DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.42191#0143
SMUTEK MIDASA
- ETAPY JANA LEBENSTEINA
„Koledzy ilustrują Boską Komedię,
ja wolę zwierzęco-ludzką”.
Jan Lebenstein
„Teologia L. jest właściwie w porządku, nie
ma w niej tylko miejsca na miłosierdzie. Ale
ono nie potrzebuje miejsca, bo umie wejść
nieproszone, samo".
ks. Janusz St. Pasierb
Kiedy umarł Zbigniew Herbert i w prasie zaroiło się od nekrologów
-jedno z najpiękniejszych wspomnień wyszło spod pióra Jana Lebenste-
ina. Świadectwo 40-letniej przyjaźni było opisem wrażliwości poety na
sztukę, przypomnieniemjego artystycznych inspiracji, wśród nich obra-
zu Tycjana - źródła przejmującego wiersza. ,/Lpolio i Marsjasz - pisał Le-
benstein. - Wiersz o sztuce uczonej i sztuce profanów, między którymi
nie jest możliwy dialog, tylko konflikt”. Tycjan i Herbert uwiecznili
w swych dziełach finał jednego z najokrutniejszych mitów - muzycznej
rywalizacji grającego na harfie Apolla i satyra-flecisty Marsjasza. Choć
grecki bóg zwyciężył podstępem, kara za zuchwałość konkurowania z bo-
ską harmonią była boleśnie rzeczywista - obdarcie żywcem ze skóry. A jed-
nak ostateczny spór między dwiema postawami artystycznymi, dwiema
drogami sztuki, którym patronują Apollo i Marsjasz ze świty Dionizosa -
miał pozostać na wieki nierozstrzygnięty.
Podział na „sztukę uczoną” i „sztukę profanów”, na twórczość inte-
lektualną i intuicyjną - powraca jako naczelny problem w katalogu no-
wej wystawy Lebensteina. Ekspozycja „Etapy”, której kuratorem jest Piotr
Kłoczowski, od grudnia zeszłego roku, w drodze między Paryżem a Rzy-
mem odwiedza polskie miasta: Lublin, Kraków, Gdańsk, Warszawę. W po-
równaniu z wielką retrospektywą z 1992 roku, która rozpoczęła proces
„przywracania” Lebensteina polskiej publiczności -jest to wystawa mniej-
141
- ETAPY JANA LEBENSTEINA
„Koledzy ilustrują Boską Komedię,
ja wolę zwierzęco-ludzką”.
Jan Lebenstein
„Teologia L. jest właściwie w porządku, nie
ma w niej tylko miejsca na miłosierdzie. Ale
ono nie potrzebuje miejsca, bo umie wejść
nieproszone, samo".
ks. Janusz St. Pasierb
Kiedy umarł Zbigniew Herbert i w prasie zaroiło się od nekrologów
-jedno z najpiękniejszych wspomnień wyszło spod pióra Jana Lebenste-
ina. Świadectwo 40-letniej przyjaźni było opisem wrażliwości poety na
sztukę, przypomnieniemjego artystycznych inspiracji, wśród nich obra-
zu Tycjana - źródła przejmującego wiersza. ,/Lpolio i Marsjasz - pisał Le-
benstein. - Wiersz o sztuce uczonej i sztuce profanów, między którymi
nie jest możliwy dialog, tylko konflikt”. Tycjan i Herbert uwiecznili
w swych dziełach finał jednego z najokrutniejszych mitów - muzycznej
rywalizacji grającego na harfie Apolla i satyra-flecisty Marsjasza. Choć
grecki bóg zwyciężył podstępem, kara za zuchwałość konkurowania z bo-
ską harmonią była boleśnie rzeczywista - obdarcie żywcem ze skóry. A jed-
nak ostateczny spór między dwiema postawami artystycznymi, dwiema
drogami sztuki, którym patronują Apollo i Marsjasz ze świty Dionizosa -
miał pozostać na wieki nierozstrzygnięty.
Podział na „sztukę uczoną” i „sztukę profanów”, na twórczość inte-
lektualną i intuicyjną - powraca jako naczelny problem w katalogu no-
wej wystawy Lebensteina. Ekspozycja „Etapy”, której kuratorem jest Piotr
Kłoczowski, od grudnia zeszłego roku, w drodze między Paryżem a Rzy-
mem odwiedza polskie miasta: Lublin, Kraków, Gdańsk, Warszawę. W po-
równaniu z wielką retrospektywą z 1992 roku, która rozpoczęła proces
„przywracania” Lebensteina polskiej publiczności -jest to wystawa mniej-
141