DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.42191#0240
„SMIESZNOSC FOTOGRAFOWANIA”
- PODRÓŻE JOANNY HELANDER
„Często mam wrażenie, że ludzie przychodzą
do mnie po zdjęcia tak, jakby przychodzili do
lekarza albo wróżki, żeby im powiedziano, co
z nimi jest. A więc zależą ode mnie. Muszę im
pomóc. Inaczej nie ma czego fotografować.
Skupienie musi pochodzić ode mnie i wchło-
nąć ich. Czasami siła ta rośnie tak niesłycha-
nie, że zapominamy o wszystkim, co się dzie-
je dookoła. Czas się zatrzymuje".
Richard Avedon
Fotografia - najbardziej tajemnicze, niepokojące medium, zbliżone
do magicznych praktyk mających nieuchwytną władzę nad światem i cza-
sem. Fotografia mówi wprost, jest bezpośrednia i jednoznaczna, jej prze-
kaz niepodważalny - sprawia wrażenie jedynie wiernej, bo mechanicznej
kopii świata. Od początku budziła fascynację i lęk; nie tylko ludy pier-
wotne bały się, ze aparat fotograficzny kradnie cząstkę ich bytu. Nawet
Balzak lękał się dagerotypu, podejrzewając go - zupełnie serio - o poże-
ranie niewidocznych warstw ciała, o bezpowrotne wchłanianie świata.
W rzeczywistości - ten wynalazek z dziedziny optyki i chemii, pa-
nów Niepce’a i Daguerre’a, pozwolił na utrwalenie w druku promieni,
jakie wysyła oświetlany przedmiot. Od rzeczywistego ciała, ustawionego
przed obiektywem, biegną do nas promienie. Zdjęcie osoby, której cza-
sem juz nie ma, dociera do nas po latach, jak światło dawno zgasłej gwiazdy,
której blask ciągle tli się na firmamencie. „Fotografia - to cieniutka war-
stwa przestrzeni i czasu - pisała Susan Sontag. - Właśnie dlatego, że wy-
bieramyjakąś chwilę, wykrawamyją i zamrażamy, wszystkie zdjęcia sta-
nowią świadectwo nieubłaganego przemijania. (...) Wiemy o tym dobrze
- na każdej fotografii widnieje przestroga: pamiętaj o śmierci”.
Joanna Fdelander - mieszkając stale w Szwecji - od dwudziestu kil-
ku lat wędruje z aparatem fotograficznym „po Polsce i innym świecie”,
238
- PODRÓŻE JOANNY HELANDER
„Często mam wrażenie, że ludzie przychodzą
do mnie po zdjęcia tak, jakby przychodzili do
lekarza albo wróżki, żeby im powiedziano, co
z nimi jest. A więc zależą ode mnie. Muszę im
pomóc. Inaczej nie ma czego fotografować.
Skupienie musi pochodzić ode mnie i wchło-
nąć ich. Czasami siła ta rośnie tak niesłycha-
nie, że zapominamy o wszystkim, co się dzie-
je dookoła. Czas się zatrzymuje".
Richard Avedon
Fotografia - najbardziej tajemnicze, niepokojące medium, zbliżone
do magicznych praktyk mających nieuchwytną władzę nad światem i cza-
sem. Fotografia mówi wprost, jest bezpośrednia i jednoznaczna, jej prze-
kaz niepodważalny - sprawia wrażenie jedynie wiernej, bo mechanicznej
kopii świata. Od początku budziła fascynację i lęk; nie tylko ludy pier-
wotne bały się, ze aparat fotograficzny kradnie cząstkę ich bytu. Nawet
Balzak lękał się dagerotypu, podejrzewając go - zupełnie serio - o poże-
ranie niewidocznych warstw ciała, o bezpowrotne wchłanianie świata.
W rzeczywistości - ten wynalazek z dziedziny optyki i chemii, pa-
nów Niepce’a i Daguerre’a, pozwolił na utrwalenie w druku promieni,
jakie wysyła oświetlany przedmiot. Od rzeczywistego ciała, ustawionego
przed obiektywem, biegną do nas promienie. Zdjęcie osoby, której cza-
sem juz nie ma, dociera do nas po latach, jak światło dawno zgasłej gwiazdy,
której blask ciągle tli się na firmamencie. „Fotografia - to cieniutka war-
stwa przestrzeni i czasu - pisała Susan Sontag. - Właśnie dlatego, że wy-
bieramyjakąś chwilę, wykrawamyją i zamrażamy, wszystkie zdjęcia sta-
nowią świadectwo nieubłaganego przemijania. (...) Wiemy o tym dobrze
- na każdej fotografii widnieje przestroga: pamiętaj o śmierci”.
Joanna Fdelander - mieszkając stale w Szwecji - od dwudziestu kil-
ku lat wędruje z aparatem fotograficznym „po Polsce i innym świecie”,
238