Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (35.1973)

TADEUSZ CHRZANOWSKI

II. 8. Szydłowiec, krucyfiks. (Fot. K. Kowalska PKZ
Warszawa)


artystycznego nie znane, przerwane przyczółki zwień-
czeń. W ujętych bogato zdobionymi ramami wnękach
klęczą niemal naturalnych rozmiarów rzeźbione postacie
zmarłych, reprezentując typ znany, ale niezbyt popu-

larny na Śląsku, gdzie przeważały epitafia, w których
klęczący w rzędach członkowie rodzin byli raczej sym-
bolicznymi wizerunkami a nie portretami 27. Tu mamy
do czynienia z pełnymi weryzmu (co podkreśla poli-

2< L. BRUHNS, Das Motw der ewigen Anbetung in der Romischen
Grabplastik des. 16., 17. und 18. Jahrhunderts, „Rómisches Jahrbuch fur
Kunstgeschichte” IV, 1940, s. 278 wywodzi ten typ ujęcia z gotyckich i re-
nesansowych epitafiów, w drodze jak gdyby wyabstrahowania z nich po-
staci oranta oraz zwraca uwagę (s. 294 nn.), że o ile brakowało miejsca

naprzeciw ołtarza czy innego obiektu kultu, stosowano często kompozycje
„skrzydłowa” — czego przykładem są właśnie omawiane tu zabytki.
Nieco inaczej kształtowały się nagrobki z klęczącymi postaciami w sztuce
Polski centralnej patrz: W. TATARKIEWICZ, Nagrobki z figurami klu-
czącymi [w:] O sztuce polskiej XVII i XVIII wieku, Warszawa 1966.

26