Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (35.1973)

FLORES VITAE B. SALOMEAE


Tl. 16. Apoteoza bl. Salomei, malowidło na szafie w klasz-
torze klarysek w Krakowie. (Fot. M. Postawka)


Tl. 17. Śluby zakonne Salomei, haft na ornacie w klasztorze
klarysek w Krakowie. (Fot. M. Postawka)

w kapitularzu klasztoru klarysek w Krakowie (il. 14—16).
Szafy te datowane są na r. 1690 21, a więc nieco wcześ-
niej niż wydanie Flores. Zależność malowideł od prze-
wyższających je zdecydowanie pod względem artys-
tycznym rycin jest jednak oczywista. Daty powstania
obydwu cyklów są bliskie. Rok 1690 odnosi się do fun-
dacji szaf, których dekoracja mogła zostać wykonana
nieco później. Fundatorką szaf była ksieni Ludwika
Zamoyska, która utrzymywała bliskie kontakty z ks.
Piskorskim, m.in. biorąc udział w fundacji kościoła
w Grodzisku. Jej to dedykował Piskorski drugą część
swej książki, tzw. Flosculi, stanowiącą opis eremu. W jej
otoczeniu ryciny mogły być znane już przed wydaniem
książki.
Malowane scenki zostały rozmieszczone w porządku
zupełnie niezgodnym z treścią cyklu. Obrazków jost
dwadzieścia cztery, łącznie ze stroną tytułową Flores
i sceną Apoteozy bl. Salomei (il. 16), której brak w cyklu
rytowanym. Wprowadzenie tej sceny podyktowane zos-

tało koniecznością uzyskania odpowiedniej ilości pan-
neaux, potrzebnych do wypełnienia pól w szafach, lub
też jest świadectwem istnienia dwudziestej czwartej
ryciny, zaginionej z nieznanych powodów. Malowidła na
szafach kapitularza stanowią ciekawy przykład ludowej
trawestacji wzorów wielkiej sztuki, szczególnie, jeżeli
się weźmie pod uwagę, że u źródeł rycin Siemigi newskiego
leżą dzieła malarstwa włoskiego.
Ryciny Flores inspirowały czcicieli bł. Salomei jeszcze
w w. XIX. W klasztorze klarysek powstała w tym
czasie cała seria szat liturgicznych, z haftami wiernie
powtarzającymi poszczególne sceny (il. 17)22.
Ilustracje niewielkiej książeczki okazały się nie-
spodziewanie stosunkowo ważnym zabytkiem. Stanowią
cenne uzupełnienie twórczości Szymonowicza-Siemigi-
nowskiego, odegrały ważną rolę w rozwoju ikonografii
bł. Salomei, są wreszcie jednym z ciekawszych pod
względem artystycznym zabytków krakowskiej grafiki
końca XVII w.

21 Data według rękopiśmiennej kroniki klasztornej, zob. też Kata-
log Zabytków M. Krakowa, jw., s. 64; — A. KARWACKI, Błogosławiona

Salomea za życia i po śmierci, Kraków 1911, s. 207, uważa malowadła na
szafach za pierwowzory rycin.
22 Katalog Zabytków M. Krakowa, jw., s. 64; — repr. KARWACKI, jw.

51