Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (53.1991)

Biuletyn Historii Sztuki
R. LIII, 1991, Nr 1—2
PL ISSN 0006—3967

MIECZYSŁAW MORKA
Warszawa, Instytut Sztuki PAN

TEMATYKA BATALISTYCZNA W SZTUCE DWORU JANA III

Panowanie Jana III było okresem wzmożonego
zainteresowania tematyką batalistyczną, uzasadnio-
nego licznymi zwycięskimi kampaniami wojennymi
tego monarchy. Artykuł niniejszy nie jest jednak
poświęcony całej ikonografii wojennej Jana III,
gdyż katalogowe jej zestawienie usiłował przedsta-
wić Aleksander Czolowski1, zaś katalogi wystaw zor-
ganizowanych dla uczczenia trzechsetnej rocznicy
zwycięstwa pod Wiedniem przyniosły wyczerpujące
opracowanie przekazów plastycznych ilustrujących
nie tylko tę bitwę, lecz także niektóre inne militarne

sukcesy polskiego monarchy2. Uwzględnione zostały
tu więc tylko te dzieła sztuki, które powstały
z inicjatywy króla bądź ludzi z nim związanych,
a co za tym idzie, nie tylko realizujących jego
koncepcje polityczne, lecz także współpracujących
z królem na polu szeroko pojętej propagandy poli-
tycznej. Jest to bowiem próba spojrzenia na te-
matykę batalistyczną nie tyle od strony problemów
formalnych, co przede wszystkim jej funkcji pro-
pagandowych.
W europejskiej sztuce dworskiej batalistyka


11. 1. R. de Hooghe, Gloryfikacja Jana Sobieskiego na tle bitwy pod Chocimiem w 1673 roku, akwaforta 1674. Fot. S. Łopatka.

3