Overview
Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Zubrzycki, Jan S.
Wit Stwosz w Norymberdze: (dopełnienia książki: "Arcydzieła Wita Stwosza") — Lwów, 1933

DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.13467#0239

DWork-Logo
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
233

bo sztuka piękna taka, jak polska, mogła być owocem je-
dynie wysokiego ducha podniesienia.

W książce niniejszej i po dziełach naszych wszystkich
usiłowaliśmy wykazać jawnie a pomnikowo, jak szczodrze
wyposażone są pomniki i zabytki polskie w oznaki, będące
w zgodzie z Posłannictwem naszem (Mesjanizmem). Tego
nikt nie zrozumie właściwie, kto nie stanie na podwalinie
granitowej naszej odrębności szczepowej, zgoła innej,
zatem niepodobnej do całej kultury zachodniej.

Wit Stwosz dlatego samego nie może należeć do sztuki
niemieckiej, iż wśród utworów kształtowania jego przewa-
żają wybitnie same pierwiastki jedynie do sztuki wschodniej,
greckiej, sarmackiej, a więc starolęchickiej należące. Po
zgłębieniu wartości naszych rodzimych przychodzi się do
przekonania nieomylnego, że Stwosz istotnie szedł z Kra-
kowa na zachód i krzewił tam dalej kwiaty swoich natchnień
najwznioślejszych, aby wydały owoce wiecznotrwałe siłą du-
cha i uczucia. Siła twórcza niema nic wspólnego z wpływami.

*

* *
38.

W sztuce Stwosza owoc przeszłości narodowej.

Czwórka ta, o której dopiero co wspomnieliśmy, była
uważana u nas za liczbę świętą. Stąd to pochodzi, że arcy-
mistrz znak swój rodowy, jaki omówiliśmy wyżej (str. 46.
49. rys. 16.), umieścił w polu dziewiątem na skrzydle
prawem, ruchomem przy ołtarzu zamkniętym. Okoliczność
owa nie jest wcale obojętną, bo, jak mówiliśmy w czwartaku
czarodziejskim, dziewięciopolowym, właśnie pole dziewiąte
oznaczone jest liczbą 4. Wykazaliśmy to dokładnie w dziele:
„Mistrz Twardowski", str. 125. do rys. 40. Wynika z tego,
że mistycyzm czyli wiedza tajemna przenikała głęboko
pomysły średniowieczne. Stwosz był dobrze obznajomiony
z kształtami, które stanowiły mowę utworu i dlatego pod-
stawowo należy wiedzieć, że to wszystko cośmy podnieśli
odnośnie do Mistrza Twardowskiego da się zastosować do
Stwosza. Podwaliną czarodziejską jednego i drugiego cześć
Słońca, co oznacza skłonność żywiołową do łączenia życia
ziemskiego ze światem nadprzyrodzonym, to jest z Niebem.
 
Annotationen