DOI issue:
Nr. 2
DOI article:[Rozprawy]
DOI article:Świętochowski, Robert: Zagadnienie autorstwa 2 cykli obrazów z lat 1668-1669 w Muzeum OO. Dominikanów w Gidlach
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.48043#0177
ZAGADNIENIE AUTORSTWA OBRAZÓW W GIDLACH Z 1668—69
Aleksander Jaśkiewicz zasygnalizował o ich istnieniu
w osobnym artykule i datuje je na w. XVII5.
e) Obrazy z dziejów M.B. Gidelskiej.
Jest ich trzy. Należą rozmiarami do największych w klasz-
torze. Na jednym z nich, tematycznie trzecim, znajduje
się sygnatura AH pinxit. Niesłusznie były przypisywane
A. Machowi (zm. 1759)6.
f) Cykl z a k o n o d a w c ó w. Obrazy cechowe
z lat 1668—69, których autorem był mistrz Jan C.W.
z Częstochowy.
Zanim przystąpimy do omówienia cyklu e) oraz f),
należy parę słów poświęcić malarzowi klasztornemu
imieniem Ambroży.
Brat Ambroży malarz. Imię jego wspo-
mina Kunczyńska i Jaśkiewicz. Zajmował się malarst-
wem w Gidlach w latach 1669 -1702. Był nim A. Ro-
zy ń s k i7. Lecz z tekstów księgi wydatków klasztoru
gidelskiego, datującej się od 1644 r. wynika, że w 2. poł.
XVII w. było w klasztorze gidelskim dwóch malarzy
o tymże imieniu. Pierwszy z nich to Ambroży brat za-
konny, który wykonywał prace malarskie w latach
1651—548, i on mógł być autorem II obrazów różańco-
wych, o których wspomniano wyżej pod a), zwłaszcza, że
w wymienionej księdze nie zapisano wydatków na rzecz
obcego malarza9. Drugim Ambrożym był, jak powiedzia-
no, kleryk A. Rozyński10. Obaj produkowali ,,obrazki dla
11.3. Wojciech H. z Piotrkowa, Przeniesienie posążka
M. Boskiej z kościoła do kapliczki polnej, 1669 r. (Fot.
A. Jaśkiewicz)
5 A. JAŚKIEWICZ, Portrety trumienne w Klasztorze 00. Dominikanów
w Gidlach, „Biul. Hist. Sztuki” XXVIII, 1966, nr 3—4, s. 350—354.
6 J.P. DEKOWSKI, Elementy etnograficzne na obrazie osiemnastowiecz-
nym w klasztorze w Gidlach [w:] Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego
i Etnograficznego w Łodzi. Seria Etnograficzna nr 7, 1963; — Katalog za-
bytków sztuki w Polsce, t. II, woj. łódzkie, z. 8, pow. Radomsko. Dekowski
(s. 230—33) umieścił reprodukcję pierwszego obrazu tego cyklu. Obie
publikacje przypisały go A. Machowi O.P. Stało się to dzięki moim infor-
macjom, gdyż wtedy mylnie odczytałem sygnaturę ,,AM” zamiast ,,AH”.
Drugi tematycznie obraz tego cyklu repr. M. WALICKI, W. TOMKIE-
WICZ, A. RYSZKIEWICZ, Malarstwo polskie. Manieryzm — barok, War-
szawa 1971, s. 340—341. Autor katalogu Tyszkiewicz przyśpiesza powstanie
cyklu M.B. Gidelskiej o lat 30.
7 KUNCZlrŃSKA-IRACKA, jw., s. 83—84; — JAŚKIEWICZ, jw.,
s. 353.
8 ADK sygn. Gi 107: 29.VI.1651 „Fratri Ambrosio Malarzowi na mydło
15 gr.”; — 21.VI.1652 „Fratri Ambrosio Connerso do Radomskiego na
potrzeby na klej i olej 14 gr.”; — 22.VI.1652 „Fratri Ambrosio Pictori do
Piotrkowa na srebro i farby do kazalnice 8 zł.”; — 20.V.1653„ Fratri Ambrosio
Pictori na farby i klej 3 zł. 24 gr.”; — 7.VIII.1654 „Fri Ambrosio Pictori
Prorisionem accepit scapulare z kapturem et riaticum 6 zł.” itp.
9 Tamże: 26.VI.1670 „Fr Ambrosio na farby i na owiesz 15 zł.” Nie
wiadomo dla kogo tego rodzaju teksty się odnoszą, do A. braciszka, czy też
do jego imiennika Rozyńskiego.
10 Na to, że Rozyński był inną osobą niż A. brat mamy dowód u KUN-
CZYŃSKIEJ (jw., s. 83), która znalazła tekst: 14.XII.1667 „Fratri Ambro-
sio ci er ic o pictori” etc. Ambroży Rozyński, malarz działał w Gidlach
11.4. Wojciech H. z Piotrkowa, Sprowadzenie dominikanów
do Gidel, 1670 r. (Fot. A. Jaśkiewicz)
163
Aleksander Jaśkiewicz zasygnalizował o ich istnieniu
w osobnym artykule i datuje je na w. XVII5.
e) Obrazy z dziejów M.B. Gidelskiej.
Jest ich trzy. Należą rozmiarami do największych w klasz-
torze. Na jednym z nich, tematycznie trzecim, znajduje
się sygnatura AH pinxit. Niesłusznie były przypisywane
A. Machowi (zm. 1759)6.
f) Cykl z a k o n o d a w c ó w. Obrazy cechowe
z lat 1668—69, których autorem był mistrz Jan C.W.
z Częstochowy.
Zanim przystąpimy do omówienia cyklu e) oraz f),
należy parę słów poświęcić malarzowi klasztornemu
imieniem Ambroży.
Brat Ambroży malarz. Imię jego wspo-
mina Kunczyńska i Jaśkiewicz. Zajmował się malarst-
wem w Gidlach w latach 1669 -1702. Był nim A. Ro-
zy ń s k i7. Lecz z tekstów księgi wydatków klasztoru
gidelskiego, datującej się od 1644 r. wynika, że w 2. poł.
XVII w. było w klasztorze gidelskim dwóch malarzy
o tymże imieniu. Pierwszy z nich to Ambroży brat za-
konny, który wykonywał prace malarskie w latach
1651—548, i on mógł być autorem II obrazów różańco-
wych, o których wspomniano wyżej pod a), zwłaszcza, że
w wymienionej księdze nie zapisano wydatków na rzecz
obcego malarza9. Drugim Ambrożym był, jak powiedzia-
no, kleryk A. Rozyński10. Obaj produkowali ,,obrazki dla
11.3. Wojciech H. z Piotrkowa, Przeniesienie posążka
M. Boskiej z kościoła do kapliczki polnej, 1669 r. (Fot.
A. Jaśkiewicz)
5 A. JAŚKIEWICZ, Portrety trumienne w Klasztorze 00. Dominikanów
w Gidlach, „Biul. Hist. Sztuki” XXVIII, 1966, nr 3—4, s. 350—354.
6 J.P. DEKOWSKI, Elementy etnograficzne na obrazie osiemnastowiecz-
nym w klasztorze w Gidlach [w:] Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego
i Etnograficznego w Łodzi. Seria Etnograficzna nr 7, 1963; — Katalog za-
bytków sztuki w Polsce, t. II, woj. łódzkie, z. 8, pow. Radomsko. Dekowski
(s. 230—33) umieścił reprodukcję pierwszego obrazu tego cyklu. Obie
publikacje przypisały go A. Machowi O.P. Stało się to dzięki moim infor-
macjom, gdyż wtedy mylnie odczytałem sygnaturę ,,AM” zamiast ,,AH”.
Drugi tematycznie obraz tego cyklu repr. M. WALICKI, W. TOMKIE-
WICZ, A. RYSZKIEWICZ, Malarstwo polskie. Manieryzm — barok, War-
szawa 1971, s. 340—341. Autor katalogu Tyszkiewicz przyśpiesza powstanie
cyklu M.B. Gidelskiej o lat 30.
7 KUNCZlrŃSKA-IRACKA, jw., s. 83—84; — JAŚKIEWICZ, jw.,
s. 353.
8 ADK sygn. Gi 107: 29.VI.1651 „Fratri Ambrosio Malarzowi na mydło
15 gr.”; — 21.VI.1652 „Fratri Ambrosio Connerso do Radomskiego na
potrzeby na klej i olej 14 gr.”; — 22.VI.1652 „Fratri Ambrosio Pictori do
Piotrkowa na srebro i farby do kazalnice 8 zł.”; — 20.V.1653„ Fratri Ambrosio
Pictori na farby i klej 3 zł. 24 gr.”; — 7.VIII.1654 „Fri Ambrosio Pictori
Prorisionem accepit scapulare z kapturem et riaticum 6 zł.” itp.
9 Tamże: 26.VI.1670 „Fr Ambrosio na farby i na owiesz 15 zł.” Nie
wiadomo dla kogo tego rodzaju teksty się odnoszą, do A. braciszka, czy też
do jego imiennika Rozyńskiego.
10 Na to, że Rozyński był inną osobą niż A. brat mamy dowód u KUN-
CZYŃSKIEJ (jw., s. 83), która znalazła tekst: 14.XII.1667 „Fratri Ambro-
sio ci er ic o pictori” etc. Ambroży Rozyński, malarz działał w Gidlach
11.4. Wojciech H. z Piotrkowa, Sprowadzenie dominikanów
do Gidel, 1670 r. (Fot. A. Jaśkiewicz)
163