Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond [Hrsg.]
Bulletin van den Nederlandschen Oudheidkundigen Bond — 1.1899-1900

DOI Heft:
Nr. 5
DOI Artikel:
Pit, Adriaan: De verzameling Hollandsch beeldhouwwerk in het Nederlandsch museum, te Amsterdam, [1]
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.17407#0161

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
150

bevestigd op een langwerpig vierkanten steen, in de hoeken versierd
met vier engelen-kopjes. Het werk is, zoo niet van dezelfde hand, dan
toch geheel in denzelfden geest als de houten bas-reliefs voorkomende
op de spreekgestoelten te Delft, te 's-Gravenhage en te 's-Hertogen-
feosch. Wij hebben hier met een meester te doen die, zonder persoon-
lijke eigenschappen, met de internationale strooming van zijn tijd mee-
gaat en geen al te slecht figuur maakt. De composities te Delft, te
's-Gravenhage en te 's-Hertogenbosch zijn harmonieuser gedacht, de
verschillende plans wijken beter, waardoor het geheel in kleur wint,
maar de koppen hebben dezelfde uitdrukking, de draperiën zijn hief
eender behandeld als ginds. Deze laatste zijn sober en niet zonder
smaak aangelegd.

No. 5. Ongeveer in denzelfden tijd, moet een verguld houten
bas-relief gesteld worden, voorstellende de Joden het manna inzamelend;
de compositie is hier echter veel vrijer en ruimer. Op het paneel, breed
M. 0.88, tegen M. 0.305 hoog, bewegen zich vele figuren in zeer ver-
schillende houdingen. Links tempelgebouwen, boomen en heuvels op
den achtergrond. (Geschenk van de kerkfabriek van de St. Janskerk te
's-Hertogenbosch).

Mijns inziens kan hier een bepaalde buitenlandsche invloed
gepreciseerd worden; wij denken aan de werken uit de school van
Germain Pillon en Goujon, wanneer wij de solide kennis van den
bouw van het menschelijk figuur beschouwen en tevens de gratie van
houdingen. Ook in de soepele plooien van zijn drapeeringen komt de
Nederlandsche artiest den Fransche dicht nabij.

Het bas-relief is afkomstig uit 's-Hertogenbosch en is ontegen-
zeggelijk van dezelfde hand als twee paneelen boven het hekwerk om
het koor van de St. Janskerk. Deze paneelen bevinden zich in de laatste
travée van het koor, rechts van het altaar. Aan de linkerzijde zijn de
correspondeerende versierselen, waartoe het onze vermoedelijk behoord
heeft, vervangen door later, vrij slecht ornamentwerk.

Vergelijkt men, in ons land, deze werken met de bas-reliefs van
het koorgestoelte te Dordrecht, door Terwen, dan valt het niet te
ontkennen, dat Terwen minder knap is, over minder talent en minder
wetenschap heeft te beschikken dan de onbekende maker van de bas-
reliefs van 's-Hertogeubosch. Ik vermoed, dat deze in Italië is geweest
en ter plaatse de groote quatrocentisten bestudeerd heeft, of althans
in zeer nauw verband heeft gestaan met de Franco-Italiaansche artiesten,
die toen aan en om het Fransche hof werkzaam waren. Wil men een
naam noemen, dan zou die van Colyn de Xole, den maker van den
schoorsteen te Kampen en van het mooie grafmonumentje in de St.
Fusebiuskerk te Arnhem, misschien zeer op zijn plaats zijn.

Na dit bas-relief valt er in onze verzameling geen werk, uit het
eerst volgende veertigtal jaren, van een Noord-Xederlandschen beeldhou-
 
Annotationen