiał go dlatego nazywać Polakiem.
A my chcielibyśmy może, aby pisano go Stoszem, bo to
uchyli już wątpliwości wszelkie i raz nastanie pewność
w Polsce, że Stwosz niemcem. To atoli trzeba brać prze-
ciwnie, bo uczeni niemieccy sami pierwotnie zdumiewali
w obec polskości arcymistrza, aż polityka bezwzględna bi-
smarkowska nakazała wywłaszczenie, przynoszące ujmę naj-
haniebniejszą kulturze Europy.
Dr. W. Bode mimo wszystko sam przyznaje, że Stwosz
pracował w Niemczech jako kierownik przodowniczy. Takim
był w zakładzie rękodzielniczym Wohlgemutha - a w twier-
dzeniu swojem Bode opiera się na zdaniach R. Bergau'a.
Niema zresztą nic tak rozstrzygającego na korzyść sztuki
polskiej, jak zdanie następujące, które R. Bergau odnośnie
do grobowca króla Kaźmirza Jagiellończyka wypowiedział.
„Alle architektonischen Einzelheiten sind wesentlich verchie-
den von der traditionell schulmassigen Art. Sie sind eigen-
thiimlich und in hohem Grade individuell, zeigen, dass ihr
Autor nicht in der Bauhiitte gebildet ist".
Znaczy to: „Wszystkie szczegóły architektoniczne są
zasadniczo odmienne w porównaniu do sposobu wyszkolo-
nego tradycjonalnie. Są one samoistne i indywidualne w sto-
pniu wysokim, a nadto okazują, że ich twórca nie kształcił
się w szkołach niemieckich"**.
Nie potrzeba w tem miejscu więcej dowodów na wy-
kazanie, jak rdzennie polską jest sztuka sama Stwoszowskar
skoro sami pisarze niemieccy przyznają, iż nie wyszła ona
bynajmniej ze środowisk teutońskich, ponieważ zdradza
kwitnienie piękna ściśle osobliwe (eigenthiimlich) i w wy-
sokim stopniu odrębne (indiwiduell).
*
* *
* Niirnberg. P. J. Ree — 1907 str. 92.
** Veit Stoss von R. Bergau. (Dohme : Kunst u. Kiinstler. N. 36.