Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]
Biuletyn Historii Sztuki i Kultury — 8.1946

DOI Heft:
Nr. 3/4
DOI Artikel:
Piwocki, Ksawery: Prace polskich historyków sztuki w czasie wojny
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.37711#0154

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
138

(4)

Ksawery Piwocki
ginęły. Zachowała się natomiast — należąca tu zapewne — praca prof.
Podlachy o kaplicy Świętokrzyskiej na Wawelu.
Z tymi ostatnimi pracami przenosimy się na teren malarstwa średnio-
wiecznego w Polsce. Jest rzeczą ciekawą, choć zrozumiałą, że po ostat-
nich przed wojną rozprawach na ten temat Walickiego i Dobrowolskiego,
dających już wyraźnie zarys ostatecznej syntezy tego problemu naszej hi-
storii sztuki — jedynie Dutkiewicz kończy swą rozprawę o malarstwie
sądeckim, prof. Podlacha przerabia i uzupełnia materiały cło swej dawno
zamierzonej pracy „Ilhiminatorstwo polskie w okresie gotyckim i wczesno-
renesansowym". Inni badacze widocznie nie przygotowali się jeszcze na
rozprawę z poglądami wymienionych dzieł syntetycznych.
Witrażami średniowiecznymi interesowała się Hanna Pieńkowska.
W monograficznym omówieniu „Witraży średniowiecznych w kościele Bo-
żego Ciała w Krakowie4' przypisuje je — po analizie stylistycznej — war-
sztatowi miejscowemu, opartemu o wzory kręgu czesko-śląskiego z pierw-
szych lat X'V wieku.
Grafice tej epoki poświęciła rozprawę Ameisenowa: „Einblattdrucke
des XV Jahrhunderts in Krakau", co najciekawsze, rozprawa ta wyszła
w druku w czasie wojny w Niemczech.
Oprócz wykończenia kilku mniejszych prac, Walicki i Chmarzyński
pracowali w czasie wojny nad ujęciami szerszymi: Walicki nad „Plastyką
gotycką na Mazowszu", Chmarzyński nad „Pomorską rzeźbą późnogo-
tycką". Szerokie zadanie postawili sobie również Pagaczewski i Bochnak
pisząc wspólnie o „Polskim przemyśle artystycznym wieków średnich".
Dzieło to obejmuje omówienie zabytków przede wszystkim złotnictwa,
których zachowało się najwięcej, następnie odlewnictwa, kowalstwa, sto-
larstwa, ceramiki i haftarstwa epoki romańskiej i gotyckiej. Z całości za-
chowanych zabytków autorzy wydzielili dzieła importowane, omawiając
je zwięźle w tle, natomiast zabytki powstałe na obszarze Polski potrakto-
wali obszerniej. Za produkcję miejscową uznali dzieła powstałe w obrębie
każdorazowych granic politycznych Polski w danym okresie czasu. Tak
naprzykład wytwórczość Prus Królewskich uwzględniona jest dokładniej
dopiero od roku 1466, to jest od pokoju toruńskiego. Najbardziej szczegó-
łowo dało się przedstawić produkcję Małopolski z Krakowem i Wielkopol-
ski z Poznaniem na czele. Bardzo obfity materiał ilustracyjny przepadł
jednakże w czasie wrojny w całości.
Mniejsze monografie o zabytkach krakowskich posiadali Chmarzyński,
o sarkofagu Kazimierza Wielkiego, i Walicki, o „Ołtarzu św. Jana Chrzci-
ciela w kościele św. Floriana w Krakowie".
żałować wypada, że rzeźba gotycka w Polsce nie może doczekać się tak
pełnych opracowań, jak malarstwo, a do jakich coraz bardziej zbliża się
także architektura m e d i i a e v i. Zdaje mi się, że tu należałoby sku-
pić wysiłki naszych zakładów i instytucyj naukowych. Opracowania cze-
 
Annotationen